12 lipca

Święta

Wydarzenia w Polsce

Wydarzenia na świecie

•   526 – Feliks IV został papieżem.
• 1153 – Kardynał Corrado Demetri della Suburra został wybrany na papieża i przyjął imię Anastazy IV.
• 1191 – III wyprawa krzyżowa: krzyżowcy zdobyli Akkę.
• 1213 – Król niemiecki Fryderyk II Hohenstauf wydał Złotą Bullę z Chebu.
• 1253 – Frankfurt nad Odrą otrzymał prawa miejskie.
• 1260 – Wojska czeskie rozgromiły Węgrów w bitwie pod Kressenbrunn.
• 1416 – Wojska kondotiera Andrei Fortebraccio pokonały w bitwie pod Sant'Egidio obrońców Perugii dowodzonych przez Karola I Malatestę, co doprowadziło do upadku miasta i ogłoszenia Fortebraccio jego panem.
• 1470 – Wojska osmańskie zdobyły przybrzeżną grecką wyspę Eubea, likwidując państwo feudalne Triarchia Negroponte.
• 1472:
  • Książę Burgundii Karol Zuchwały zdobył, po miesięcznym oblężeniu, francuskie miasto Nesle i dokonał rzezi mieszkańców.
  • Przyszły król Anglii Ryszard III York poślubił w Winchesterze Annę Neville.
• 1493 – W Norymberdze ukazała się Liber chronicarum cum figuris ymaginibus abinicio mundi, zwana Kroniką Świata albo Kroniką norymberską.
• 1537 – Hiszpański podbój Peru: skonfliktowany z braćmi Pizarro konkwistador Diego de Almagro pokonał w bitwie nad rzeką Abancay wysłany przez Francisca Pizarro 400-osobowy oddział dowodzony przez Alonsa de Alvarado.
• 1543 – Król Anglii Henryk VIII Tudor poślubił Katarzynę Parr, szóstą i zarazem ostatnią ze swoich żon.
• 1561 – Została poświęcona cerkiew Wasyla Błogosławionego w Moskwie.
• 1562 – Na polecenie biskupa Jukatanu Diego de Landy spalono ponad 40 świętych ksiąg Majów i ok. 20 tys. obrazów i rekwizytów religijnych.
• 1589 – Założono Carycyn (obecnie Wołgograd).
• 1614 – Kawaleria joannitów i mieszkańcy Malty odparli ostatni duży najazd Turków na wyspę (6–12 lipca).
• 1638 – Wszedł do służby okręt wojenny HMS „Sovereign of the Seas”.
• 1652 – I wojna angielsko-holenderska: u wejścia do kanału La Manche Anglicy zaatakowali holenderski konwój wracający z Portugalii, zdobywając 7 i zatapiając 3 okręty przeciwnika.
• 1691:
  • Kardynał Antonio Pignatelli został wybrany na papieża i przyjął imię Innocenty XII.
• 1790 – Francuska Konstytuanta uchwaliła Konstytucję cywilną kleru.
• 1801 – II koalicja antyfrancuska: zwycięstwo floty brytyjskiej nad francuską w II bitwie pod Algeciras.
• 1806 – Utworzono Związek Reński.
• 1845 – W Her Majesty’s Theatre w Londynie odbyła się premiera baletu Taniec na cztery z choreografią Julesa Perrota i muzyką Cesare Pugniego.
• 1849 – Wiosna Ludów: podczas austriackiej blokady Wenecji, z pokładu okrętu „Vulcano” przeprowadzono pierwszy w historii (nieudany) atak bombowy z użyciem balonów na ogrzane powietrze.
• 1858 – Cesarz Napoleon III Bonaparte i premier Królestwem Sardynii Camillo Cavour zawarli tajny, antyaustriacki układ z Plombières.
• 1861 – William Fox został po raz drugi premierem Nowej Zelandii.
• 1862 – Ustanowiono Medal Honoru, najwyższe amerykańskie odznaczenie wojskowe nadawane za wyjątkowe akty odwagi na polu walki.
• 1864 – Karol I został koronowany na króla Wirtembergii.
• 1870 – Opatentowano celuloid.
• 1873 – W Hiszpanii wybuchło powstanie Kantonalistów.
• 1876 – W Danii otwarto linię kolejową Svendborgbanen, łącząca Svendborg z Odense.
• 1878 – Cypr przeszedł spod panowania tureckiego pod rządy Wielkiej Brytanii.
• 1898 – Brytyjczycy William Ramsay i Morris William Travers odkryli ksenon.
• 1900 – Statek pasażerski „Deutschland” zdobył Błękitną Wstęgę Atlantyku.
• 1902 – W Wielkiej Brytanii utworzono rząd Arthura Balfoura.
• 1906 – Zrehabilitowano kapitana francuskiego sztabu generalnego Alfreda Dreyfusa, skazanego na karę dożywotniego pozbawienia wolności za szpiegostwo na rzecz Niemiec.
• 1916 – 2 osoby zginęły, a 1 została ciężko ranna w wyniku ataku rekinów u wybrzeży New Jersey.
• 1918 – U wybrzeży japońskiej wyspy Honsiu zatonął, w wyniku wybuchu amunicji w ładowni, pancernik „Kawachi”, w wyniku czego zginęło 621 członków załogi.
• 1920:
  • 6 lat po przepłynięciu przezeń pierwszego statku (15 lipca 1914) formalnie otwarto Kanał Panamski.
  • W Moskwie podpisano traktat litewsko-radziecki.
• 1922 – Rauf Orbay został premierem Turcji.
• 1928:
  • Król Włoch Wiktor Emanuel III odsłonił Pomnik zwycięstwa w Bolzano.
  • Radziecki lodołamacz „Krasin” odnalazł dwóch ocalałych uczestników zakończonej katastrofą wyprawy sterowcem „Italia” na biegun północny, a 17 lipca pięciu pozostałych.
• 1930:
  • Niemka Ellen Braumüller jako pierwsza kobieta przekroczyła granicę 40 metrów w rzucie oszczepem, ustanawiając w Berlinie rekord świata wynikiem 40,27 m.
  • W Buenos Aires tramwaj nie zatrzymał się mimo podniesionego mostu zwodzonego i wpadł do rzeki Matanza, w wyniku czego zginęło 56 spośród 60 jadących nim osób.
• 1932 – W Ankarze założono Instytut Języka Tureckiego.
• 1936 – W Belgradzie otwarto Ogród Zoologiczny.
• 1939 – Wenezuela wystąpiła z Ligi Narodów.
• 1940 – W Londynie ukazało się pierwsze wydanie „Dziennika Polskiego”.
• 1941:
  • Zawarto porozumienie między ZSRR a Wielką Brytanią o współdziałaniu w wojnie przeciw III Rzeszy.
  • W ramach alianckiej operacji „Exporter” przeciwko wojskom Francji Vichy wojska australijskie wkroczyły do Bejrutu.
• 1943:
  • Front wschodni: pod Prochorowką stoczono największą w historii bitwę pancerną.
  • W Krasnogorsku niemieccy komuniści założyli Narodowy Komitet Wolne Niemcy (NKFD).
  • Wojna na Pacyfiku: rozpoczęła się bitwa pod Kolombangarą (Wyspy Salomona)
• 1948:
  • I wojna izraelsko-arabska: zwycięstwo armii izraelskiej w II bitwie o Negba.
  • Ustanowiono flagę Korei Południowej.
• 1950:
  • René Pleven został premierem Francji.
  • Wojna koreańska: zwycięstwem wojsk północnokoreańskich nad amerykańskimi zakończyła się bitwa pod Chochiwon (10–12 lipca).
• 1953:
  • 58 osób zginęło w katastrofie amerykańskiego samolotu Douglas DC-8 na Pacyfiku.
  • Otwarto Stadion Przyjaźni we Frankfurcie nad Odrą.
• 1957:
  • Naczelny lekarz USA Leroy Burney opublikował pierwszy oficjalny raport stwierdzający związek raka płuc z paleniem papierosów.
  • Otwarto Port lotniczy Nowosybirsk-Tołmaczowo.
• 1960 – Abdirashid Ali Shermarke został premierem Somalii.
• 1961 – 72 osoby zginęły w katastrofie czechosłowackiego Iła-18 w marokańskiej Casablance.
• 1962 – W Londynie odbył się pierwszy koncert grupy The Rolling Stones.
• 1963 – Myra Hindley i Ian Brady, para brytyjskich tzw. „morderców z wrzosowisk”, uprowadzili i następnie zamordowali swą pierwszą spośród 5 niepełnoletnich ofiar.
• 1967 – W Newark w stanie New Jersey wybuchły 6-dniowe zamieszki rasowe, w których zginęło 26 osób, a 727 zostało rannych.
• 1970 – Po 57 dniach od wypłynięcia z Maroka Thor Heyerdahl dopłynął na papirusowej tratwie „Ra II” do Barbadosu.
• 1971 – W trakcie obchodów Narodowego Dnia Aborygenów w Adelaide wywieszono po raz pierwszy flagę australijskich Aborygenów.
• 1975 – Wyspy Świętego Tomasza i Książęca uzyskały niepodległość (od Portugalii). Pierwszym prezydentem został Manuel Pinto da Costa.
• 1976 – W bibliotece uniwersytetu w Fullerton w Kalifornii jej 37-letni pracownik Edward Charles Allaway zastrzelił 7 i ranił 2 swoich współpracowników, po czym uciekł do pobliskiego hotelu, gdzie został zatrzymany przez policję.
• 1979:
  • Kiribati uzyskało niepodległość (od Wielkiej Brytanii). Pierwszym prezydentem został Ieremia Tabai.
  • Włoski himalaista Reinhold Messner zdobył szczyt K2 w paśmie Karakorum bez użycia butli tlenowej.
  • W Nowym Jorku został zastrzelony szef mafijnej rodziny Bonanno Carmine Galante.
  • W pożarze hotelu „Corona de Aragón“ w hiszpańskiej Saragossie zginęły 83 osoby, a kilkadziesiąt doznało obrażeń.
• 1980:
  • Dokonano oblotu amerykańskiego samolotu-cysterny KC-10 Extender.
  • Oddano do użytku tunel drogowy Fréjus łączący Modane we Francji z Bardonecchią we Włoszech (na trasie Lyon – Turyn) pod przełęczą Col du Fréjus w Alpach Kotyjskich.
• 1988 – Została wystrzelona radziecka sonda marsjańska Fobos 2.
• 1989 – 14 osób zginęło, a 8 zostało ranionych z rąk uzbrojonego w strzelbę szaleńca we francuskiej miejscowości Luxiol.
• 1991:
  • Uchwalono nową konstytucję Bułgarii.
  • Została rozwiązana Sigurimi, tajna policja polityczna, działająca w komunistycznej Albanii.
• 1993 – U wybrzeży japońskiej wyspy Hokkaido wystąpiło trzęsienie ziemi o sile 7,8 stopni w skali Richtera. Wywołane przez wstrząs tsunami uderzyło w wyspę Okushiri, w wyniku czego zginęły 202 osoby.
• 1995 – Wojna w Bośni: oddziały zbrojne bośniackich Serbów rozpoczęły kilkudniową masakrę około 8 tys. muzułmańskich mężczyzn i chłopców w okolicach miasta Srebrenica.
• 1998 – W finale rozgrywanych we Francji XVI Mistrzostw Świata w Piłce Nożnej reprezentacja gospodarzy pokonała na Stade de France w podparyskim Saint-Denis Brazylię 3:0.
• 1999 – Guy Verhofstadt został premierem Belgii.
• 2001:
  • 200 km na zachód od stolicy Wenezueli Caracas rozbił się samolot PZL M28 Skytruck z polską delegacją handlową. Zginęło 13 osób, w tym wiceprezes Agencji Rozwoju Przemysłu Stanisław Padykuła, prezes PZL Mielec Daniel Romański i trzech pracowników przedsiębiorstwa oraz 8 Wenezuelczyków.
  • Rozpoczęła się misja STS-104 wahadłowca Atlantis.
• 2002 – Vladimír Špidla został premierem Czech.
• 2003 – Wszedł do służby lotniskowiec z napędem atomowym USS „Ronald Reagan”.
• 2004 – Valdas Adamkus został po raz drugi prezydentem Litwy.
• 2005:
  • 150 osób zginęło w katastrofie kolejowej w Pakistanie.
  • Albert II Grimaldi został zaprzysiężony na księcia Monako.
• 2006:
  • Izraelska armia wkroczyła do południowego Libanu.
  • Kolumbijska wyspa Malpelo została umieszczona na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO.
• 2009 – Dalia Grybauskaitė objęła urząd prezydenta Litwy.
• 2010:
  • Ministerstwo Sprawiedliwości Szwajcarii nie wyraziło zgody na ekstradycję Romana Polańskiego do USA.
  • Na dno Zatoki Meksykańskiej została opuszczona 75-tonowa kopuła, która powstrzymała trwający od 20 kwietnia wyciek ropy naftowej powstały po eksplozji na platformie wiertniczej Deepwater Horizon.
• 2012 – Wojna domowa w Syrii: syryjscy żołnierze i prorządowi bojówkarze dokonali masakry 150 osób w wiosce At-Trimsa koło Hamy.
• 2015 – 23 żołnierzy zginęło, a 19 zostało rannych w wyniku częściowego zawalenia się budynku koszar w centrum szkolenia rosyjskich wojsk powietrznodesantowych pod Omskiem.
• 2016:
  • 23 osoby zginęły, a 57 zostało rannych w wyniku czołowego zderzenia pociągów osobowych koło miasta Andria w południowych Włoszech.
  • Ibrahim Ghali został prezydentem Sahary Zachodniej.
• 2019 – Gitanas Nausėda został prezydentem Litwy.

Astronomia

Urodzili się

Zmarli

Przypisy