19 lipca

Święta

Wydarzenia w Polsce

Wydarzenia na świecie

•   711 – Na rozkaz arabskiego namiestnika Afryki Północnej wódz Tarik ibn Zijad przerzucił armię przez Gibraltar i pokonał w bitwie nad rzeką Guadalete wojska Wizygotów pod wodzą Roderyka.
•   939 – Zwycięstwo wojsk Królestwa Leónu pod wodzą króla Ramiro II w bitwie pod Simancas nad siłami kalifa Kordoby Abd ar-Rahmana III.
•   998 – Zwycięstwo wojsk egipskich nad bizantyjskimi w bitwie pod Apameą.
• 1068 – Zwycięstwo wojsk kastylijskich nad wojskami Królestwa Leónu w bitwie pod Llantadą.
• 1195 – Rekonkwista: klęska wojsk króla kastylijskego Alfonsa VIII w bitwie pod Alarcos z wojskami kalifa Maroka Jakuba al-Mansura.
• 1333 – II wojna o niepodległość Szkocji: zwycięstwo wojsk angielskich w bitwie pod Halidon Hill.
• 1457 – Wojska władcy Mawarannahru Abu Sa’ida Mirzy zdobyły Herat i rozpoczęły oblężenie miejskiej cytadeli.
• 1462 – Wojna bawarska: zwycięstwo wojsk księcia Bawarii-Landshut Ludwika IX Bogatego nad siłami następcy tronu Brandenburgii Albrechta Achillesa w bitwie pod Giengen.
• 1463 – Król Węgier i Chorwacji Maciej Korwin wykupił węgierskie insygnia koronacyjne (w tym koronę Świętego Stefana) od cesarza Fryderyka III Habsburga.
• 1501 – W Konstantynopolu sułtan Imperium osmańskiego Bajazyd II zaprzysiągł rozejm z Polską.
• 1510 – W Berlinie stracono 38 Żydów pod zarzutami bezczeszczenia hostii i mordów na dzieciach.
• 1525 – W Dessau zawiązał się Związek Katolików utworzony przez katolickich książąt Rzeszy, skierowany przeciwko reformacji.
• 1544 – Wojna angielsko-francuska: wojska angielskie rozpoczęły oblężenie Boulogne.
• 1545 – Wojna angielsko-francuska: nierozstrzygnięta bitwa morska w cieśninie Solent, w czasie której zatonęła karaka „Mary Rose”, flagowy okręt floty wojennej króla Anglii Henryka VIII Tudora.
• 1551 – W Weißenburgu (obecnie Alba Iulia) królowa-regentka Węgier Izabela Jagiellonka zawarła układ z Ferdynanden Habsburgiem, na mocy którego w imieniu swego małoletniego syna Jana Zygmunta zrzekła się praw do korony węgierskiej, w zamian za co miała otrzymać Księstwo opolskie i odszkodowanie pieniężne.
• 1553 – Na tron angielski wstąpiła Maria I Tudor, zwana Marią Katolicką.
• 1572 – Wanli został cesarzem Chin.
• 1575 – Papież Grzegorz XIII erygował prałaturę terytorialną São Sebastião do Rio de Janeiro.
• 1593 – Papież Klemens VIII erygował diecezję Solsony w Hiszpanii.
• 1612 – Awantury mołdawskie: prywatne wojska magnata Stefana Potockiego, który próbował przywrócić na tron mołdawski wygnanego Konstantyna Mohyłę, poniosły klęskę w bitwie pod Sasowym Rogiem z wojskami hospodara Stefana Tomży, którego wspierały oddziały tureckie i tatarskie. W wyniku porażki Potocki dostał się do niewoli, a w odwecie Tatarzy najechali Podole.
• 1623 – Rozpoczęło się konklawe, które 6 sierpnia wybrało Urbana VIII na następcę Grzegorza XV.
• 1682 – Jozue I Wielki został cesarzem Etiopii.
• 1701 – III wojna północna: zwycięstwo wojsk szwedzkich nad sasko-rosyjskimi w bitwie nad Dźwiną.
• 1716 – VIII wojna wenecko-turecka: wojska tureckie rozpoczęły oblężenie Korfu.
• 1717 – VIII wojna wenecko-turecka: zwycięstwo wojsk tureckich w bitwie w zatoce Matapan.
• 1733 – Wojna turecko-perska: w bitwie nad Tygrysem wojska tureckie pod wodzą Topala Osmana Paszy pokonały armię Nadira Szaha Afszara, dzięki czemu uratowany został Bagdad.
• 1747 – Wojna o sukcesję austriacką: zwycięstwo wojsk sardyńsko-piemonckich nad francuskimi w bitwie pod Assiettą.
• 1759 – W Sztokholmie spłonął kościół św. Marii Magdaleny i 300 innych budynków.
• 1783 – Zwodowano szwedzką fregatę „Venus”.
• 1790 – VI wojna rosyjsko-turecka: zwycięstwo floty rosyjskiej w bitwie w Cieśninie Kerczeńskiej.
• 1801 – Gruzja została przyłączona do Rosji.
• 1821 – Jerzy IV Hanowerski został koronowany na króla Wielkiej Brytanii.
• 1843 – Zwodowano transatlantycki parowiec „Great Britain”.
• 1859 – Alfonso Ferrero La Marmora został premierem Królestwa Sardynii.
• 1864:
  • Powstanie tajpingów: chińskie wojska rządowe zdobyły stolicę powstańców Nankin, dokonując w ciągu następnych 3 dni rzezi około 100 tys. osób.
  • Wojna secesyjna: żołnierze Unii zniszczyli miasto Stone Mountain w Georgii.
• 1865 – Założono miasto Lincoln w Argentynie.
• 1870 – Francja wypowiedziała wojnę Królestwu Prus.
• 1877:
  • X wojna rosyjsko-turecka: strategiczne zwycięstwo wojsk rosyjskich w I bitwie pod Szipką w Bułgarii.
  • Zakończył się pierwszy turniej tenisowy na Wimbledonie.
• 1900 – W Paryżu otwarto pierwszą linię metra.
• 1903:
  • Król Edward VII wraz z żoną Aleksandrą rozpoczęli swą pierwszą oficjalną wizytę w Irlandii.
  • W Paryżu zakończył się pierwszy wyścig kolarski Tour de France. Zwyciężył reprezentant gospodarzy Maurice Garin.
• 1905 – Cesarz Rosji Mikołaj II Romanow wydał ukaz zwołania Dumy, do której miały być przeprowadzone czterostopniowe wybory z zastosowaniem cenzusu majątkowego.
• 1908:
  • W Londynie założono Światową Federację Pływacką (FINA).
  • W Rotterdamie założono klub piłkarski Feyenoord.
• 1909 – Dimitrios Ralis został po raz czwarty premierem Grecji.
• 1915 – I wojna światowa: rozpoczęła się bitwa pod Formelles.
• 1917:
  • I wojna światowa: niemiecki okręt podwodny SM U-38 zatopił na Morzu Śródziemnym brytyjski transportowiec SS „Eloby“, w wyniku czego zginęło 156 osób.
  • Reichstag uchwalił rezolucję pokojową.
• 1920:
  • António Granjo został premierem Portugalii.
  • Pál Teleki został premierem Węgier.
  • W Piotrogrodzie rozpoczął się drugi kongres Kominternu.
• 1921 – Achille Ratti (późniejszy papież Pius XI) został kardynałem.
• 1924 – Ok. 400 Indian zostało zamordowanych przez policję i farmerów w Napalpí w prowincji Chaco w północnej Argentynie.
• 1929 – Konflikt o Kolej Wschodniochińską: ZSRR zerwał stosunki dyplomatyczne z Chinami i rozpoczął przygotowania do wojny.
• 1930 – Maksim Harecki i Fłaryjan Żdanowicz zostali aresztowani pod zarzutem przynależności do Związku Wyzwolenia Białorusi.
• 1937 – W Monachium została otwarta zorganizowana przez nazistów Wystawa sztuki zdegenerowanej.
• 1938 – Sigmund Freud, który kilka tygodni wcześniej wyemigrował na zawsze z Wiednia do Londynu, spotkał się w swym domu z Salvadorem Dalím, inspirującym się w swej twórczości jego teorią psychoanalizy.
• 1940:
  • Kampania śródziemnomorska: zwycięstwo aliantów w starciu z dwoma krążownikami włoskimi koło przylądka Spatha.
  • Wilhelm Keitel, Albert Kesselring, Wilhelm List, Erhard Milch, Hugo Sperrle, Fedor von Bock, Walther von Brauchitsch, Günther von Kluge, Wilhelm von Leeb, Walter von Reichenau, Gerd von Rundstedt i Erwin von Witzleben zostali mianowani przez Adolfa Hitlera feldmarszałkami.
• 1941 – Józef Stalin objął funkcję ludowego komisarza obrony ZSRR.
• 1942 – Zakończono ewakuację armii gen. Władysława Andersa z ZSRR na Bliski Wschód.
• 1943:
  • Front włoski: Rzym po raz pierwszy został zbombardowany przez aliantów.
  • W Feltre na północy Włoch spotkali się Benito Mussolini i Adolf Hitler.
• 1944 – Front zachodni: wojska alianckie wyzwoliły Caen.
• 1945 – W Użhorodzie na Ukrainie założono Użhorodzki Uniwersytet Narodowy (do 2000 roku Użhorodzki Uniwersytet Państwowy).
• 1947 – Zginął w zamachu premier Birmy gen. Aung San.
• 1949:
  • Laos uzyskał niepodległość (od Francji).
  • Założono albański klub piłkarski Dinamo Tirana.
• 1950:
  • Powstała Centralna Rada Żydów w Niemczech.
  • Premiera amerykańskiego filmu przygodowego Wyspa skarbów w reżyserii Byrona Haskina.
• 1952 – W Helsinkach rozpoczęły się XVI Letnie Igrzyska Olimpijskie.
• 1954 – Ukazał się debiutancki singiel Elvisa Presleya That’s All Right.
• 1955 – Rozpoczął nadawanie I program Telewizji Estońskiej.
• 1959 – Włoch Guido Monzino dokonał pierwszego wejścia na siedmiotysięcznik Kanjut Sar w paśmie Karakorum.
• 1960:
  • 33 górników zginęło w pożarze kopalni rudy żelaza „Hannoversche Treue” koło miasta Salzgitter w Dolnej Saksonii.
  • Kryzys kongijski: w katastrofie belgijskiego wojskowego samolotu transportowego Fairchild C-119 Flying Boxcar w pobliżu Gomy zginęło 39 spośród 43 osób na pokładzie.
• 1961:
  • Rozpoczęły się tunezyjsko-francuskie walki o Bizertę – ostatnie miasto i bazę morską pozostającą pod kontrolą francuską w Tunezji po odzyskaniu przez nią niepodległości w 1956 roku.
  • W bazie RAF koło Woodbridge w Anglii odbyły się pierwsze ćwiczenia lotnicze NATO Tiger Meet.
  • W katastrofie samolotu Douglas DC-6 pod Buenos Aires zginęło 67 osób.
• 1962 – Asadollah Alam został premierem Iranu.
• 1963 – Amerykański pilot Joe Walker przekroczył na rakietowym samolocie doświadczalnym X-15 wysokość 100 km, uważaną za granicę kosmosu.
• 1965 – W Ghanie funt ghański został zastąpiony przez cedi.
• 1967:
  • W Hendersonville w Karolinie Północnej wskutek zderzenia Boeinga 727 z awionetką zginęły 82 osoby.
  • Wystrzelono amerykańską sondę księżycową Explorer 35.
• 1969:
  • Brytyjczyk John Fairfax na łodzi wiosłowej „Britannia“ po 180 dniach jako pierwszy przepłynął samotnie Atlantyk na trasie Gran Canaria-Floryda.
  • Wojna na wyczerpanie: izraelscy komandosi rozpoczęli operację niszczenia egipskich stacji radiolokacyjnych i wyrzutni rakiet przeciwlotniczych SAM nad Kanałem Sueskim.
• 1971:
  • Nieudany zamach stanu w Sudanie przeprowadzony przez grupę oficerów związanych z partią komunistyczną.
  • Zakończono budowę południowej wieży WTC w Nowym Jorku.
• 1974 – Zakończyła się załogowa misja kosmiczna Sojuz 14.
• 1976 – W Nepalu utworzono Park Narodowy Sagarmatha.
• 1979:
  • Nikaraguańscy sandiniści wkroczyli do stolicy kraju Managui.
  • U wybrzeży Trynidadu i Tobago zderzyły się tankowce „Atlantic Empress” i „Aegean Captain”, co doprowadziło do wycieku ropy naftowej i katastrofy ekologicznej.
• 1980 – W Moskwie rozpoczęły się XXII Letnie Igrzyska Olimpijskie.
• 1985 – 268 osób zginęło po runięciu zapory w Val di Stava we Włoszech.
• 1988 – W Witebsku oddano do użytku Letni Amfiteatr z największą na Białorusi widownią na 5400 osób, gdzie corocznie odbywa się festiwal muzyczny Słowiański Bazar.

• 1989:
  • Ryszard Kaczorowski został ostatnim prezydentem RP na Uchodźstwie.
  • W katastrofie lotu United Airlines 232 w Sioux City w stanie Iowa zginęło 111 osób, a 185 zostało rannych.
  • Założono holenderski Park Narodowy Schiermonnikoog.
• 1992 – W zamachu bombowym w Palermo zginął antymafijny sędzia śledczy Paolo Borsellino i 5 policjantów z jego ochrony.
• 1994:
  • Łeonid Kuczma został prezydentem Ukrainy.
  • Pasteur Bizimungu został prezydentem Rwandy.
• 1996 – W Atlancie rozpoczęły się XXVI Letnie Igrzyska Olimpijskie.
• 2004 – W Atenach wznowiono zlikwidowaną w 1977 roku komunikację tramwajową.
• 2005:
  • 15 osób (w większości milicjantów zginęło), a 37 zostało rannych w zamachu bombowym w miejscowości Znamienskoje w Czeczenii.
  • Czech Ondřej Sosenka na torze kolarskim Kryłatskoje w Moskwie ustanowił kolarski rekord świata w jeździe godzinnej (49,700 km).
  • Fouad Siniora został premierem Libanu.
  • W irańskim mieście Meszhed powieszono na mocy prawa szariatu nastolatków Mahmuda Asgari i Ajaza Marhoni, skazanych na śmierć za homoseksualizm.
• 2007 – Kanadyjski informatyk Jonathan Schaeffer całkowicie rozpracował grę w warcaby dzięki programowi Chinook.
• 2009 – 16 osób zginęło w katastrofie rosyjskiego cywilnego śmigłowca transportowego Mi-8 w bazie NATO w afgańskim Kandaharze.
• 2010:
  • 66 osób zginęło w katastrofie kolejowej w mieście Sainthia w Indiach.
  • Dési Bouterse został wybrany przez parlament na urząd prezydenta Surinamu.
• 2014 – W katastrofie drogowej w Dreźnie zginęło 11 osób (obywateli Polski), a 69 zostało rannych.
• 2020 – Z Centrum Lotów Kosmicznych Tanegashima w Japonii wystrzelono rakietę z emiracką sondą marsjańską Al Amal.

Zdarzenia astronomiczne

Urodzili się

Zmarli

Przypisy