1813

Euskal Herrian

• Ekainaren 21a – Gasteizko gudua borrokatu zuten Arabako hiriburuan Espainiako Independentzia Gerran.
• Abuztuaren 31 – Wellington jeneralaren lemapean, tropa ingeles eta portugaldarrek, Espainiaren aliatuak zirenak, Donostiari su eman zioten.
• Irailaren 1a – San Migel zubiko gudaldia Beran izan zen, Napoleongo armada Lapurdira atzera egiten ari zenean.
• Urriaren 7 – Larrun edo Bidasoako gudua izan zen tropa frantses eta aliatu espainiar eta angloportugaldarren artean. Biktima handienak, Irun, Bera, Azkaine, Ainhoa eta inguruko herritarrak izan ziren, milaka soldaduren gehiegikeriak jasan behar izan zituzten eta.

Arte eta kultura

Zientzia eta teknologia

Kirolak

• Urtarrilaren 1a – Jose Manuel Agirre Miramon, gipuzkoar legelari eta politikaria (h. 1887).
• Urtarrilaren 4a – Luis Luziano Bonaparte, euskal hizkuntzalari frantziarra (h.1891).
• Urtarrilaren 15a – Marcel Barthe, frantziar politikaria (h. 1900).
• Urtarrilaren 19a – Henry Bessemer, ingeles ingeniaria (h. 1898).
• Urtarrilaren 23a – Camilla Collett, norvegiar eleberrigile feminista (h. 1895).
• Urtarrilaren 26a – Policarpo Baltzola, euskal herritar matematikari eta asmatzailea, XIX. mendeko euskal asmatzaile bikainenetarikoa (h. 1879).
• Urtarrilaren 26a – Juan Pablo Duarte, Dominikar Errepublikaren askatzailea (h. 1876).
• Urtarrilaren 31 – Agostino Depretis, Italiako lehen ministroa (h. 1887).
• Otsailaren 14a – Alexandre Sergeievitx Dargomyjski, errusiar musikagilea (h. 1869).
• Martxoaren 13a - Jane Elizabeth Jones, estatubatuar sufragista, abolizionista eta feminismoaren lehen olatuaren aitzindaria (h. 1896).
• Martxoaren 15a – John Snow, ingeles medikua, epidemiologia modernoaren sortzaileetariko bat (h. 1858).
• Martxoaren 16a – Gaëtan de Rochebouët, Frantziako lehen ministroa (h. 1899).
• Martxoaren 18a – Friedrich Hebbel, alemaniar antzerkigilea (h. 1863).
• Martxoaren 19a – David Livingstone, eskoziar misiolari eta esploratzailea (h. 1873).
• Apirilaren 13a – Eusebio Maria Azkue, euskal idazlea (h. 1873).
• Apirilaren 23a – Stephen A. Douglas, estatubatuar politikaria (h. 1861).
• Maiatzaren 5a – Soren Kierkegaard, daniar filosofoa (h. 1855).
• Maiatzaren 22a – Richard Wagner, alemaniar musikari eta musikagilea (h. 1883).
• Ekainaren 2a – Daniel Pollen, Zeelanda Berriko lehen ministroa (h. 1896).
• Ekainaren 25a – Pierre Michaux, frantziar errementari eta karrozen eraikitzailea, pedaldun bizikletaren garatzaile nagusietako bat (h. 1883).
• Uztailaren 8a – Elizabeth Ann Ashurst Bardonneau, britainiar itzultzailea eta aktibista (h. 1850).
• Uztailaren 12a – Claude Bernard, frantziar fisiologoa (h. 1878).
• Uztailaren 15a – George Peter Alexander Healy, estatubatuar erretratuen margolaria (h. 1894).
• Abuztuaren 7a – Paulina Kellogg Wright Davis, estatubatuar abolizionista, sufragista, emakumeen eskubideen aldeko ekintzailea eta hezitzailea (h. 1876).
• Irailaren 3a – József Eötvös, hungariar idazle eta politikaria (h. 1871).
• Irailaren 10a – Jose Maria Larroka, gipuzkoar idazlea (h. 1891).
• Irailaren 12a – Joaquina Lopez de Madariaga, arabar poeta eta antzerkigilea (h. 1876).
• Irailaren 19a – Christian Heinrich Friedrich Peters, alemaniar astronomoa (h. 1890).
• Urriaren 10a – Giuseppe Verdi, italiar musikari eta musikagilea (h. 1901).
• Urriaren 17a – Georg Büchner, alemaniar antzerkigile, olerkari, itzultzaile eta iraultzailea (h. 1837).
• Urriaren 23a – Ludwig Leichhardt, alemaniar naturalista eta esploratzailea, Australiako iparraldea esploratu zuena (h. c. 1848).
• Azaroaren 13a – Petri II.a Petrović-Njegoš, Montenegroko apezpiku-printze, olerkari eta filosofoa (h. 1851).
• Azaroaren 20a – Fran Miklošič, esloveniar hizkuntzalaria (h. 1891).
• Azaroaren 24a – Nikolai Ogariov, errusiar iraultzaile, filosofo, olerkari eta kazetaria, populismoaren sortzaileetako bat (h. 1877).
• Abenduaren 8a – Adolph Kolping, alemaniar apaiz katolikoa (h. 1865).
• Abenduaren 15a – Eusebio Calonge, arabar militar eta politikaria, Alderdi Moderatuko kidea (h. 1873).
• Torcuato Mendiri, nafar jeneral karlista (h. 1884).
• Vicente Urrabieta, bizkaitar marrazkilari eta ilustratzailea (h. 1879).
• Radhanath Sikdar, matematikari bengaliarra (h. 1870).
• Harriet Jacobs, estatubatuar abolizionista eta idazlea (h. 1897).

• Urtarrilaren 20a – Christoph Martin Wieland, alemaniar poeta eta idazlea (j. 1733).
• Otsailaren 27a – Juan de Goyeneche y Aguerrevere, militar, politikari eta merkatari iruritarra (j. 1741).
• Apirilaren 10a – Joseph Louis Lagrange, matematikari eta astronomo frantziarra (j. 1736).
• Apirilaren 28a – Mikhail Kutuzov, militar errusiarra (j. 1745).
• Maiatzaren 1a – Jean-Baptiste Bessières, Istriako dukea, frantziar jenerala (j. 1768).
• Ekainaren 22a – Anton Graff, suitzar margolari erretratugilea (j. 1736).
• Uztailaren 29a – Andoche Junot, frantziar jenerala (j. 1771).
• Abuztuaren 26a – Theodor Körner, alemaniar olerkari eta militarra (j. 1791).
• Irailaren 2a – Jean Victor Marie Moreau, frantziar jenerala (j. 1763).
• Irailaren 24a – André Grétry, liejar musikagilea (j. 1741).
• Urriaren 19a – Józef Poniatowski, poloniar jenerala (j. 1763).
• Azaroaren 7a – Manuel Arostegi, arabar politikari liberala, Cadizko Gorteetan Arabako ordezkaria (j. 1758).
• Antoine Augustin Parmentier, Frantses jakituna (j. 1737).