28 kwietnia

Święta

Wydarzenia w Polsce

Wydarzenia na świecie

•   224 – Władca sasanidzki Ardaszir I pokonał w bitwie pod Hormizdeganem ostatniego króla Partów Artabanusa V.
• 1069 – Po śmierci współpanującego z nim brata Magnusa II Haraldssona samodzielnym królem Norwegii został Olaf III Pokojowy.
• 1131 – Bela II Ślepy został koronowany na króla Węgier i Chorwacji.
• 1192 – Na kilka dni przed planowaną koronacją na króla Jerozolimy Konrad z Montferratu został skrytobójczo zamordowany przez członków muzułmańskiej sekty nizarytów.
• 1200 – Położono kamień węgielny pod budowę katedry w angielskim Salisbury.
• 1202 – Król Filip II August skonfiskował lenna króla Anglii Jana bez Ziemi w północnej Francji.
• 1220 – Położono kamień węgielny pod budowę katedry w Salisbury.
• 1330 – Założono klasztor benedyktynów w Ettal w Bawarii.
• 1487 – Wojska mediolańskie pokonały Szwajcarów w bitwie pod Crevolą.
• 1503 – II wojna włoska: zwycięstwo wojsk hiszpańskich nad francuskimi w bitwie pod Cerignolą.
• 1580 – Mustafa Lala Pasza został wielkim wezyrem tureckim.
• 1611 – Założono Uniwersytet św. Tomasza w Manili, najstarszy działający nieprzerwanie na kontynencie azjatyckim.
• 1738 – Papież Klemens XII w konstytucji apostolskiej In Eminenti zakazał katolikom przynależności do lóż masońskich pod karą ekskomuniki.
• 1760 – Wojna siedmioletnia: zwycięstwo wojsk francuskich nad brytyjskimi w bitwie pod Quebekiem.
• 1772 – W Kopenhadze zostali straceni publicznie niemiecki lekarz, były minister Królestwa Danii i kochanek królowej Karoliny Matyldy Johann Friedrich Struensee oraz jego współpracownik Enevold Brandt.
• 1788 – Maryland jako 7. stan wstąpił do Unii.
• 1789 – W pobliżu archipelagu Wysp Przyjacielskich (Tonga) doszło do buntu załogi brytyjskiego okrętu HMS „Bounty”. Kapitana Williama Bilgha i 18 wiernych mu marynarzy pozostawiono w szalupie, którą rozpoczęli rejs na wyspę Timor.
• 1796 – Kampania włoska Napoleona: w Cherasco zawarto zawieszenie broni między Królestwem Sycylii a Francją.
• 1818 – W Wielkiej Brytanii ustanowiono Order św. Michała i św. Jerzego.
• 1838 – Założono niemieckie przedsiębiorstwo Pelikan Holding, zajmujące się produkcją przyborów piśmienniczych, głównie wiecznych piór.
• 1848 – Ibrahim Sarim Pasza został wielkim wezyrem tureckim.
• 1849 – Król Prus Fryderyk Wilhelm IV odrzucił koronę cesarską, ofiarowaną mu przez ogólnoniemiecki parlament frankfurcki.
• 1865 – W Paryżu odbyła się premiera opery Afrykanka z muzyką Giacoma Meyerbeera do libretta (w języku francuskim) Eugène’a Scribe’a.
• 1876 – Wykonano ostatni wyrok śmierci w historii Brazylii.
• 1877:
  • Otwarto (nieistniejący już) most kolejowy Willemsspoorbrug nad Nową Mozą w Rotterdamie.
  • Otwarto stadion Stamford Bridge w Londynie.
• 1885 – Podczas wystawy psów w Nowym Jorku po raz pierwszy zaprezentowano grzywacza chińskiego.
• 1902 – Klub piłkarski Newton Heath został przemianowany na Manchester United.
• 1903 – W trzęsieniu ziemi w tureckim mieście Malazgirt zginęło 3,5 tys. osób.
• 1904 – W wyniku eksplozji w kopalni węgla kamiennego w Villanueva del Río y Minas w południowej Hiszpanii zginęło 63 górników.
• 1908:
  • Szwajcar Hector Hodler założył Universala Esperanto-Asocio (UEA), największą międzynarodową organizację użytkowników języka esperanto.
  • W wyniku podpalenia domu przez swojego pracownika w La Porte w stanie Indiana zginęła pochodząca z Norwegii 48-letnia wdowa Belle Gunness wraz z trojgiem dzieci. Przybyła na miejsce policja odkryła zakopane w chlewie ciała 28 mężczyzn, których Gunness zwabiała drogą ogłoszeń matrymonialnych i mordowała w celach rabunkowych.
• 1913:
  • Austriacki astronom Johann Palisa odkrył planetoidę (750) Oskar, a rosyjski astronom Grigorij Nieujmin planetoidę (751) Faïna.
  • W USA ukazało się pierwsze wydanie CRC Handbook of Chemistry and Physics.
• 1916 – Hugo Ball ogłosił w Zurychu Manifest Dada.
• 1918:
  • I wojna światowa: wojska niemieckie obaliły Centralną Radę Ukrainy.
  • Sidónio Pais został prezydentem Portugalii.
• 1919 – Rozpoczęto budowę kaplicy Objawień w portugalskiej Fatimie.
• 1920 – Utworzono Azerbejdżańską SRR.
• 1921 – Kubańczyk José Raúl Capablanca pokonał w Hawanie w meczu o szachowe mistrzostwo świata Niemca Emanuela Laskera, który stracił tytuł po rekordowych 27 latach.
• 1923 – Otwarto pierwszy Stadion Wembley w Londynie.
• 1924 – 119 górników zginęło w wyniku eksplozji w kopalni węgla kamiennego w Benwood w amerykańskim stanie Wirginia Zachodnia.
• 1925 – W Paryżu rozpoczęła się Międzynarodowa Wystawa Sztuki Dekoracyjnej i Wzornictwa. Od jej francuskiej nazwy pochodzi określenie stylu Art déco.
• 1926 – Damad-i Shariyari Ahmad Nami Bay został prezydentem Syrii.
• 1928 – Amerykanin Lee Barnes ustanowił rekord świata w skoku o tyczce (4,30 m).
• 1930 – Hybrydowe zaćmienie słońca widoczne nad Pacyfikiem, Ameryką Północną i północnym Atlantykiem.
• 1933 – Dokonano oblotu włoskiego myśliwca Fiat CR.32.
• 1934 – Ricardo Samper został premierem Hiszpanii.
• 1936 – Faruk I został królem Egiptu i Sudanu.
• 1937:
  • Hiszpańska wojna domowa: wojska frankistowskie zajęły baskijskie miasta Durango i Guernica.
  • Na przedmieściach Rzymu Benito Mussolini dokonał otwarcia największego włoskiego studia filmowego Cinecittà.
• 1939 – W czasie przemówienia w Reichstagu Adolf Hitler otwarcie ogłosił plany pozyskania przez Niemcy „przestrzeni życiowej” na wschodzie oraz wypowiedział Wielkiej Brytanii traktat morski.
• 1940:
  • Kampania norweska: podczas niemieckiego nalotu na Molde król Haakon VII i jego syn, następca tronu książę Olaf demonstracyjnie przeczekali bombardowanie na otwartym terenie pod brzozą, która, nazwana później królewską, stała się symbolem norweskiego oporu przeciwko agresji niemieckiej.
  • Klub piłkarski Atlético Madryt zdobył swój pierwszy tytuł mistrza Hiszpanii.
  • W Seattle w stanie Waszyngton uruchomiono komunikację trolejbusową.
• 1941:
  • Bitwa o Atlantyk: niemiecki okręt podwodny U-65 został zatopiony na północnym Atlantyku przez brytyjski niszczyciel HMS „Douglas”, w wyniku zginęła cała, 50-osobowa załoga.
  • Isaías Medina Angarita został wybrany przez Kongres Narodowy na urząd prezydenta Wenezueli.
• 1943:
  • Rozpoczął się rajd brytyjskich komandosów przeciwko niemieckim jednostkom pływającym w Haugesund w okupowanej Norwegii (operacja „Checkmate“).
  • Wojna na Pacyfiku: amerykański okręt podwodny USS „Gudgeon“ zatopił na Morzu Sulu japoński okręt transportowy „Chichibu Maru”, w wyniku czego zginęło ponad 2 tys. osób.
• 1944 – Front zachodni: w trakcie ćwiczeń przed planowanym lądowaniem w Normandii (operacja „Tygrys”), w wyniku ataku 9 niemieckich kutrów torpedowych na służące do przewozu czołgów amerykańskie okręty desantowe LST zginęło 946 osób.
• 1945:
  • Komunistyczni partyzanci rozstrzelali w miejscowości Giulino di Mezzegra Benita Mussoliniego i jego kochankę Clarę Petacci.
  • Rozpoczęły się walki uliczne w Berlinie.
• 1947 – Norweski podróżnik Thor Heyerdahl rozpoczął wyprawę na tratwie „Kon-Tiki” z Peru przez Ocean Spokojny, która miała udowodnić hipotezę, że ludzie przybyli na wyspy Polinezji z Ameryki Południowej.
• 1948 – Z konstytucji Luksemburga usunięto zapis o jego neutralności.
• 1950 – Król Tajlandii Bhumibol Adulyadej ożenił się z Sirikit Kitiyakarą.
• 1951 – Mohammad Mosaddegh został premierem Iranu.
• 1952:
  • W Tajpej podpisano traktat pokojowy między Republiką Chińską (Tajwanem) a Japonią.
  • Zakończyła się amerykańska okupacja Japonii.
• 1953 – Syn zmarłego w marcu Józefa Stalina, Waslilij, został aresztowany pod zarzutem ujawnienia tajnych informacji zagranicznym dyplomatom i oczerniania przywódców radzieckich.
• 1962 – Francuska wyprawa dokonała pierwszego wejścia na himalajski siedmiotysięcznik Jannu.
• 1963 – Wystrzelono radzieckiego satelitę Kosmos 16.
• 1964 – Japonia została członkiem OECD.
• 1965:
  • William F. Raborn Jr. został dyrektorem CIA.
  • Wojska amerykańskie dokonały inwazji na Dominikanę w celu zdławienia komunistycznej rebelii.
• 1967:
  • Bokser Muhammad Ali odmówił wstąpienia do armii amerykańskiej.
  • Z połączenia McDonnell Aircraft Corporation i Douglas Aircraft Company powstała amerykańska wytwórnia lotnicza McDonnell Douglas.
• 1969 – Charles de Gaulle ustąpił ze stanowiska prezydenta Francji.
• 1977 – Zapadły wyroki skazujące w procesie trzech przywódców zachodnioniemieckiej Frakcji Czerwonej Armii (RAF).
• 1978 – Prezydent Afganistanu Mohammad Daud Chan i członkowie jego rodziny zostali zamordowani w pałacu prezydenckim w Kabulu w czasie komunistycznego przewrotu.
• 1981 – Hiszpański region Galicja uzyskał autonomię.
• 1983 – Uchwalono zniesienie kary śmierci w czasie pokoju w państwach członkowskich Rady Europy.
• 1988 – 1 osoba zginęła, a 65 zostało rannych wskutek dekompresji po oderwaniu się nad Hawajami fragmentu kadłuba Boeinga 737 linii Aloha Airlines.
• 1991 – Rozpoczęła się misja STS-39 wahadłowca Discovery.
• 1992 – Dwie pozostałe po rozpadzie kraju republiki (Serbia i Czarnogóra) rozwiązały formalnie Socjalistyczną Federacyjną Republikę Jugosławii, powołując w jej miejsce Federalną Republikę Jugosławii ze stolicą w Belgradzie.
• 1993:
  • Carlo Azeglio Ciampi został premierem Włoch.
  • Weszła w życie konstytucja Andory.
• 1994:
  • Papież Jan Paweł II upadł w łazience i doznał złamania kości udowej.
  • Tsutomu Hata został premierem Japonii.
• 1995 – Minister spraw zagranicznych Władysław Bartoszewski wygłosił przemówienie podczas uroczystej sesji Bundestagu i Bundesratu w Bonn, zwołanej z okazji 50. rocznicy zakończenia II wojny światowej.
• 1996 – W Port Arthur na Tasmanii z rąk szaleńca zginęło 35 osób, a 37 zostało rannych.
• 1999 – Powstał Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF).
• 2001 – Amerykański miliarder Dennis Tito został pierwszym turystą kosmicznym jako członek załogi statku Sojuz TM-32.
• 2003:
  • Na orbitę okołoziemską wyniesiony został amerykański teleskop kosmiczny GALEX.
  • Ustanowiono hymn Wysp Kanaryjskich.
  • W szwedzkim Malmö podpalono meczet.
• 2005 – Trzęsienie ziemi na Oceanie Indyjskim, będące wstrząsem wtórnym potężnego trzęsienia z 26 grudnia 2004 roku.
• 2007:
  • 28 osób zginęło w samobójczym zamachu bombowym w miejscowości Chorsadda na północnym zachodzie Pakistanu, którego celem miał być minister spraw wewnętrznych Aftab Ahmad Sherpao.
  • 71 osób zginęło, a ponad 170 zostało rannych w wybuchu samochodu-pułapki w irackiej Karbali.
• 2008 – W zderzeniu pociągów w mieście Zibo w chińskiej prowincji Szantung zginęły 72 osoby, a 416 zostało rannych.
• 2009 – Albania złożyła wniosek o przyjęcie do Unii Europejskiej.
• 2011 – 17 osób zginęło, a 21 zostało rannych w zamachu bombowym na restaurację w centrum Marrakeszu w Maroku.
• 2013 – Enrico Letta został premierem Włoch.
• 2015 – Na wyspie Nusa Kambangan u wybrzeży Jawy w Indonezji rozstrzelano 8 przemytników narkotyków, w tym 7 obcokrajowców.
• 2016 – Wystrzelono pierwszą rakietę z Kosmodromu Wostocznyj na rosyjskim dalekim wschodzie, która wyniosła na orbitę 3 satelity.
• 2017:
  • Ilir Meta został wybrany przez Zgromadzenie Albanii na urząd prezydenta kraju.
  • Rozpoczęła się dwudniowa wizyta papieża Franciszka w Egipcie.
• 2022 – Dritan Abazović został premierem Czarnogóry.

Urodzili się

Zmarli

Przypisy