8 kwietnia

Święta

Wydarzenia w Polsce

Wydarzenia na świecie

•   217 – Cesarz rzymski Karakalla został zamordowany przez prefekta pretorianów Makrynusa.
•   632 – Chilperyk został królem Akwitanii.
• 1093 – Poświęcono katedrę w Winchesterze.
• 1195 – Cesarz bizantyński Izaak II Angelos został pozbawiony władzy i oślepiony przez swego młodszego brata Aleksego.
• 1271 – Joannici poddali muzułmanom zamek Krak des Chevaliers w Syrii.
• 1341 – Na rzymskim Kapitolu poeta Francesco Petrarca został uhonorowany wieńcem laurowym – najwyższym odznaczeniem przyznawanym twórcom.
• 1364 – Karol V Mądry został królem Francji.
• 1378 – Abp Bartolomeo Prignano został wybrany na papieża i przybrał imię Urban VI.
• 1455 – Kardynał Alfonso de Borja został wybrany na papieża i przybrał imię Kalikst III.
• 1500 – II wojna włoska: w bitwie pod Novarą Francuzi pokonali wojska Księstwa Mediolanu, dowodzone przez księcia Ludwika Sforzę.
• 1546 – Na IV sesji Soboru trydenckiego uchwalono dekret, na mocy którego łacińska Wulgata stała się jedynym autentycznym tekstem Pisma Świętego w Kościele rzymskokatolickim.
• 1606 – Hiszpan Pedro Fernández de Quirós, jako pierwszy Europejczyk, dopłynął do Wysp Duff na Pacyfiku.
• 1632 – Arcybiskup Paryża Jean-François de Gondi sprzedał za 60 tys. liwrów domenę wersalską królowi Ludwikowi XIII.
• 1708 – W Rzymie odbyło się premierowe wykonanie oratorium La Resurrezione Georga Friedricha Händla do libretta Carla Sigismonda Capecego.
• 1725 – W Lipsku odbyło się premierowe wykonanie kantaty Am Abend aber desselbigen Sabbats Johann Sebatiana Bacha.
• 1795 – Przyszły król Wielkiej Brytanii Jerzy IV Hanowerski poślubił Karolinę Brunszwicką.
• 1801 – W Bukareszcie zamordowano w pogromie 128 Żydów.
• 1802:
  • Napoleon Bonaparte oficjalnie przywrócił prawo do wyznawania protestantyzmu we Francji.
  • Na wysokości Wyspy Kangura u południowego wybrzeża Australii przypadkowo spotkały się ekspedycje dowodzone przez Anglika Matthew Flindersa i Francuza Nicolasa Baudina.
• 1808 – Papież Pius VII utworzył diecezje: Bardstown, Boston, Filadelfia i Nowy Jork.
• 1820 – Na greckiej wyspie Milos odnaleziono posąg Wenus z Milo.
• 1861 – Powstał bułgarski Kościół katolicki.
• 1864 – Wojna secesyjna: zwycięstwo Konfederatów w bitwie pod Mansfield.
• 1865 – Wojna secesyjna: zwycięstwo wojsk Unii w bitwie pod Appomattox Station.
• 1873 – Julius Vogel został premierem Nowej Zelandii.
• 1876 – W mediolańskiej La Scali odbyła się premiera opery Gioconda Amilcare Ponchielliego.
• 1898 – Powstanie Mahdiego w Sudanie: zwycięstwo wojsk brytyjsko-egipskich w bitwie nad Atbarą.
• 1899 – W USA wykonano karę śmierci na Marcie M. Place, pierwszej kobiecie straconej na krześle elektrycznym.
• 1901 – Na wysepce Goaribari u wybrzeży Nowej Gwinei szkoccy misjonarze James Chalmers i Oliver Fellows Tomkins zostali zamordowani i zjedzeni przez tubylców.
• 1904 – Francja i Wielka Brytania zawarły tzw. Entente cordiale.
• 1906 – W Królestwie Węgier utworzono drugi rząd Sándora Wekerle.
• 1911:
  • Holenderski fizyk Heike Kamerlingh-Onnes odkrył zjawisko nadprzewodnictwa.
  • W wyniku eksplozji w kopalni węgla kamiennego w Littleton w amerykańskim stanie Alabama zginęło 128 górników.
• 1909 – Francja i Wielka Brytania wyraziły zgodę na aneksję Bośni i Hercegowiny przez Austro-Węgry, co zakończyło tzw. kryzys bośniacki.
• 1913:
  • Weszła w życie 17. poprawka do Konstytucji USA stanowiąca, że senatorzy pochodzić będą z wyborów bezpośrednich.
  • W Pekinie na inauguracyjnym posiedzeniu zebrał się pierwszy w historii chiński parlament.
• 1916 – W wypadku na torze wyścigowym w Coronie w Kalifornii zginął amerykański kierowca Bob Burman i 3 widzów, a 5 zostało ciężko rannych.
• 1920 – Gwatemalski Kongres wydał oświadczenie, że prezydent Manuel Estrada Cabrera nie jest w pełni władz umysłowych, a jego obowiązki przekazał Carlosowi Herrerze.
• 1921:
  • Dimitrios Gunaris został po raz drugi premierem Grecji.
  • Premiera japońskiego niemego filmu Dusze na drodze w reżyserii Minoru Muraty.
• 1927 – Gustavs Zemgals został prezydentem Łotwy.
• 1930 – Wysadzono w powietrze sobór św. Katarzyny w Swierdłowsku (Jekaterynburgu).
• 1933:
  • Niemieckie Główne Biuro Prasy i Propagandy ogłosiło ogólnonarodową „akcję przeciwko nieniemieckiemu duchowi”, która miała rozpocząć się 12 kwietnia „kampanią oświecenia” i zakończyć publicznym spaleniem „literatury żydowskiej i zdeprawowanej”.
  • W referendum w Australii Zachodniej 66,23% głosujących opowiedziało się za odłączeniem od reszty Australii, do czego nigdy nie doszło.
• 1936 – Sformowano Pułk Kremlowski.
• 1940:
  • Jumdżaagijn Cedenbal został sekretarzem generalnym Mongolskiej Partii Ludowo-Rewolucyjnej.
  • Kampania norweska: okręt podwodny ORP „Orzeł” zatopił niemiecki statek z transportem wojska „Rio de Janeiro”, w wyniku czego zginęło ok. 200 z ok. 380 osób na pokładzie; uszkodzony po starciu z niemieckimi okrętami brytyjski niszczyciel HMS „Glowworm” staranował niemiecki krążownik ciężki „Admiral Hipper”, co zakończyło się jego zatonięciem i uszkodzeniem „Hippera”.
  • Niemieckie Naczelne Dowództwo Sił Zbrojnych wydało, na mocy decyzji Adolfa Hitlera, rozporządzenie nakazujące zdymisjonowanie wszystkich półkrwi Żydów, oraz żołnierzy ożenionych z Żydówkami i półkrwi Żydówkami.
• 1941 – II wojna światowa w Afryce: wojska brytyjskie zdobyły port Massaua, kończąc podbój włoskiej Erytrei.
• 1944 – Front wschodni:
  • Armia Czerwona rozpoczęła wyzwalanie Krymu.
  • Polsko-radziecka obrona przeciwlotnicza odparła niemiecki atak na stację kolejową Darnica koło Kijowa.
• 1945 – Wojna na Pacyfiku: zwycięstwo wojsk amerykańskich w bitwie o Cebu City na Filipinach (26 marca – 8 kwietnia).
• 1949:
  • Francuska strefa okupacyjna w Niemczech została przyłączona do brytyjsko-amerykańskiej Bizonii, z którą utworzyła Trizonię.
  • W Chorwacji utworzono Park Narodowy Jezior Plitwickich.
• 1950 – Radzieckie myśliwce Ła-11 zestrzeliły w rejonie Lipawy na Łotwie amerykański bombowiec patrolowy Consolidated PB4Y-2 Privateer.
• 1951 – W dniach 1–8 kwietnia przeprowadzono operację deportacji na Syberię 9973 radzieckich Świadków Jehowy i ich dzieci (operacja „Północ”).
• 1953 – Późniejszy pierwszy prezydent niepodległej Kenii Jomo Kenyatta został skazany na 7 lat ciężkich robót pod zarzutem kierowania antybrytyjskim powstaniem Mau Mau.
• 1954:
  • W katastrofie samolotu de Havilland Comet należącego do South African Airways u wybrzeży Włoch zginęło wszystkich 21 osób na pokładzie.
  • W wyniku zderzenia samolotu pasażerskiego Canadair C-4 z awionetką nad miastem Moose Jaw w kanadyjskiej prowincji Saskatchewan zginęło 36 osób.
• 1959 – Założono Międzyamerykański Bank Rozwoju z siedzibą w Waszyngtonie.
• 1960:
  • Holandia i Niemcy Zachodnie zawarły w Hadze układ o wypłacie reparacji wojennych.
  • Ukazał się album Elvisa Presleya Elvis Is Back!.
• 1961 – Statek pasażerski „Dara” zatonął w wyniku eksplozji na pokładzie na wodach Zatoki Perskiej. Zginęło 238 osób, 565 uratowano.
• 1963 – Odbyła się 35. ceremonia wręczenia Oscarów.
• 1965 – Zawarto tzw. traktat fuzyjny łączący instytucje trzech Wspólnot europejskich. Powołano wspólną Komisję i Radę Ministrów.
• 1967:
  • Utwór Puppet on a String w wykonaniu reprezentującej Wielką Brytanię Sandie Shaw zwyciężył w 12. Konkursie Piosenki Eurowizji w Wiedniu.
  • W katastrofie południowokoreańskiego samolotu wojskowego Curtiss C-46 Commando w Seulu zginęło 59 osób (15 na pokładzie i 44 na ziemi).
• 1968:
  • Krótko po starcie z londyńskiego lotniska Heathrow w lot do Sydney eksplodował silnik w należącym do brytyjskich linii BOAC Boeingu 707, na pokładzie którego znajdowało się 127 osób. W wyniku pożaru po nieudanym awaryjnym lądowaniu zginęło 5 osób, a 38 zostało rannych.
  • Oldřich Černík został premierem Czechosłowacji.
  • Podczas podchodzenia do lądowania w Coyhaique rozbił się lecący z Santiago Douglas C-49K chilijskich linii Ladeco, w wyniku czego zginęło wszystkich 36 osób na pokładzie.
• 1970:
  • 79 osób zginęło, a ponad 400 zostało rannych w wyniku wybuchu gazu ziemnego w metrze w japońskiej Osace.
  • Izraelskie samoloty Douglas F-4 Phantom II zbombardowały egipską miejscowość Bahr el-Baqar, zabijając w tamtejszej szkole 46 dzieci i raniąc ponad 50.
  • W dwóch przedziałach radzieckiego atomowego okrętu podwodnego K-8 wybuchł groźny pożar, co wymusiło wyłączenie dwóch reaktorów. 12 kwietnia, w czasie holowania, okręt zatonął wraz z 52 członkami załogi na Zatoce Biskajskiej.
• 1971 – W wyniku wybuchu bomby podczas występu południowowietnamskiego zespołu CBC w Sajgonie zginął amerykański żołnierz i 14-letnia miejscowa dziewczynka.
• 1975:
  • Odbyła się 47. ceremonia wręczenia Oscarów.
  • Utworzono Park Narodowy Voyageurs w amerykańskim stanie Minnesota.
• 1977 – Ukazał się debiutancki album brytyjskiej grupy The Clash pt. The Clash.
• 1979 – Przy pomocy superkomputera Cray amerykańscy matematycy Harry L. Nelson i David Slowinski odkryli 27. liczbę pierwszą Mersenne'a, składającą się z 13 395 cyfr.
• 1985 – Indie wytoczyły proces amerykańskiej kompanii Union Carbide, odpowiedzialnej za katastrofę przemysłową w Bhopalu, w której zginęło ponad 3 tys. osób.
• 1986 – 11 osób zginęło, a 110 zostało rannych w wybuchu samochodu-pułapki w libańskim porcie Dżunija.
• 1990:
  • Król Birendra zniósł obowiązujący od 30 lat zakaz działalności partii politycznych w Nepalu.
  • Stacja ABC wyemitowała pilotażowy odcinek serialu Miasteczko Twin Peaks w reżyserii Davida Lyncha.
• 1992 – Amerykański czarnoskóry tenisista Arthur Ashe poinformował, że jest chory na AIDS.
• 1993 – Macedonia Północna została członkiem ONZ.
• 1994 – Otwarto Most przyjaźni tajsko-laotańskiej na Mekongu.
• 1998 – Premiera francuskiej komedii sensacyjnej Taxi w reżyserii Gerarda Piresa.
• 1999 – Premiera hiszpańsko-francuskiego filmu Wszystko o mojej matce w reżyserii Pedro Almodóvara.
• 2001 – W I turze wyborów prezydenckich w Peru zwyciężył Alejandro Toledo przed Alanem Pérezem.
• 2003 – II wojna w Zatoce Perskiej: amerykański czołg ostrzelał hotel „Palestyna” w Bagdadzie, gdzie byli zakwaterowani zagraniczni korespondenci. Zginął dziennikarz agencji Reutera Taras Prociuk, a 4 innych zostało rannych.
• 2005 – W Watykanie odbył się pogrzeb papieża Jana Pawła II.
• 2008:
  • Uchwalono konstytucję Kosowa.
  • W bliźniaczych wieżach Bahrain World Trade Center w Manamie uruchomiono 3 turbiny wiatrowe wytwarzające 11–15% energii elektrycznej na potrzeby budynków. Jest to pierwsza tego typu konstrukcja na świecie.
  • W Nowym Delhi rozpoczął się pierwszy szczyt Indie-Afryka.
• 2009 – Podczas wspinaczki na himalajski ośmiotysięcznik Manaslu zginął polski himalaista Piotr Morawski.
• 2011 – Urzędujący prezydent Dżibuti Ismail Omar Guelleh został wybrany na trzecią kadencję.
• 2014 – Microsoft zakończył wsparcie dla systemu operacyjnego Windows XP.
• 2022 – Inwazja Rosji na Ukrainę: w wyniku rosyjskiego ataku rakietowego na dworzec kolejowy w Kramatorsku zginęło 59 osób, a 109 zostało rannych.

Eksploracja kosmosu i zdarzenia astronomiczne

Urodzili się

Zmarli

Przypisy