12 grudnia

Święta

Wydarzenia w Polsce

Wydarzenia na świecie

•   627 – Wojska cesarza bizantyńskiego Herakliusza I pokonały Persów w bitwie pod Niniwą.
•   884 – Karol Otyły przejął zachodniofrankijską koronę królewską, po raz ostatni jednocząc królestwo Franków.
• 1098 – I wyprawa krzyżowa: po zdobyciu syryjskiego miasta Ma’arrat krzyżowcy pod wodzą Rajmunda IV z Tuluzy dokonali masakry około 20 tys. mieszkańców. Z powodu panującego głodu doszło następnie wśród krzyżowców do aktów kanibalizmu na ciałach zabitych obrońców.
• 1254 – Kardynał Rinaldo Conti został wybrany na papieża i przyjął imię Aleksander IV.
• 1408 – Król Węgier Zygmunt Luksemburski założył rycerski Zakon Smoka.
• 1476 – Filip Wittelsbach został elektorem Palatynatu.
• 1531 – Aztekowi Juanowi Diego po raz ostatni objawiła się Matka Boża z Guadalupe. Doszło również do cudownego wyrośnięcia róż na kamienistym, pokrytym lodem wzgórzu, które miały być znakiem dla biskupa Meksyku Juana de Zumárragi oraz powstania obrazu Matki Bożej na ponczu, w którym Juan Diego je przenosił.
• 1574 – Murad III został sułtanem Imperium osmańskiego.
• 1602 – Mieszkańcy Genewy bohatersko odparli atak wojsk sabaudzkich na mury obronne miasta.
• 1643 – Wybuchła wojna duńsko-szwedzka.
• 1663 – Została wydana Biblia moskiewska.
• 1666 – Podczas soboru moskiewskiego patriarcha Moskwy i całej Rusi Nikon został pozbawiony godności patriarszej oraz biskupiej i zesłany do Monasteru Terapontowskiego.
• 1677 – Wojna Francji z koalicją hiszpańsko-austriacko-lotaryńską: zwycięstwo wojsk francuskich nad holenderskimi w bitwie o Tobago.
• 1725 – Juan Guillermo Ripperdá został pierwszym sekretarzem stanu Hiszpanii.
• 1754 – Papież Benedykt XIV erygował diecezję Santanderu w Hiszpanii.
• 1787 – Pensylwania jako drugi stan ratyfikowała Konstytucję Stanów Zjednoczonych.
• 1793 – Wojny wandejskie: rozpoczęła się bitwa pod Le Mans.
• 1809 – Wojna na Półwyspie Iberyjskim: wojska francuskie zdobyły Gironę.
• 1811 – Napoleon Bonaparte wydał dekret powołujący uniwersytet w Düsseldorfie.
• 1816 – Proklamowano Królestwo Obojga Sycylii.
• 1818 – Papież Pius VII ogłosił Matkę Bożą z Candelarii patronką Wysp Kanaryjskich.
• 1836:
  • Poniemuń na Litwie uzyskał prawa miejskie.
  • Spłonął Teatro La Fenice w Wenecji.
• 1841 – W Londynie powstała Gromada Praga Ludu Polskiego.
• 1848 – W krypcie katedry w Székesfehérvár odkryto grób panującego pod koniec XII wieku króla Węgier Beli III i jego małżonki.
• 1854 – Peter Georg Bang został premierem Danii.
• 1859 – W Lyonie ukazało się pierwsze wydanie dziennika regionalnego „Le Progrès”.
• 1862 – Wojna secesyjna: na rzece Yazoo zatonęła na minie należąca do floty Unii kanonierka rzeczna USS „Cairo”.
• 1878 – W stanie Nowy Jork po raz ostatni zaobserwowano w naturze wymarły obecnie gatunek kaczki labradorskiej.
• 1889 – Ustanowiono flagę Szwajcarii.
• 1889 – W Berlinie powstało Towarzystwo Socjalistów Polskich.
• 1897 – Założono miasto Belo Horizonte w Brazylii.
• 1901 – Guglielmo Marconi przeprowadził pierwszą transmisję radiową przez Atlantyk.
• 1906 – W Australii odbyły się wybory parlamentarne i referendum konstytucyjne.
• 1911 – Stolicę Indii przeniesiono z Kolkaty do Delhi.
• 1913:
  • Lij Yasu V został cesarzem Etiopii.
  • W hotelu „Tripoli Italia” we Florencji został aresztowany Vicenzzo Perrugia, który usiłował sprzedać miejscowemu antykwariuszowi obraz Mona Lisa, ukradziony dwa lata wcześniej z paryskiego Luwru. Obraz odzyskano.
• 1915:
  • I wojna światowa: zwycięstwo wojsk bułgarskich nad brytyjskimi w bitwie pod Kosturino (6-12 grudnia).
  • Dokonano oblotu niemieckiego, pierwszego na świecie całkowicie metalowego samolotu Junkers J 1.
• 1916 – I wojna światowa: strona niemiecka wystąpiła z propozycjami pokojowymi.
• 1917 – 540 osób zginęło w katastrofie pociągu wojskowego w Saint-Michel-de-Maurienne we Francji.
• 1918 – Carl Gustaf Mannerheim został, jako regent Królestwa Finlandii, pierwszą głową państwa po uzyskaniu niepodległości.
• 1920 – Irlandzka wojna o niepodległość: wojska brytyjskie spaliły miasto Cork.
• 1922 – Książę James Hamilton został pierwszym gubernatorem Irlandii Północnej.
• 1925:
  • W Albanii został ustanowiony Order Skanderbega.
  • W San Luis Obispo w Kalifornii otwarto pierwszy na świecie motel.
• 1933 – Malcolm Irvine nakręcił dwuminutowy film z potworem z Loch Ness.
• 1935 – W III Rzeszy przyjęto statut organizacji Lebensborn.
• 1937 – Odbyły się wybory do Rady Najwyższej ZSRR.
• 1939 – Wojna zimowa: zwycięstwo wojsk fińskich w bitwie koło jeziora Tolvajärvi.
• 1940 – Luftwaffe rozpoczęła nocne bombardowania Sheffield, w wyniku których do 15 grudnia zginęło ponad 660 osób, a ponad 1500 zostało rannych.
• 1941:
  • Adolf Hitler wygłosił w Kancelarii Rzeszy w Berlinie przemówienie do reichsleiterów i gauleiterów, w którym oskarżył Żydów o rozpętanie wojny światowej.
  • Premiera amerykańskiego horroru Wilkołak w reżyserii George’a Waggnera.
• 1942:
  • Front wschodni: podczas bitwy stalingradzkiej rozpoczęła się nieudana niemiecka operacja „Zimowy Sztorm”, której celem było uwolnienie z okrążenia 6. Armii gen. Friedricha Paulusa.
  • Front zachodni: zakończyła się tajna operacja „Frankton”, w trakcie której brytyjscy komandosi zaminowali i zniszczyli kilka niemieckich okrętów w porcie Bordeaux (7-12 grudnia).
  • Około 100 osób zginęło w pożarze hostelu w St. John’s na Nowej Fundlandii w Kanadzie.
• 1943 – W Moskwie podpisano traktat o przyjaźni, wzajemnej pomocy i współpracy powojennej między rządem ZSRR a czechosłowackim rządem emigracyjnym.
• 1945:
  • Założono amerykańskie przedsiębiorstwo Kaman Corporation, zajmujące się produkcją śmigłowców, podzespołów lotniczych i dystrybucją różnego rodzaju komponentów mechanicznych dla przemysłu.
  • Założono Chińskie Stowarzyszenie Promowania Demokracji, jedną z tzw. partii demokratycznych działających w ChRL.
• 1947 – Wojna domowa w Palestynie: żydowska organizacja terrorystyczna Irgun przeprowadziła zamachy bombowe na autobusy w Hajfie i Ramli, w wyniku czego zginęło 27 osób, a 30 zostało rannych.
• 1955 – Brytyjczyk Christopher Cockerell opatentował poduszkowiec.
• 1957 – Walter Nash został premierem Nowej Zelandii.
• 1958 – Gwinea została przyjęta do ONZ.
• 1960 – Keith Holyoake został po raz drugi premierem Nowej Zelandii.
• 1963 – Kenia uzyskała niepodległość (od Wielkiej Brytanii).
• 1968 – 51 osób zginęło w katastrofie samolotu Boeing 707 amerykańskich linii Pan Am koło stolicy Wenezueli Caracas.
• 1969:
  • 17 osób zginęło, a 88 zostało rannych w wyniku zamachu bombowym na Piazza Fontana w Mediolanie.
  • Rządząca krajem junta pułkowników podjęła decyzję o wystąpieniu Grecji z Rady Europy.
• 1970 – Z włoskiej platformy pływającej u wybrzeży Kenii wystrzelono amerykańskiego satelitę Explorer 42, pierwszego przeznaczonego do astronomii rentgenowskiej i pierwszego wystrzelonego nie przez samych Amerykanów.
• 1974:
  • Premiera filmu gangsterskiego Ojciec chrzestny II w reżyserii Francisa Forda Coppoli.
  • Wojna wietnamska: rozpoczęła się bitwa o Phước Bình.
• 1977 – Ukazał się piąty studyjny album grupy ABBA pt. The Album.
• 1978 – Terroryści z Demokratycznego Frontu Wyzwolenia Palestyny dokonali zamachu bombowego na sklep w Kirjat Arba pod Hebronem, w wyniku czego 5 Izraelczyków.
• 1979:
  • 259 osób zginęło w wyniku trzęsienia ziemi i wywołanego nim tsunami na wybrzeżu Pacyfiku w Kolumbii.
  • Gen. Chun Doo-hwan dokonał wojskowego zamachu stanu i przejął władzę w Korei Południowej.
  • Nieuznawana Republika Zimbabwe Rodezji powróciła pod zwierzchnictwo brytyjskie jako Rodezja Południowa.
• 1980 – Premiera amerykańskiej komedii filmowej Czyste szaleństwo w reżyserii Sidneya Poitiera.
• 1981 – Wszedł do służby radziecki okręt podwodny o napędzie jądrowym „Dmitrij Donskoj”.
• 1982 – Antywojenny protest 30 tys. kobiet pod brytyjską bazą wojskową w Greenham Common.
• 1984:
  • Dżambyn Batmönch został prezydentem Mongolii.
  • W Mauretanii w wyniku bezkrwawego zamachu stanu władzę przejął płk Maawija uld Sid’Ahmad Taja.
• 1985 – Lecący z Kairu do Fort Campbell w amerykańskim stanie Kentucky samolot czarterowy Douglas DC-8 linii lotniczych Arrow Air rozbił się krótko po starcie po międzylądowaniu w Gander we wschodniej Kanadzie, w wyniku czego zginęło 256 osób, w tym 248 amerykańskich żołnierzy ze 101. Dywizji Powietrznodesantowej.
• 1986 – 70 osób zginęło w katastrofie radzieckiego samolotu Tu-134A w Berlinie Wschodnim.
• 1988:
  • 35 osób zginęło, a kilkaset zostało rannych w zderzeniu trzech pociągów na stacji Clapham Junction w Londynie.
  • Yŏn Hyŏng Muk został premierem Korei Północnej.
• 1991:
  • Stolica Nigerii została przeniesiona z Lagos do Abudży.
  • Uchwałą katalońskiego parlamentu reaktywowano Uniwersytet w Lleidzie.
• 1992 – 2500 osób zginęło w trzęsieniu ziemi o sile 7,5 stopnia w skali Richtera, które nawiedziło wyspę Flores w Indonezji.
• 1993:
  • Péter Boross został premierem Węgier.
  • Premiera filmu W imię ojca w reżyserii Jima Sheridana.
  • W Rosji odbyły się wybory parlamentarne oraz referendum konstytucyjne.
• 1996:
  • Dokonano zamachu na najstarszego syna Saddama Husajna, Udaja, który w wyniku odniesionych obrażeń został kaleką.
  • Victor Ciorbea został premierem Rumunii.
• 1997:
  • Powołano Radę Standaryzacji Języka Serbskiego.
  • Premiera filmu sensacyjnego Jutro nie umiera nigdy w reżyserii Rogera Spottiswoode’a.
• 2000:
  • Sąd Najwyższy Stanów Zjednoczonych wydał decyzję, że dalsze ręczne przeliczanie głosów wyborczych na Florydzie jest sprzeczne z konstytucją. Tym samym zwycięzcą wyborów prezydenckich został George W. Bush.
  • W Algierze podpisano układ pokojowy kończący wojnę między Etiopią a Erytreą.
  • Wielka Brytania i Korea Północna nawiązały stosunki dyplomatyczne.
• 2001 – II Intifada: w palestyńskim ataku granatami na autobus na Zachodnim Brzegu Jordanu zginęło 10 Izraelczyków, a 30 osób zostało rannych.
• 2002 – Powstała Bośniacka Wikipedia.
• 2003:
  • Célestin Gaombalet został premierem Republiki Środkowoafrykańskiej.
  • Paul Martin został premierem Kanady.
  • Shavkat Mirziyoyev został premierem Uzbekistanu.
  • W Norwegii padł samiec orki o imieniu Keiko, znany z serii filmów Uwolnić orkę.
• 2004 – Traian Băsescu zwyciężył w II turze wyborów prezydenckich w Rumunii.
• 2008 – Szwajcaria przystąpiła do układu z Schengen.
• 2009 – Kaiane Aldorino z Gibraltaru zdobyła w Johannesburgu tytuł Miss World.
• 2010:
  • 17 osób zginęło, a 20 zostało rannych w wyniku wybuchu samochodu-pułapki w irackim mieście Ar-Ramadi.
  • W Kosowie odbyły się pierwsze wybory parlamentarne po proklamowaniu niepodległości.
• 2011 – Al-Munsif al-Marzuki został wybrany przez Zgromadzenie Konstytucyjne na urząd prezydenta Tunezji.
• 2012 – Korea Północna umieściła na orbicie okołoziemskiej swego pierwszego sztucznego satelitę Kwangmyŏngsŏng-3B.
• 2013 – Wojna domowa w Syrii: radykalni islamiści dokonali masakry 32 cywilów w mieście Adra.
• 2015:
  • W Arabii Saudyjskiej odbyły się wybory lokalne, w których po raz pierwszy czynne i bierne prawo wyborcze przyznano kobietom.
  • pożar w szpitalu psychiatrycznym w Alfierowce, zginęło 23 pacjentów
• 2016:
  • Bill English został premierem Nowej Zelandii.
  • Paolo Gentiloni został premierem Włoch.
• 2019 – Rządząca Partia Konserwatywna wygrała przedterminowe wybory parlamentarne w Wielkiej Brytanii.
• 2021 – 96,49% spośród głosujących w referendum na Nowej Kaledonii opowiedziało się przeciwko ogłoszeniu niepodległości od Francji.

Urodzili się

Zmarli

Przypisy