30 marca

Święta

Wydarzenia w Polsce

Wydarzenia na świecie

•   988 – Baldwin IV Brodaty został hrabią Flandrii.
• 1168 – Takakura został cesarzem Japonii.
• 1282 – Na Sycylii wybuchło powstanie ludowe (tzw. nieszpory sycylijskie) przeciwko rządom Andegawenów.
• 1533 – Tomasz Cranmer został arcybiskupem Canterbury.
• 1577 – Papież Grzegorz XIII erygował diecezję Faro w Portugalii.
• 1603 – Irlandzka wojna dziewięcioletnia: decydujące zwycięstwo wojsk angielskich w bitwie pod Bellifont.
• 1610 – Zakończył się trzydniowy synod żyliński – zjazd dostojników kościoła reformowanego z terenu ówczesnych Górnych Węgier, na którym zdecydowano o odłączeniu się od Kościoła katolickiego.
• 1651 – Holenderski Maarten Tromp wypowiedział wojnę wyspom Scilly, w trakcie której nie doszło jednak do żadnego starcia. 17 kwietnia 1986 roku podpisano traktat pokojowy kończący formalnie konflikt.
• 1782 – Powstanie Tupaca Amaru II: zwycięstwo wojsk hiszpańskich w bitwie pod Moho.
• 1791 – Poświęcono pierwszy (drewniany) kościół św. Ludwika w Moskwie, będący jedną z dwóch dzisiejszych katolickich świątyń w mieście.
• 1796 – Carl Friedrich Gauss udowodnił, że możliwe jest skonstruowanie siedemnastokąta foremnego przy użyciu cyrkla i linijki.
• 1806 – Józef Bonaparte został królem Neapolu.
• 1814 – VI koalicja antyfrancuska: wojska koalicji rozpoczęły szturm na Paryż.
• 1818 – Jean-Pierre Boyer został prezydentem Haiti.
• 1822 – Utworzono Terytorium Florydy.
• 1830:
  • Leopold I został wielkim księciem Badenii.
  • W Théâtre de l’Odéon w Paryżu odbyła się premiera dramatu Krystyna Alexandre’a Dumasa (ojca).
• 1844 – Zwycięstwo dominikańskich powstańców nad wojskiem haitańskim w bitwie pod Santiago.
• 1855 – Pierre de Decker został premierem Belgii.
• 1856 – Podpisano traktat paryski kończący wojnę krymską.
• 1858 – Amerykanin Hyman Lipman opatentował ołówek z gumką.
• 1863 – Jerzy I został królem Grecji.
• 1867 – Rosja sprzedała Stanom Zjednoczonym Alaskę za 7,2 mln dolarów (równowartość dzisiejszych 108 mln dolarów).
• 1878 – Rozegrano pierwszy mecz finałowy o Puchar Walii w piłce nożnej, w którym Wrexham F.C. pokonał Druids F.C. 1:0.
• 1881 – W amerykańskim magazynie satyrycznym „Puck” pojawiły się pierwsze emotikony.
• 1882 – Austriacki astronom Johann Palisa odkrył planetoidę (224) Oceana.
• 1899 – 105 osób zginęło po zatonięciu brytyjskiego parowca „Stella” u wybrzeży Wysp Normandzkich.
• 1900 – Założono Urugwajski Związek Piłki Nożnej (AUF).
• 1901 – Przeprowadzono pierwsze w historii Australii wybory federalne (29-30 marca).
• 1909 – Oddano do użytku Queensboro Bridge nad East River w Nowym Jorku.
• 1911:
  • Giovanni Giolitti został po raz czwarty premierem Włoch.
  • Założono Uniwersytet w Hongkongu.
• 1912 – Francja ustanowiła protektorat nad Marokiem.
• 1916:
  • Niemiecki astronom Max Wolf odkrył planetoidę (820) Adriana.
  • Niemiecki okręt podwodny SM U-33 zatopił na Morzu Czarnym rosyjski statek szpitalny „Portugal”, w wyniku czego zginęło 115 członków załogi i pracowników Czerwonego Krzyża.
• 1917 – Carl Swartz został premierem Szwecji.
• 1919 – Domingos Leite Pereira został premierem Portugalii.
• 1920:
  • Otto Liebe został premierem Danii.
  • Przyjęto flagę Czechosłowacji, będącą od podziału kraju w 1993 roku flagą Czech.
• 1924 – We francuskim Bordeaux otwarto Stadion Chaban-Delmas.
• 1926 – Gen. Alexandru Averescu został po raz trzeci premierem Rumunii.
• 1929 – Premiera amerykańskiego dramatu filmowego Kokietka w reżyserii Sama Taylora.
• 1930 – Heinrich Brüning został kanclerzem Niemiec.
• 1940 – Japończycy ustanowili w Nankinie marionetkowy chiński rząd pod kierownictwem Wang Jingweia.
• 1941 – Bitwa o Atlantyk: u wybrzeży Sierra Leone niemiecki okręt podwodny U-124 zatopił brytyjski statek pasażersko-towarowy SS „Umona”, w wyniku czego zginęło 82 członków załogi (w tym kapitan) i 20 pasażerów.
• 1942 – Bitwa o Atlantyk: niemiecki okręt podwodny U-585 zatonął na Morzu Barentsa po wejściu na minę wraz z całą, 44-osobową załogą.
• 1944 – 545 lotników zginęło, a 152 dostało się do niewoli w wyniku zestrzelenia 95 spośród 795 brytyjskich bombowców, biorących udział w nalocie na Norymbergę. Była to najtragiczniejsza akcja w historii RAF Bomber Command.
• 1947 – Po tajnym procesie został stracony przywódca Kurdów irańskich Qazi Muhammad i wszyscy członkowie zlikwidowanej Republiki Mahabadzkiej.
• 1948 – Założono Biuro Budowy Maszyn Morskich „Malachit” z siedzibą na przedmieściach Leningradu.
• 1949 – Gen. Husni az-Za’im został prezydentem Syrii po obaleniu Szukriego al-Kuwatliego.
• 1952 – W Paryżu reprezentacja Francji w piłce ręcznej mężczyzn przegrała w swym pierwszym oficjalnym meczu z RFN 7:28.
• 1954 – W kanadyjskim Toronto otwarto pierwszy odcinek metra.
• 1955 – Odbyła się 27. ceremonia wręczenia Oscarów.
• 1957 – Wszedł do służby drugi amerykański atomowy okręt podwodny USS „Seawolf”.
• 1961 – W Nowym Jorku została podpisana Jednolita konwencja o środkach odurzających.
• 1963 – W Gwatemali doszło do wojskowego zamachu stanu.
• 1965 – Wojna wietnamska: 22 osoby zginęły, a 183 zostały ranne w wyniku wybuchu bomby przed ambasadą amerykańską w stolicy Wietnamu Południowego Sajgonie.
• 1968:
  • Gen. Ludvík Svoboda został wybrany przez Zgromadzenie Narodowe na urząd prezydenta Czechosłowacji.
  • Po ponad 50 latach wycofano z wyposażenia brytyjskiej armii karabin maszynowy Vickers.
• 1974 – Odbył się pierwszy koncert amerykańskiego zespołu punkrockowego Ramones.
• 1975 – W Hamilton w amerykańskim stanie Ohio 30-letni James Ruppert zamordował w domu matki 11 członków swej rodziny (matkę, brata, jego żonę i ich ośmioro dzieci w wieku od 4 do 17 lat).
• 1976 – W londyńskim The 100 Club odbył się pierwszy koncert zespołu Sex Pistols.
• 1980:
  • Nguyễn Hữu Thọ został prezydentem Wietnamu.
  • Ustanowiono nową flagę Syrii.
• 1981 – Przed hotelem Hilton w Waszyngtonie John Hinckley Jr. otworzył ogień w kierunku wychodzącego z budynku prezydenta USA Ronalda Reagana, w wyniku czego ciężko ranni zostali: Reagan, jego rzecznik prasowy James Brady, agent Secret Service i policjant.
• 1982 – Jedyny raz w historii wahadłowiec wylądował w bazie White Sands w Nowym Meksyku (Columbia w ramach misji STS-3).
• 1983 – W RFN utworzono drugi rząd Helmuta Kohla.
• 1987:
  • Na aukcji w Nowym Jorku sprzedano za 39,85 mln dolarów obraz Słoneczniki Vincenta van Gogha.
  • Odbyła się 59. ceremonia wręczenia Oscarów.
• 1988 – Założono węgierskie prawicowe ugrupowanie Fidesz.
• 1990 – Rada Najwyższa Estońskiej SRR uznała rządy radzieckie za nielegalne i ogłosiła okres przejściowy przed ogłoszeniem niepodległości.
• 1992 – Odbyła się 64. ceremonia wręczenia Oscarów.
• 1994:
  • Weszła w życie nowa konstytucja Białorusi.
  • W Sarajewie uchwalono konstytucję federacji chorwacko-muzułmańskiej w Bośni.
• 1997 – Zgromadzeni na wiecu w Phnom Penh opozycjoniści kambodżańscy pod przewodnictwem Sama Rainsy’ego zostali obrzuceni granatami. Zginęło 19 osób, ponad 140 zostało rannych.
• 1998:
  • Donald Kalpokas został po raz drugi premierem Vanuatu.
  • Premier Rumunii Victor Ciorbea podał się do dymisji.
  • Robert Koczarian wygrał w II turze wybory prezydenckie w Armenii.
• 1999 – Został aresztowany były premier Białorusi Michaił Czyhir.
• 2001 – Holenderski następca tronu książę Wilhelm-Aleksander i Argentynka Máxima Zorreguieta ogłosili swoje zaręczyny.
• 2003 – II wojna w Zatoce Perskiej: wojska amerykańskie otoczyły An-Nadżaf w środkowym Iraku.
• 2006:
  • Portia Simpson-Miller została pierwszą kobietą-premierem Jamajki.
  • Został wystrzelony statek kosmiczny Sojuz TMA-8 z pierwszym brazylijskim kosmonautą Marcosem Pontesem na pokładzie.
• 2008:
  • Otwarto Port lotniczy Bengaluru (Indie).
  • W 9 nowych krajach strefy Schengen zniesiono kontrolę graniczną na lotniskach.
• 2009:
  • 16 osób zginęło, a 95 zostało rannych w wyniku ataku talibów na Akademię Policyjną w pakistańskim Lahaur.
  • Lankijska marynarka wojenna pokonała Tamilskich Tygrysów w bitwie morskiej pod Chalai.
• 2010 – W Wielkim Zderzaczu Hadronów w ośrodku Europejskiej Organizacji Badań Jądrowych (CERN) pod Genewą dokonano pierwszych zderzeń wiązek protonów.
• 2014 – Anne Hidalgo jako pierwsza kobieta została wybrana na stanowisko mera Paryża.
• 2016:
  • Faustin-Archange Touadéra został prezydentem Republiki Środkowoafrykańskiej.
  • Htin Kyaw został prezydentem Birmy.
• 2017 – Po raz pierwszy ponownie użyto pierwszy stopień rakiety Falcon 9.
• 2018 – Win Myint został prezydentem Birmy.
• 2022 – NASA poinformowała o odkryciu przez Kosmiczny Teleskop Hubble’a najdalszej pojedynczej gwiazdy Earendel w gwiazdozbiorze Wieloryba, znajdującej się 28 miliardów lat świetlnych od Ziemi.

Urodzili się

Zmarli

Przypisy