22 listopada

Święta

Wydarzenia w Polsce

Wydarzenia na świecie

•   498 – Doszło do podwójnej elekcji papieża Symmachusa i antypapieża Wawrzyńca.
•   622 – Król longobardzki Rotari wydał tzw. Edykt Rotariego – zbiór praw przyjęty przez zgromadzenie wojowników longorbardzkich.
•   845 – W bitwie pod Ballon(inne języki) Bretończycy pod wodzą Nominoëgo w przymierzu z Lambertydami pokonali wojska władcy Franków Karola II Łysego.
• 1220 – Fryderyk II Hohenstauf został koronowany na cesarza rzymsko-niemieckiego.
• 1286 – Został zamordowany król Danii Eryk Glipping. Nowym królem został jego 12-letni syn Eryk Menved.
• 1307 – Papież Klemens V ogłosił bullę Pastoralis praeminentiae(inne języki), w której nakazał wszystkim chrześcijańskim władcom dokonać aresztowań templariuszy znajdujących się w ich krajach.
• 1497 – Vasco da Gama opłynął Przylądek Dobrej Nadziei.
• 1541 – Katarzyna Howard, piąta żona króla Anglii Henryka VIII Tudora, została pozbawiona tytułu królowej, a następnie postawiona w stan oskarżenia za niewierność.
• 1574 – Hiszpańska wyprawa odkryła archipelag Juan Fernández na Pacyfiku.
• 1617 – Mustafa I został sułtanem Imperium Osmańskiego.
• 1641 – Izba Gmin angielskiego Długiego Parlamentu uchwaliła tzw. Wielką Remonstrację.
• 1716 – Hrabina Anna Konstancja Cosel, faworyta króla Polski i elektora Saksonii Augusta II Mocnego, została aresztowana jako zdrajczyni, a następnie dożywotnio osadzona w zamku w Stolpen.
• 1718 – U wybrzeży Karoliny Północnej zginął w bitwie z dwoma okrętami Royal Navy brytyjski pirat Czarnobrody (Edward Teach).
• 1769 – Założono Uniwersytet Maltański.
• 1798 – II koalicja antyfrancuska: wojska neapolitańskie pod wodzą austriackiego gen. Karla Macka von Leibericha(inne języki) rozpoczęły ofensywę na okupowany przez Francuzów Rzym, który zajęły 27 listopada.
• 1812 – Inwazja Napoleona na Rosję: porażka dywizji Jana Henryka Dąbrowskiego w bitwie pod Borysowem.
• 1824 – Uchwalono konstytucję Zjednoczonych Prowincji Ameryki Środkowej.
• 1830 – W Wielkiej Brytanii utworzono rząd lorda Greya.
• 1832 – W Comédie-Française w Paryżu odbyła się premiera sztuki Król się bawi Victora Hugo. Następnego dnia została ona zakazana przez cenzurę.
• 1836 – Król Grecji Otton I Wittelsbach ożenił się z księżniczką Oldenburga Amelią.
• 1848 – II wojna Brytyjczyków z Sikhami: zwycięstwo wojsk sikhijskich w bitwie pod Ramnagar.
• 1856 – Wojna Nikaragui z koalicją państw Ameryki Środkowej: rozpoczęła się bitwa o Granadę.
• 1858 – Założono Denver w Kolorado.
• 1873 – Na północnym Atlantyku, po zderzeniu ze szkockim kliperem „Loch Earn” zatonął francuski transatlantyk „Ville du Havre”, w wyniku czego zginęło 226 osób.
• 1875 – Austriacki astronom Johann Palisa odkrył planetoidę (156) Xanthippe.
• 1878 – II wojna brytyjsko-afgańska: zwycięstwo wojsk brytyjskich w bitwie pod Ali Masjid.
• 1886 – Pedro Alejandrino del Solar został po raz drugi premierem Peru.
• 1893 – W Krożach na Litwie kozacy dokonali masakry mieszkańców protestujących przeciwko likwidacji kościoła i jego przebudowie na cerkiew. Zginęło 9 osób, a 50 zostało rannych.
• 1894 – Wojna chińsko-japońska: wojska japońskie zdobyły Lüshun (Port Artur).
• 1904 – Ukazało się pierwsze wydanie największego austriackiego dziennika regionalnego Kleine Zeitung.
• 1911 – Wojna włosko-turecka: zwycięstwo wojsk tureckich w bitwie o Tobruk.
• 1914 – I wojna światowa: zwycięstwem wojsk Ententy zakończyła się I bitwa pod Ypres.
• 1916 – I wojna światowa: na Morzu Północnym zatonął po wpłynięciu na minę brytyjski okręt podwodny HMS E30 wraz z całą, 31-osobową załogą.
• 1917 – W Montrealu została założona NHL.
• 1918 – Oddziały francuskie wkroczyły do Strasburga.
• 1920 – Powstała emigracyjna rosyjska organizacja wojskowo-kombatancka Stowarzyszenie Gallipojczyków.
• 1922 – Wilhelm Cuno został kanclerzem Niemiec.
• 1924:
  • Fethi Okyar został po raz drugi premierem Turcji.
  • José Domingues dos Santos(inne języki) został premierem Portugalii.
• 1928 – W Paryżu odbyła się premiera baletu Bolero z muzyką Maurice’a Ravela.
• 1938 – Czechosłowacja przyznała autonomię Zakarpaciu.
• 1939 – Rząd RP na uchodźstwie przeniósł się z Paryża do Angers.
• 1940 – Wojna grecko-włoska: zwycięstwem wojsk greckich zakończyła się bitwa pod Korczą (16-22 listopada).
• 1943:
  • Franklin Delano Roosevelt, Winston Churchill i Czang Kaj-szek spotkali się na konferencji w Kairze.
  • Kampania śródziemnomorska: zwycięstwo wojsk niemieckich w bitwie o Dodekanez.
  • Proklamowano niepodległość Libanu (od Francji).
• 1945 – Temistoklis Sofulis został po raz drugi premierem Grecji.
• 1946 – Założono sekcję hokejową klubu Dinamo Moskwa.
• 1949 – Założono miasto Sumgait w Azerbejdżanie.
• 1950:
  • Padł najniższy wynik w historii NBA (Los Angeles Lakers-Fort Wayne Pistons 19:18). Mecz rozegrano przed wprowadzeniem w 1954 roku zegara 24 sekund, odmierzającego czas jaki drużyna ma na przeprowadzenie całej akcji.
  • W swym pierwszym oficjalnym meczu reprezentacja RFN w piłce nożnej pokonała w Stuttgarcie Szwajcarię 1:0.
  • W zderzeniu dwóch pociągów osobowych w nowojorskiej dzielnicy Queens zginęło 78 osób, a 363 zostały ranne.
• 1951 – Przyjęto hymn Cejlonu (późniejszej Sri Lanki).
• 1955 – Zdetonowano pierwszą radziecką bombę wodorową.
• 1956 – W australijskim Melbourne rozpoczęły się XVI Letnie Igrzyska Olimpijskie.
• 1960 – Zwodowano amerykański okręt podwodny z napędem jądrowym USS „Ethan Allen”.
• 1961 – Premiera filmu muzycznego Błękitne Hawaje w reżyserii Normana Tauroga i z Elvisem Presleyem w roli głównej.
• 1963:
  • Ukazał się album With The Beatles grupy The Beatles.
  • W Dallas w Teksasie zginął w zamachu prezydent USA John F. Kennedy. Nowym prezydentem został dotychczasowy wiceprezydent Lyndon B. Johnson.
• 1966 – Jelle Zijlstra został premierem Holandii.
• 1967 – Rada Bezpieczeństwa ONZ przyjęła rezolucję wzywającą Izrael do wycofania się z okupowanych ziem palestyńskich.
• 1968:
  • 12 osób zginęło, a ponad 50 zostało rannych w wybuchu samochodu-pułapki na rynku Mahane Jehuda w Jerozolimie.
  • Ukazał się Biały Album grupy The Beatles.
• 1970 – Wojska portugalskie dokonały desantu na stolicę Gwinei Konakry w nieudanej próbie obalenia prezydenta Ahmeda Sekou Touré, który wspierał sąsiednią Gwineę Bissau w jej wojnie o niepodległość
• 1971 – Wojna o niepodległość Bangladeszu: rozpoczęła się interwencja zbrojna armii indyjskiej.
• 1972:
  • Prezydent USA Richard Nixon ogłosił zniesienie 22-letniego zakazu podróży do Chin dla obywateli USA.
  • Wojna wietnamska: północnowietnamska armia zestrzeliła pierwszy amerykański bombowiec B-52.
• 1974:
  • Anneline Kriel z RPA zdobyła w Londynie tytuł Miss World.
  • Palestyńscy terroryści porwali w Dubaju i skierowali do Tunisu samolot linii lotniczych British Airways, gdzie porzucili go po zamordowaniu jednego pasażera.
• 1975 – Jan Karol I Burbon został królem Hiszpanii.
• 1977:
  • Międzynarodowa Unia Wegetariańska(inne języki) (IVU) ustanowiła 1 października Światowym Dniem Wegetarianizmu.
  • Po zniesieniu zakazu operowania na lotnisku JFK z powodu zbyt dużego hałasu, British Airways i Air France rozpoczęły regularne loty z Londynu i Paryża do Nowego Jorku samolotami naddźwiękowymi Concorde.
• 1978:
  • Carlos Mota Pinto został premierem Portugalii.
  • Premiera amerykańskiego filmu Za rok o tej samej porze w reżyserii Roberta Mulligana.
• 1981 – Papież Jan Paweł II podpisał adhortację posynodalną Familiaris consortio.
• 1986 – Amerykanin Mike Tyson w wieku 20 lat został najmłodszym w historii bokserskim mistrzem świata (organizacji WBC) w kategorii ciężkiej.
• 1988 – W bazie Sił Powietrznych w Palmdale w Kalifornii odbyła się prezentacja bombowca Northrop B-2 Spirit.
• 1989:
  • Premiera amerykańskiego filmu przygodowego i science fiction Powrót do przyszłości II w reżyserii Roberta Zemeckisa.
  • Prezydent Libanu René Moawad i 16 innych osób zginęło w wyniku zamachu bombowego w Bejrucie, przeprowadzonego podczas defilady z okazji Święta Niepodległości.
  • W Hongkongu Aneta Kręglicka jako pierwsza Polka w historii zdobyła tytuł Miss World.
• 1990 – Margaret Thatcher poinformowała o planowanym ustąpieniu ze stanowisk lidera Partii Konserwatywnej i premiera Wielkiej Brytanii.
• 1991 – Gagik Harutiunian został premierem Armenii.
• 1993:
  • W Armenii weszła do obiegu nowa waluta narodowa – dram.
  • Założono linie lotnicze Qatar Airways.
• 1994 – Gorące gazy z wulkanu Merapi na Jawie zabiły 27 osób.
• 1995 – Premiera filmu Toy Story, pierwszego pełnometrażowego filmu animowanego zrealizowanego całkowicie przy użyciu techniki komputerowej.
• 1998 – W referendum narodowym została zatwierdzona nowa konstytucja Albanii.
• 1999 – Kanadyjczyk Wayne Gretzky został przyjęty do Hockey Hall of Fame (Galerii Sław Hokeja).
• 2000 – Valentín Paniagua został prezydentem, a Javier Pérez de Cuéllar premierem Peru.
• 2001 – Parlament Turcji uchwalił nowy kodeks cywilny zrównujący status kobiet i mężczyzn.
• 2002 – Konkurs Miss World 2002, który miał odbyć się w nigeryjskim mieście Kaduna, został odwołany z powodu protestów przeciwko niemu w stolicy kraju Abudży, w wyniku których zginęło ponad 200 osób.
• 2003:
  • Rewolucja róż: gruzińscy opozycjoniści zajęli gmach parlamentu w Tbilisi, zmuszając do ucieczki wygłaszającego przemówienie na otwarcie nowo wybranego zgromadzenia prezydenta Eduarda Szewardnadzego.
  • Udane awaryjne lądowanie transportowego Airbusa A300 w Bagdadzie, trafionego krótko po starcie pociskiem ziemia-powietrze.
• 2004:
  • Pomarańczowa rewolucja: po ogłoszeniu przegranej Wiktora Juszczenki w wyborach prezydenckich, na głównym placu w Kijowie odbyła się ponad 100-tysięczna demonstracja jego zwolenników.
  • Rozpoczęła działalność Pierwsza Komisja José Barroso.
• 2005 – Angela Merkel została zaprzysiężona jako pierwsza kobieta na stanowisku kanclerza Niemiec.
• 2006 – W Holandii odbyły się przedterminowe wybory parlamentarne.
• 2007 – Na Białorusi zatwierdzono przepisy dotyczące herbu i flagi obwodu mińskiego.
• 2009 – W Rumunii odbyła się I tura wyborów prezydenckich. Do II tury przeszli: urzędujący prezydent Traian Băsescu i kandydat opozycji Mircea Geoană.
• 2012 – Wojna domowa w Syrii: po trzytygodniowym oblężeniu rebelianci zdobyli miasto Al-Majadin.
• 2013 – 62 osoby zginęły, a 136 zostało rannych w wyniku eksplozji nieszczelnego rurociągu z ropą w chińskim mieście Qingdao w prowincji Szantung.
• 2014:
  • Argentyńczyk Leo Messi, strzelając 3 gole w meczu FC Barcelona-Sevilla FC (5:1), został najlepszym strzelcem w historii Primera División, poprawiając blisko 60-letni rekord grającego w Athletic Bilbao Telmo Zarry (251 goli).
  • W mieście Mandara w północno-wschodniej Kenii islamiści z somalijskiej organizacji Asz-Szabab zamordowali 28 pasażerów uprowadzonego autobusu.
• 2015 – Mauricio Macri wygrał wybory prezydenckie w Argentynie, pokonując w II turze Daniela Scioliego.
• 2017 – Międzynarodowy Trybunał Karny dla byłej Jugosławii skazał dowódcę bośniackich Serbów gen. Ratko Mladicia na karę dożywotniego pozbawienia wolności, uznając go winnym zbrodni ludobójstwa oraz zbrodni przeciwko ludzkości.

Urodzili się

Zmarli

Przypisy