17 listopada

Święta

Wydarzenia w Polsce

Wydarzenia na świecie

•      3 p.n.e. – Według obliczeń Klemensa z Aleksandrii data narodzin Jezusa Chrystusa.
•   284 – Wojsko rzymskie obwołało cesarzem Dioklecjana.
• 1183 – Wojna Gempei w Japonii: zwycięstwo rodu Taira nad rodem Minamoto w bitwie pod Mizushimą.
• 1225 – Zawarto układ pokojowy na mocy którego Albrecht II z Orlamünde przekazał Holsztyn Adolfowi IV.
• 1292 – Jan Balliol został wybrany na króla Szkocji.
• 1328 – Król Węgier Karol Robert nadał osadzie Cremnychbanya (obecnie Kremnica na Słowacji) prawa górnicze i mennicze oraz przywileje wolnego królewskiego miasta górniczego i menniczego.
• 1494 – Wojska francuskie pod wodzą króla Karola VIII Walezjusza wkroczyły do Florencji.
• 1558 – Elżbieta I Tudor została królową Anglii.
• 1626 – Wojna chłopska w Austrii: stoczono bitwę pod Vöcklabruck.
• 1633 – Premiera sztuki Ryszard III Williama Szekspira.
• 1659 – Hiszpania i Francja zawarły tzw. pokój pirenejski.
• 1775 – Założono miasto Kuopio w Finlandii.
• 1796:
  • I koalicja antyfrancuska: zwycięstwo wojsk francuskich nad austriackimi w bitwie pod Arcole.
  • Paweł I Romanow został cesarzem Rosji.
• 1797:
  • Francuzi utworzyli we Włoszech marionetkową Republikę Ankony.
  • W Mediolanie podpisano nowy układ pomiędzy Legionami Polskimi a Republiką Cisalpińską. Poprzedni układ z Republiką Lombardzką utracił ważność, ponieważ została ona wchłonięta przez Republikę Cisalpińską.
• 1800 – Kongres Stanów Zjednoczonych po raz pierwszy zebrał się na obradach w Waszyngtonie.
• 1810 – Wybuchła wojna angielsko-szwedzka.
• 1820 – Amerykański kapitan Nathaniel Palmer jako pierwszy dostrzegł z pokładu swego statku Półwysep Antarktyczny.
• 1834 – Arthur Wellesley został po raz drugi premierem Wielkiej Brytanii.
• 1839 – W Mediolanie odbyła się premiera pierwszej opery Giuseppe Verdiego Oberto, Conte di San Bonifacio.
• 1858:
  • Francja anektowała niezamieszkany Atol Clippertona na północnym Pacyfiku.
  • Wprowadzono zmodyfikowaną datę juliańską.
• 1860:
  • Ogłoszono deklarację niepodległości Królestwa Araukanii i Patagonii, którego królem został obwołany przez zgromadzenie wodzów Indian Mapucze francuski prawnik i awanturnik Orelie-Antoine de Tounens.
  • Została uruchomiona latarnia morska w Punta del Este w Urugwaju.
• 1868 – Brytyjski astronom Norman Robert Pogson odkrył planetoidę (107) Camilla.
• 1869 – Otwarto Kanał Sueski.
• 1871 – W Nowym Jorku założono Narodowe Stowarzyszenie Strzeleckie Ameryki.
• 1873 – Z połączenia leżących naprzeciwko siebie trzech naddunajskich miast (Budy, Óbudy i Pesztu) utworzono Budapeszt.
• 1874 – 469 osób zginęło na południowym Atlantyku w wyniku pożaru i zatonięcia płynącego z Anglii do Nowej Zelandii statku „Cospatrick”. Po 10 dniach uratowano trzech rozbitków.
• 1878 – W Neapolu anarchista Giovanni Passannante usiłował zasztyletować króla Włoch Humberta I.
• 1892 – Sándor Wekerle(inne języki) został premierem Królestwa Węgier.
• 1898 – W Mediolanie odbyła się premiera opery Fedora Umberto Giordano.
• 1899 – Założono miasto Graneros w środkowym Chile.
• 1903 – Podczas odbywającego się w Brukseli swego II zjazdu Socjaldemokratyczna Partia Robotnicza Rosji podzieliła się na frakcje bolszewików i mienszewików.
• 1905:
  • Japonia zmusiła Koreę do podpisania traktatu o przyjęciu protektoratu.
  • Wilhelm IV został wielkim księciem Luksemburga.
• 1915 – I wojna światowa: na kanale La Manche zatonął po wejściu na niemiecką minę brytyjski statek szpitalny HMHS „Anglia”, w wyniku czego zginęły 134 osoby.
• 1917 – I wojna światowa: zwycięstwo floty niemieckiej nad brytyjską w II bitwie koło Helgolandu.
• 1922 – Obalony ostatni sułtan turecki Mehmed VI udał się na wygnanie do Włoch.
• 1933:
  • Powstał Urząd Polityki Rasowej NSDAP.
  • Premiera amerykańskiej komedii filmowej pt. Kacza zupa w reżyserii Leo McCareya i z udziałem braci Marx.
• 1939:
  • Dwa dni po pogrzebie zabitego przez Niemców studenta Jana Opletala, w czasie którego doszło do protestów przeciwko niemieckiej okupacji Czech i Moraw, z rozkazu Adolfa Hitlera zamknięto czeskie (czeskojęzyczne) wyższe uczelnie, aresztowano setki studentów i wykładowców, a 9 z nich (Josef Adamec, Jan Černý, Marek Frauwirth, Jaroslav Klíma, Bedřich Koula, Josef Matoušek, František Skorkovský, Václav Šaffránek i Jan Weinert) zostało straconych.
  • Premiera amerykańskiego dramatu historycznego Tower of London w reżyserii Rowlanda V. Lee(inne języki).
  • W Paryżu powstał czechosłowacki rząd emigracyjny.
• 1941 – Z islandzkiego Hvalfjörður do Archangielska wypłynął konwój arktyczny PQ-4 z aliancką pomocą dla ZSRR.
• 1942 – Kampania śródziemnomorska: u wybrzeży Algierii brytyjskie samoloty zatopiły niemieckiego U-Boota U-331, w wyniku czego zginęło 32 z 49 członków załogi.
• 1943 – Wojna na Pacyfiku: amerykański niszczyciel USS „McKean” został trafiony japońską torpedą lotniczą, w wyniku czego zginęło 64 członków załogi i 52 marines.
• 1944:
  • Juho Paasikivi został premierem Finlandii.
  • Komunistyczni partyzanci wraz z mieszkańcami miasta wyzwolili Tiranę spod okupacji niemieckiej.
• 1948:
  • Założono najstarszy w Nigerii Uniwersytet w Ibadanie.
  • Został wycofany ze służby krążownik „Aurora”.
• 1950 – Tenzin Gjaco został XIV Dalajlamą.
• 1951 – Uruchomiono brytyjski komputer LEO I.
• 1953 – Sakari Tuomioja został premierem Finlandii.
• 1956 – Dokonano oblotu francuskiego myśliwca Dassault Mirage III.
• 1962 – Otwarto Port lotniczy Waszyngton-Dulles.
• 1963 – W Austrii otwarto Europabrücke, będący do 2004 roku najwyższym wiaduktem w Europie.
• 1967 – Raúl Ferrero Rebagliati(inne języki) został premierem Peru.
• 1968 – Agenci Mosadu przechwycili 200 ton tlenku uranu niezbędnego do produkcji izraelskiej bomby atomowej, który był przewożony statkiem „Scheersberg A” z Antwerpii do Palermo (operacja „Plumbat”).
• 1969 – W Helsinkach rozpoczęły się amerykańsko-radzieckie rokowania rozbrojeniowe SALT 1.
• 1970:
  • Douglas Engelbart opatentował mysz komputerową.
  • W Irlandii zakończył się trwający od 1 maja strajk pracowników banków.
• 1971 – W Hamburgu reprezentacja RFN zremisowała bezbramkowo z Polską w meczu eliminacyjnym do Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej.
• 1973 – W Atenach wojsko dokonało masakry nie stawiających oporu studentów politechniki, protestujących przeciwko rządom junty czarnych pułkowników.
• 1974:
  • Sadi Irmak został premierem Turcji.
  • W pierwszych od 1964 roku wolnych wyborach parlamentarnych w Grecji zwyciężyła centroprawicowa Nowa Demokracja.
• 1979 – Amata Kabua został pierwszym prezydentem Wysp Marshalla.
• 1980:
  • W Surrey w Kolumbii Brytyjskiej kanadyjski seryjny morderca dzieci i nastolatków Clifford Olson uprowadził i zamordował pierwszą ze swych 11 ofiar.
  • Yoko Ono i John Lennon wydali album Double Fantasy.
• 1982 – Południowokoreański bokser Kim Duk-koo zmarł wskutek obrażeń doznanych w stoczonej 13 listopada w Las Vegas walce z Amerykaninem Rayem Mancinim o mistrzostwo świata WBA w wadze lekkiej.
• 1983 – W meksykańskim stanie Chiapas powstała Zapatystowska Armia Wyzwolenia Narodowego (EZLN).
• 1986 – Szef koncernu Renault Georges Besse(inne języki) został zamordowany przed swym domem w Paryżu przez terrorystów z ugrupowania Action directe.
• 1989 – Legalna demonstracja studentów w Pradze została stłumiona przez milicję. Pogłoska o śmierci studenta spowodowała ogłoszenie strajku aktorów i studentów, dając początek aksamitnej rewolucji w Czechosłowacji.
• 1990 – Powstała Nachiczewańska Republika Autonomiczna.
• 1991:
  • Papież Jan Paweł II kanonizował karmelitę bosego Józefa Kalinowskiego (w zakonie ojca Rafała od św. Józefa).
  • Założono Europejską Federację Piłki Ręcznej (EHF) z siedzibą w Wiedniu.
• 1993 – W Nigerii gen. Sani Abacha obalił cywilny rząd Ernesta Shonekana i przejął władzę.
• 1996 – Emil Constantinescu pokonał urzędującego prezydenta Iona Iliescu w II turze wyborów prezydenckich w Rumunii.
• 1997 – 62 osoby zginęły w ataku bojówek muzułmańskich w egipskim Luksorze.
• 1999 – Mohamed Ghannouchi został premierem Tunezji.
• 2000:
  • Janez Drnovšek został po raz drugi premierem Słowenii.
  • Oskarżony o korupcję prezydent Peru Alberto Fujimori uciekł do Japonii.
• 2002:
  • Były premier Włoch Giulio Andreotti został skazany przez sąd apelacyjny w Perugii na karę 24 lat pozbawienia wolności za zlecenie mafii zabójstwa dziennikarza. Rok później uniewinnił go Sąd Najwyższy.
  • Mário Pires został premierem Gwinei Bissau.
• 2003 – Arnold Schwarzenegger rozpoczął urzędowanie jako 38. gubernator stanu Kalifornia.
• 2005 – W wyborach prezydenckich na Sri Lance urzędujący premier Mahinda Rajapaksa pokonał byłego premiera Ranila Wickremesinghe.
• 2006 – W niemieckim Guben otwarto tzw. Plastinarium, zajmujące się preparowaniem i wystawianiem ludzkich zwłok.
• 2007 – W Finlandii po raz pierwszy sfotografowano tzw. łuk Kerna, bardzo rzadkie atmosferyczne zjawisko optyczne, wywoływane przez płatkowe kryształy lodu o podstawie prawie trójkątnej.
• 2008 – Sąd Najwyższy Nepalu nakazał legalizację małżeństw homoseksualnych.
• 2010 – 74% głosujących w referendum na Madagaskarze opowiedziało się za przyjęciem nowej konstytucji.
• 2012 – 51 osób, w tym 47 dzieci zginęło w wyniku zderzenia autobusu szkolnego z pociągiem w mieście Manfalut w Egipcie.
• 2013:
  • 50 osób zginęło w katastrofie lotu Tatarstan Airlines 363 w stolicy Tatarstanu Kazaniu.
  • Abdullah Jamin został prezydentem Malediwów.
  • Giorgi Margwelaszwili został prezydentem Gruzji.
• 2015 – Dacian Cioloș został premierem Rumunii.
• 2018:
  • Ibrahim Mohamed Solih został prezydentem Malediwów.
  • We Francji doszło do pierwszych protestów społecznych ruchu żółtych kamizelek.
• 2019 – W chińskim Wuhan stwierdzono pierwszy przypadek zachorowania na COVID-19.

Eksploracja kosmosu i zdarzenia astronomiczne

Urodzili się

Zmarli

Astronomia

Przypisy