Search

ลัทธิอาณานิคม

(เปลี่ยนทางจาก ลัทธิล่าอาณานิคม)

ลัทธิอาณานิคม (อังกฤษ: colonialism) เป็นการสถาปนา แสวงหาประโยชน์จากพื้นที่อื่น ธำรงรักษา ได้มาซึ่งและขยายอาณานิคมในดินแดนหนึ่งจากประชากรอีกดินแดนหนึ่ง ลัทธิอาณานิคมเป็นชุดความสัมพันธ์ไม่เท่ากันระหว่างเจ้าอาณานิคมและอาณานิคม และมักระหว่างผู้อยู่ในนิคมและประชากรพื้นเมือง

สมัยอาณานิคมยุโรปอยู่ระหว่างคริสต์ศตวรรษที่ 16 ถึงกลางคริสต์ศตวรรษที่ 20 เมื่อชาติยุโรปหลายชาติสถาปนาอาณานิคมในทวีปเอเชีย แอฟริกาและอเมริกา ทีแรก ประเทศต่าง ๆ ดำเนินนโยบายลัทธิพาณิชยนิยมซึ่งออกแบบมาเพื่อเสริมเศรษฐกิจของประเทศแม่โดยแลกกับเศรษฐกิจของคู่แข่ง ฉะนั้น ปกติอาณานิคมจึงได้รับอนุญาตให้ค้าขายเฉพาะกับประเทศแม่เท่านั้น ทว่า เมื่อถึงกลางคริสต์ศตวรรษที่ 19 จักรวรรดิบริติชยกเลิกลัทธิพาณิชยนิยมและการจำกัดการค้า และเริ่มใช้หลักการค้าเสรี โดยมีการจำกัดหรือภาษีศุลกากรน้อย

ประวัติ

แผนที่อาณานิคมในปี 1800
แผนที่อาณานิคมในปี 1914
แผนที่อาณานิคมในปี 1936
แผนที่อาณานิคมในปี 1945

กิจกรรมซึ่งเรียกได้ว่าลัทธิอาณานิคมนั้นมีประวัติศาสตร์ยาวนาน เริ่มจากจักวรรดิแอฟริกาก่อนสมัยอาณานิคมซึ่งนำให้ชาวอียิปต์ ฟินีเซีย กรีกและโรมันล้วนสร้างอาณานิคมในสมัยโบราณ

ลัทธิอาณานิคมสมัยใหม่เริ่มด้วยยุคแห่งการสำรวจ โปรตุเกสและสเปนค้นพบดินแดนใหม่ทั่วทั้งมหาสมุทรและสร้างสถานีการค้าหรือพิชิตดินแดนกว้างใหญ่ไพศาล บางคนถือว่าการสร้างอาณานิคมทั่วทั้งมหาสมุทรนี้เองที่แยกแยะลัทธิอาณานิคมจากลัทธิการขยายอาณาเขต (expansionism) แบบอื่น มีการแบ่งดินแดนใหม่เหล่านี้ระหว่างจักรวรรดิโปรตุเกสและสเปนครั้งแรกโดยสารตราพระสันตะปาปาอินเทอร์เซเทอรา และต่อมาโดยสนธิสัญญาทอร์เดสซิลลาสและสนธิสัญญาซาราโกซา (ค.ศ. 1529)

สมัยนี้ยังสัมพันธ์กับการปฏิวัติพาณิชย์ สมัยกลางตอนปลายมีการปฏิรูปการบัญชีและการธนาคารในอิตาลีและเมดิเตอร์เรเนียนตะวันออก ยุโรปตะวันตกรับและนำมาปรับใช้กับความเสี่ยงและรางวัลสูงที่เกี่ยวข้องกับการลงทุนอาณานิคม

ในคริสต์ศตวรรษที่ 17 มีการสร้างจักรวรรดิอาณานิคมฝรั่งเศสและจักรวรรดิดัตช์ เช่นเดียวกับกรรมสิทธิ์โพ้นทะเลของอังกฤษ ซึ่งต่อมากลายเป็นจักรวรรดิบริติช นอกจากนี้ ยังมีการสถาปนาจักรวรรดิอาณานิคมเดนมาร์กและอาณานิคมโพ้นทะเลของสวีเดนบ้าง

การแพร่กระจายของจักรวรรดิอาณานิคมลดลงในปลายคริสต์ศตวรรษที่ 18 และต้นคริสต์ศตวรรษที่ 19 โดยสงครามปฏิวัติอเมริกาและสงครามประกาศอิสรภาพละตินอเมริกา อย่างไรก็ตาม มีการสถาปนาอาณานิคมใหม่จำนวนมากหลังช่วงนี้ รวมทั้งจักรวรรดิอาณานิคมเยอรมันและจักรวรรดิอาณานิคมเบลเยียม ในปลายคริสต์ศตวรรษที่ 19 หลายชาติยุโรปเกี่ยวข้องในลัทธิอาณานิคมในทวีปแอฟริกา

จักรวรรดิรัสเซีย จักรวรรดิออตโตมันและจักรวรรดิออสเตรียมีอยู่ในห้วงเวลาเดียวกันกับจักรวรรดิข้างต้น แต่มิได้แผ่ข้ามมหาสมุทร จักรวรรดิเหล่านี้ขยายผ่านช่องทางแต่เดิมโดยการพิชิตอาณาเขตเพื่อนบ้านแทน จักรวรรดิญี่ปุ่นจำลองตนเองตามจักรวรรดิอาณานิคมยุโรป สหรัฐได้ดินแดนโพ้นทะเล

หลังสงครามโลกครั้งที่หนึ่ง ฝ่ายสัมพันธมิตรผู้คว้าชัยแบ่งจักรวรรดิอาณานิคมเยอรมันและจักรวรรดิออตโตมันส่วนใหญ่ระหว่างพวกตนในฐานะอาณัติสันนิบาตชาติ ดินแดนเหล่านี้ถูกแบ่งออกเป็นสามระดับตามความพร้อมได้รับเอกราช ทว่า การปลดปล่อยอาณานิคมนอกทวีปอเมริกาล่าไปจนหลังสงครามโลกครั้งที่สอง ใน ค.ศ. 1972 สหประชาชาติตั้งคณะกรรมาธิการพิเศษการปลดปล่อยอาณานิคม หรือมักเรียกว่า คณะกรรมาธิการ 24 เพื่อส่งเสริมกระบวนการนี้

ยิ่งไปกว่านั้น มีขบวนการเอกราชและโครงการความเป็นปึกแผ่นการเมืองโลก เช่น ขบวนการไม่ฝักใฝ่ฝ่ายใด มีส่วนสำคัญในความพยายามปลดล่อยอาณานิคมในอดีตอาณานิคม

จักรวรรดิทวีปยุโรปในคริสต์ศตวรรษที่ 20

เป็นจักรวรรดิของประเทศต่าง ๆ ในทวีปยุโรป

อาณานิคมและรัฐในอารักขาของสหราชอาณาจักร

ผู้ว่าการอาณานิคมของเซเชลส์ตรวจตรากองทหารรักษาเกียรติ ในปี ค.ศ. 1972
สงครามอังกฤษ–ซูลู ในปี ค.ศ. 1879
ถนนฮาร์เบอร์ที่คิงส์ตัน จาเมกา ในปี ค.ศ. 1820
ศาลหลวงเดลี ในปี ค.ศ. 1877: การประกาศให้สมเด็จพระราชินีนาถวิกตอเรียแห่งสหราชอาณาจักรเป็นจักรพรรดินีแห่งอินเดีย
สงครามอังกฤษ - ซิกข์ครั้งที่ 1 ปี ค.ศ. 1845-46
สงครามบูร์ครั้งที่สอง ทรานส์วาลและเสรีรัฐออเรนจ์ถูกจักรวรรดิบริติชเข้าปกครองในปี ค.ศ. 1902
บรรดาร้านค้าต่าง ๆ ในมอลตาต่างพากันนำป้ายที่มีข้อความต่อต้านบริเตน เพื่อสนับสนุนการประกาศเอกราช ในปี ค.ศ. 1960
วันชาติยิบรอลตาร์ ระหว่างที่ยังถูกบริเตนปกครอง
ธงชาติอังกฤษ - ฝรั่งเศส ใช้ในการปกครองหมู่เกาะในมหาสมุทรแปซิฟิกร่วมกัน (ปัจจุบัน คือ ประเทศวานูอาตู)

ทวีปอเมริกาเหนือ

ทวีปอเมริกาใต้

ทวีปแอฟริกา

ทวีปยุโรป

ทวีปเอเชีย

ทวีปออสเตรเลียและโอเชียเนีย

อาณานิคมและรัฐในอารักขาของฝรั่งเศส

การโจมตีกงส์ต็องตีน ปี ค.ศ. 1836 ของฝรั่งเศส
เจ้าหน้าที่ฝรั่งเศสและทหารปืนไรเฟิลตังเกี๋ย ปี ค.ศ. 1884
การยึดครองลุยเซียนา และแม่น้ำมิสซิสซิปปี้ โดยเซียร์เดอลาซาลในนามของพระเจ้าหลุยส์ที่ 14 แห่งราชอาณาจักรฝรั่งเศส (วาดโดย Jean-Adolphe Bocquin)

ทวีปอเมริกาเหนือ

ทวีปอเมริกาใต้

ทวีปแอฟริกา

เฟรนช์แอฟริกาเหนือ
เฟรนช์แอฟริกาตะวันตก
เฟรนช์อิเควทอเรียลแอฟริกา
แอฟริกาตะวันออกและมหาสมุทรอินเดีย

ทวีปเอเชีย

ทวีปออสเตรเลียและโอเชียเนีย

ทวีปแอนตาร์กติกา

อาณานิคมและรัฐในอารักขาของรัสเซีย

สถานีการค้าของรัสเซียที่ท่าเรือเซนต์พอลล์ ในดินแดนอเมริกาของรัสเซีย (ปัจจุบันคือเมืองโคดิแอก รัฐอะแลสกา สหรัฐอเมริกา) เมื่อปี ค.ศ. 1814
การต่อต้านของชาวคอเคเซียนจากจักรวรรดิรัสเซียในคอเคซัส เมื่อปี ค.ศ. 1840
คอสแซคในคีร์กีซสถานและคาซัคสถาน ปี ค.ศ. 1911

ทวีปอเมริกาเหนือ

ทวีปยุโรป

ทวีปเอเชีย

อาณานิคมและรัฐในอารักขาของเยอรมนี

แคเมอรูนในอาณานิคมแอฟริกาตะวันตกของเยอรมนี เมื่อปี ค.ศ. 1908 (วาดโดย R. Hellgrewe)

ทวีปอเมริกาเหนือ

ทวีปอเมริกาใต้

ทวีปแอฟริกา

ทวีปเอเชีย

ทวีปออสเตรเลียและโอเชียเนีย

อาณานิคมและรัฐในอารักขาของอิตาลี

การบุกลิเบียของอิตาลีระหว่างสงครามอิตาโล–ตุรกี ปี ค.ศ. 1911

ทวีปแอฟริกา

ทวีปยุโรป

ทวีปเอเชีย

อาณานิคมและรัฐในอารักขาของเนเธอร์แลนด์

การยอมจำนนของเจ้าชายไดโปเนโกโรต่อนายพลชาวดัตช์หลังสิ้นสุดสงครามชวา ในปี ค.ศ. 1830

ทวีปอเมริกา

ทวีปแอฟริกา

ทวีปเอเชีย

อาณานิคมของโปรตุเกส

สตรีชาวโปรตุเกสในรัฐกัว ที่ปัจจุบันเป็นดินแดนส่วนหนึ่งของประเทศอินเดีย เมื่อคริสต์ศตวรรษที่16

อาณานิคมของสเปน

ภาพวาดระบบ Casta สมัยคริสต์ศตวรรษที่ 18 จากนิวสเปนแสดงให้เห็นถึงชายชาวสเปนคนหนึ่ง ที่มีภรรยาเป็นชนพื้นเมืองและมีลูกด้วยกัน
การสู้รบที่เมืองเตโตอวนในโมร็อกโก เมื่อปี ค.ศ. 1860 (วาดโดย Marià Fortuny)
นายพลอาร์เซนิโอ มาร์ติเนซ กัมโปส ได้รับการต้อนรับจากชาวเมืองฮาวานา คิวบา อาณานิคมสเปน ค.ศ. 1878

อาณานิคมของออสเตรีย-ฮังการี

การต่อต้านที่บอสเนียของชาวมุสลิมระหว่างการสู้รบที่ซาราเยโวในปี ค.ศ. 1878 จากการบุกยึดครองของจักรวรรดิออสเตรีย - ฮังการี

อาณานิคมของเดนมาร์ก

เมืองเรคยาวิก ในปี ค.ศ. 1835

อาณานิคมของเบลเยียม

'La Revue' แห่งกองทัพ Force Publique จากเมืองบอมา เมืองหลวงของเสรีรัฐคองโก ค.ศ. 1899

อาณานิคมของสวีเดน

พระเจ้าคาร์ลที่ 10 กุสตาฟ ต่อสู้กับพวกตาตาร์โปแลนด์ใกล้กรุงวอร์ซอในช่วงสงครามเหนือครั้งที่สอง

อาณานิคมของโปแลนด์-ลิทัวเนีย

อาณานิคมและดินแดนที่ยึดครองของโรมาเนีย

  • Romanian concession in Sarandë
  • Transnistria Governorate

ดินแดนโพ้นทะเลของนอร์เวย์

จักรวรรดินอกทวีปยุโรป

เป็นจักรวรรดิของประเทศต่าง ๆ นอกทวีปยุโรป

รัฐในอารักขาของออสเตรเลีย

เหล่าสมาชิกของทหารกองหนุนแห่งกองทัพออสเตเลียในแทสเมเนีย ประมาณปี ค.ศ. 1913

เขตสังกัดของนิวซีแลนด์

ท่านลอร์ดแรนเฟอร์ลี ข้าหลวงแห่งนิวซีแลนด์กำลังอ่านคำประกาศผนวกดินแดนหมู่เกาะคุกต่อสมเด็จพระราชินีมาเคีย แห่งราชอาณาจักรราโรตองกา เมื่อวันที่ 7 ตุลาคม ค.ศ. 1900

อาณานิคมของสหรัฐและรัฐในอารักขา

ข้าหลวงใหญ่ วิลเลียม ฮาวเวิร์ด แทฟต์ กำลังกล่าวปราศรัยต่อที่ประชุมสมัชชาแห่งชาติฟิลิปปินส์ ณ มะนิลาแกรนด์โอเปร่าเฮาส์

อาณานิคมของญี่ปุ่น

ชาวเกาหลีสามคนถูกประหารชีวิตโดยการยิงเป้า ฐานก่อการจราจนประท้วงการเวนคืนที่ดินโดยไม่มีค่าชดเชยจากญี่ปุ่น

อาณานิคมของจีน

ค่ายทหารแห่งราชวงศ์ชิงในคอลคา ปี ค.ศ. 1688

อาณานิคมของไทย

Siamese Army in Laos in 1893.

อาณานิคมของโอมาน

อาณานิคมของเม็กซิโก

ผู้รอดชีวิตชาวเม็กซิกันผู้หญิงและเด็ก จากเหตุการณ์โศกนาฏกรรมที่เกาะกลีแปร์ตอน ปี ค.ศ. 1917

อาณานิคมของเอกวาดอร์

อาณานิคมของโคลอมเบีย

อาณานิคมของอาร์เจนตินา

เครื่องบิน C-130 Hercules และหอบังคับการบินที่สนามบินมารัมบิโอ ของอาร์เจนตินา

อาณานิคมของชิลี

อาณานิคมของปารากวัย

อาณานิคมของโบลิเวีย

อาณานิคมของบราซิล

กองทหารบราซิลในเมืองมอนเตวิเดโอ ในปี ค.ศ. 1825

อาณานิคมของเอธิโอเปีย

อาณานิคมของโมร็อกโก

ดูเพิ่ม

อ้างอิง

wikipediaอาณาจักรรัตนโกสินทร์

เข้าถึงจาก "https:https://www.search.com.vn/wiki/index.php?lang=th&q=ลัทธิอาณานิคม&oldid=11108404"
🔥 Top keywords: วชิรวิชญ์ ไพศาลกุลวงศ์หน้าหลักองค์การกระจายเสียงและแพร่ภาพสาธารณะแห่งประเทศไทยยูฟ่าแชมเปียนส์ลีกชนกันต์ อาพรสุทธินันธ์สโมสรฟุตบอลแมนเชสเตอร์ซิตีพิเศษ:ค้นหาดวงใจเทวพรหม (ละครโทรทัศน์)กรงกรรมอสมทลิซ่า (แร็ปเปอร์)จีรนันท์ มะโนแจ่มสโมสรฟุตบอลอาร์เซนอลสโมสรฟุตบอลเรอัลมาดริดธี่หยดฟุตซอลชิงแชมป์เอเชีย 2024เฟซบุ๊กสโมสรฟุตบอลบาร์เซโลนาประเทศไทยเอเชียนคัพ รุ่นอายุไม่เกิน 23 ปี 2024วิทยุเสียงอเมริกาสโมสรฟุตบอลลิเวอร์พูลพระราชวัชรธรรมโสภณ (ศิลา สิริจนฺโท)พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัวรักวุ่น วัยรุ่นแสบวันไหลนริลญา กุลมงคลเพชรสโมสรฟุตบอลเชลซีสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารีหลานม่าสุภาพบุรุษจุฑาเทพ (ละครโทรทัศน์)สโมสรฟุตบอลไบเอิร์นมิวนิกกรุงเทพมหานครสโมสรฟุตบอลแมนเชสเตอร์ยูไนเต็ดคิม ซู-ฮย็อนภาวะโลกร้อนสาธุ (ละครโทรทัศน์)รายชื่ออักษรย่อของจังหวัดในประเทศไทยสโมสรฟุตบอลปารีแซ็ง-แฌร์แม็ง