Wikipedia, Entziklopedia askea
Azaroaren 9 a gregoriotar egutegiaren urteko hirurehun eta hamairugarren eguna da, 314.a bisurteetan . 52 egun falta dira urtea amaitzeko.
Jaiotzak Artikulurik ez duten Azaroaren 9ko jaiotzak
Heriotzak Artikulurik ez duten Azaroaren 9ko heriotzak
Henry Cabot Lodge •Toyen •Ernst Fuchs •
Gertaerak Berlingo harresia. Egutegia Aurreko eta hurrengo urteetan
Izendegia Santutegia: Daturik ez (gehitu )
Seaska egutegia: Aterpe, Aterbe eta Jane.
Daturen bat falta bada, urtearen lotura jarraitu han sartzeko. 1939 – Ninotchka filma estreinatu zen, Ernst Lubitschek zuzendu eta Greta Garbo , Melvyn Douglas eta Bela Lugosi aktoreek antzeztu zutelarik.1967 – Quatermass and the Pit ("Quatermass eta Zuloa") filma estreinatu zen, Roy Ward Bakerek zuzendu eta James Donald, Andrew Keir, Barbara Shelley eta Julian Glover aktoreek antzeztu zutelarik.1970 – Ryan's Daughter ("Ryanen Alaba") filma estreinatu zen. David Leanek zuzendu eta Robert Mitchum , Sarah Miles , John Mills , Christopher Jones, Trevor Howard eta Leo McKern aktoreek antzeztu zutelarik.1984 – A Nightmare on Elm Street ("Amesgaiztoa Elm Streeten") filma estreinatu zen, Wes Cravenek zuzendu eta Heather Langenkamp, Robert Englund , Johnny Depp , John Saxon , Nick Corri, Amanda Wyss eta Ronee Blakley aktoreek antzeztu zutelarik.1701 – Jeanne Ündüreine , zuberoar noblea, Maitia, nun zira abestian protagonista.1838 – Andres Iturzaeta , euskal idazle eta apaiza, Otxandioko erretorea (h. 1912 ).1847 – Jose Aretxabala Aldama , bizkaitar enpresaria, Havana Club rona merkaturatu zuena (h. 1923 ).1866 – Ernesto Erkoreka , Bilboko alkatea (h. 1957 ).1874 – Teodoro Dublang , arabar margolaria (h. 1940 ).1882 – Teodoro Gonzalez de Zarate , arabar enpresaburu eta politikaria (h. 1937 ).1897 – Joaquín Vázquez , gipuzkoar futbolaria (h. 1965 ).1909 – Alejandro Lizaso , gipuzkoar txistularia (h. 1937 ).1922 – Adolfo Leibar Axpe , gipuzkoar naturalista, espeleologo eta kulturzalea (h. 2016 ).1923 – Gabriel Alonso , gipuzkoar futbolari eta entrenatzailea (h. 1996 ).1926 – Carlos Blanco Aginaga , gipuzkoar irakaslea, idazlea eta frankismoak erbesteratutako intelektual ezkertiarra (h. 2013 ).1930 – Ignacio Ellakuria , bizkaitar jesuita, filosofo eta teologoa, askapenaren teologiaren ekintzailerik handienetarikoa (h. 1989 ).1936 – Emilio Ybarra , gipuzkoar enpresaburu eta ekonomialaria (h. 2019 ).1939 – Issa Katime , kolonbiar kimikaria, EHUko irakaslea, Barranquillan .1940 – Francisco Solabarrieta , bizkaitar futbolari ohia.1951 – Mixel Ducau , lapurtar musikaria.1954 – Genaro Zelaieta , nafar futbolaria (h. 2008 ).1956 – Julio Abascal , EHUko irakaslea eta Egokituz laborategiko zuzendaria, Torrelavegan .1962 – Javier Armentia , euskal astrofisikaria eta Iruñeko Planetarioko zuzendaria.1965 – Emilio Silva , nafar soziologo eta kazetaria.1968 – Maribi Ugarteburu , bizkaitar kazetari eta ezker abertzaleko politikaria.1969 – Javier Garisoain , nafar politikaria, Comunión Tradicionalista Carlista alderdiaren idazkari nagusia.1978 – Noelia Lorenzo Pino , nobela beltzen gipuzkoar idazlea.1979 – Aitor Galdos , bizkaitar txirrindularia.1981 – Javier Urriza , nafar erremontelaria.1983 – Amets Arzallus , lapurtar bertsolaria, kazetaria eta bertso irakaslea.1987 – Isuo , gipuzkoar kantaria eta musikagilea.1990 – David Infante , bizkaitar futbolaria.1995 – Jon Irisarri , gipuzkoar txirrindularia.1730 – Charles de Wailly , frantziar arkitekto, hirigile eta altzari diseinatzailea, Antique estiloko berpizte neoklasikoko nagusietakoa (h. 1798 ).1801 – Gail Borden , estatubatuar asmatzailea (h. 1874 ).1812 – Charles Duclerc , Frantziako lehen ministroa (h. 1888 ).1818 – Ivan Turgenev , errusiar idazlea (h. 1883 ).1819 – Annibale de Gasparis , italiar astronomoa (h. 1892 ).1832 – Émile Gaboriau , frantziar eleberrigile eta kazetaria, detektibe-eleberrien aitzindaria (h. 1873 ).1837 – Antonio López Ferreiro , galizierazko idazle nabarmen eta historialaria (h. 1910 ).1839 – Paule Minck , frantziar idazle, kazetari eta hizlari sozialista, komunista eta feminista (h. 1901 ).1841 – Eduardo VII.a Erresuma Batukoa , Britainia Handiko Erresuma Batuko eta Britainiar Jabegoetako erregea (h. 1910 ).1850 – Ignacio Bolívar Urrutia , espainiar naturalista eta entomologoa, Espainian Natura Zientzien bultzatzaile nagusietako bat (h. 1944 ).1855 – Alexandros Zaimis , Greziako presidentea (h. 1936 ).1868 – Marie Dressler , kanado-estatubatuar aktorea (h. 1934 ).1871 – Florence Rena Sabin , estatubatuar medikua, emakume aitzindaria zientzia arloan (h. 1953 ).1873 – Fritz Thyssen , alemaniar enpresaburua (h. 1951 ).1874 – Julio Romero de Torres , andaluziar margolaria (h. 1930 ).1877 –1880 – Rudolf Karel , txekiar musikagilea (h. 1945 ).1885 –1888 – Jean Monnet , frantziar ekonomialari eta diplomatikoa, Europar Batasunaren arkitekto nagusienetariko bat (h. 1979 ).1893 – Liam Lynch , irlandar errepublikarra (h. 1923 ).1894 – Dietrich von Choltitz , alemaniar militarra, Parisko gobernadore militar Parisen liberazioa zutenean (h. 1966 ).1897 – Ronald George Wreyford Norrish , britainiar kimikaria, 1967ko Kimikako Nobel Saria (h. 1978 ).1901 – Rhys Davies , ingelesez idatzi izan zuen galestar idazlea (h. 1978 ).1903 – Josefina Pla , espainiar idazle eta irakaslea (h. 1999 ).1905 – Erika Mann , alemaniar aktore eta idazlea (h. 1969 ).1906 –1907 – Ko Takamoro , japoniar futbolaria (h. 1995 ).1910 – Eugenia Sacerdote de Lustig , italiar-argentinar medikua, Argentinan poliomielitisaren aurkako txertoa probatzen lehena (h. 2011 ).1914 – Hedy Lamarr , austriar aktore eta asmatzailea (h. 2000 ).1918 – Spiro Agnew , estatubatuar politikaria (h. 1996 ).1920 – Alenush Terian , irandar-armeniar astronomoa eta fisikaria, Irango astronomia modernoaren amatzat hartua (h. 2011 ).1922 –1923 –1924 –1926 –1928 – Anne Sexton , estatubatuar poeta, poesia konfesionala idazteagatik ezaguna (h. 1974 ).1929 –1930 – Juan José Falla Sánchez , guatemalar genealogista eta historialaria (h. 2021 ).1933 – Egil Danielsen , norvegiar atleta, xabalina jaurtiketan aditua (h. 2019 ).1934 –1936 –Mikhail Tal , letoniar xake-jokalaria, xakearen historian izan den jokalari argi eta intuitiboenetako bat (h. 1992 ).Mary Travers , estatubatuar abeslaria, Peter, Paul and Mary taldeko kidea (h. 2009 ).1937 – Roger McGough , britainiar poeta eta abesti-idazlea.1938 – Alfredo Remus , argentinar musikaria (h. 2022 ).1939 – Marco Bellocchio , italiar zinemagilea.1941 – Tom Fogerty , estatubatuar musikari eta gitarra-jotzailea, Creedence Clearwater Revival taldeko kidea (h. 1990 ).1942 – Tom Weiskopf , estatubatuar golf jokalaria (h. 2022 ).1944 – Phil May , ingeles abeslaria, Pretty Things taldeko kide sortzailea (h. 2020 ).1948 –1952 – Jack W. Szostak , kanadar-estatubatuar biologo molekularra, 2009ko Medikuntzako Nobel Saria .1954 –1955 – Fernando Meirelles , brasildar zinema zuzendaria.1959 –Andy Kershaw , britainiar aurkezlea, nagusiki munduko musikaren sustatzaile bezala ezaguna.Sito Pons , kataluniar motoziklismo pilotu ohia.1960 – Andreas Brehme , alemaniar futbolari eta entrenatzailea (h. 2024 ).1961 – Antoni Bassas , kataluniar kazetaria eta irrati eta telebistako gidoilaria.1962 – John Battle , NBAko estatubatuar saskibaloi jokalari ohia.1963 – Jia Xiuquan , txinatar futbolari ohia.1965 – Ryan Murphy , estatubatuar telebista eta zinema ekoizlea, zuzendaria eta gidoilaria.1967 – Yoshiro Moriyama , japoniar futbolari ohia.1970 – Susan Tedeschi , estatubatuar blues eta soul abeslari eta gitarrista.1971 – David Duval , estatubatuar golfaria.1972 – Florentino Fernández , espainiar komediantea, aktorea, aurkezlea eta bikoizketa aktorea.1973 – Belén Esteban , espainiar celebrity eta telebista aurkezlea.1974 –1981 – Natacha Bustos , espainiar komiki-marrazkilaria.1984 – Delta Goodrem , australiar musikagile, abeslari, pianista eta aktorea.1986 – Abderrahman Ait Khamouch , marokoar-espainiar atleta paralinpikoa, iraupen ertaineko lasterketetan eta maratoian aditua.1990 – Romain Bardet , frantziar txirrindularia.1993 – Bianca Buitendag , hegoafrikar surflaria.1999 – Karol Sevilla , mexikar aktorea eta abeslaria.1745 – Frantzisko Antonio Agirre , Montehermosoko II. markesa, arabar aitoren seme eta politikaria, Madrilen (j. 1685 ).1775a – Francisco Ximenez de Tejada , nafar aristokrata eta Jerusalemgo San Joanen Ordenako maistru handia, Napolin (j. 1703 ).1826 – Andre Baraziart , euskal idazlea (j. 1738 ).1879 – Ambrosio Huitzi , nafar historialaria eta idazlea, Valentzian (j. 1879 ).1908 – Justo Arévalo , nafar aitoren seme eta politikaria (j. 1819 ).1940 – Julián Zugazagoitia , euskal abokatu eta politikaria, Madrilen (j. 1899 ).1951 – Resurreccion Maria Azkue , euskal idazle, abade, hizkuntzalari eta ikertzailea, Euskaltzaindiaren sortzaileetako bat eta bertako lehen lehendakaria (j. 1864 ).1960 – Jean Ithurriaga , baxenafar euskaltzalea (j. 1896 ).1977 – María Isabel Gutiérrez Velasco , Bilboko Gorte kalean sexu langile santandertarra (j. 1953 edo 1954)1979 – Celestino Uriarte , gipuzkoar miliziano komunista, Madrilen (j. 1909 ).1994 – Teodoro Hernandorena , euskal herritar politikari eta kulturgilea (j. 1898 ).2005 – Fernando Aristizabal , gipuzkoar politikaria (j. 1917 ).2009 –2017 – Lina Huarte-Mendikoa , nafar sopranoa, Madrilen (j. 1928 ).959 – Konstantino VII.a , Bizantziar Inperioko enperadorea (j. 905 ).1504 – Frederiko I.a Napolikoa , Napoliko erregea (j. 1452 ).1550 – Yokota Takatoshi , Sengoku aroan Takeda klanaren agindupeko zerbitzaria (j. 1487 ).1630 – Todo Takatora , japoniar daimyōa (j. 1556 ).1677 – Aert van der Neer , herbeheretar margolaria (j. 1603 ).1778 – Giambattista Piranesi , italiar arkitektoa eta grabatzailea (j. 1720 ).1802 – Thomas Girtin , ingeles margolari eta grabatzailea (j. 1775 ).1823 – Rafael García Goyena , Guayaquilgo idazle, poeta eta jurista (j. 1766 ).1830 – Jan Śniadecki , poloniar matematikari, astronomo eta filosofoa (j. 1756 ).1854 – Elizabeth Hamilton , New Yorkeko aurreneko umezurtz-etxe pribatuaren sortzaileetako bat (j. 1757 ).1856 – Étienne Cabet , frantziar filosofo eta sozialista utopikoa (j. 1788 ).1863 – Rafael Arístegui Vélez , euskal jatorriko espainiar militar eta politikaria (j. 1794 ).1877 – Enriqueta González Rubín , asturiar idazle eta kazetaria (j. 1832 ).1888 – Mary Jane Kelly , ustez Jack Tripa-ateratzailearen bosgarren eta azken biktima.1895 – Emma Maria Macfarren , ingeles piano-jotzaile eta musikagilea (j. 1824 ).1896 – Hugo Gylden , finlandiar-suediar astronomoa (j. 1841 ).1906 – Léon Vanderkindere , belgiar historialari, akademikari eta politikaria (j. 1841 ).1909 – William Powell Frith , ingeles margolaria (j. 1819 ).1911 – Howard Pyle , estatubatuar idazle eta ilustratzailea (j. 1853 ).1918 – Guillaume Apollinaire , frantziar idazlea (j. 1880 ).1920 – Alberto Blest Gana , euskal jatorriko txiletar eleberrigilea (j. 1830 ).1937 –Ramsay MacDonald , Erresuma Batuko lehen ministroa (j. 1866 ).Anita Orejas , asturiar etxeko-langilea, erizaina eta sozialista, Gijongo bando nazionalak fusilatutako lehen emakumea (j. 1914 ).1938 – Vasily Blyukher , sobietar mariskala (j. 1889 ).1940 – Neville Chamberlain , Erresuma Batuko lehen ministroa (j. 1869 ).1942 – Ernest Chuard , Suitzako presidentea (j. 1857 )1947 – Mariano Benlliure , espainiar eskultorea (j. 1862 ).1952 – Chaim Weizmann , israeldar zientzialaria eta politikaria (j. 1874 ).1953 –1970 – Charles de Gaulle , Frantziako presidentea (j. 1890 ).1974 – Egon Wellesz , austriar musikagilea eta musikologoa (j. 1885 ).1985 – Helen Rose , arropa eta filmetako jantzien estatubatuar diseinatzailea (j. 1904 ).1991 – Yves Montand , italian jaiotako frantziar aktore eta abeslaria (j. 1921 ).1997 –2001 – Giovanni Leone , Italiako presidentea (j. 1908 ).2003 –Art Carney , estatubatuar aktorea (j. 1918 ).Mario Merz , italiar margolari eta eskultorea, Art povera mugimenduaren pintore aipagarrienetako bat (j. 1925 ).2004 – Stieg Larsson , suediar idazle eta kazetaria, Millennium trilogiagatik ezaguna (j. 1954 ).2005 – Kocheril Raman Narayanan , Indiako presidentea (j. 1920 ).2007 – Luis Herrera Campins , Venezuelako presidentea (j. 1925 ).2008 – Miriam Makeba , Afrikaren Ahotsa , hegoafrikar abeslaria, apartheidaren aurkako irudietako bat (j. 1932 ).2011 – Har Gobind Khorana , indiar biokimikaria, 1968ko Medikuntzako Nobel Saria (j. 1922 ).2015 – André Glucksmann , frantziar filosofo, ekintzaile eta idazlea (j. 1937 ).2016 – La Veneno , espainiar vedette, abeslari eta aktore transexuala (j. 1964 ).2017 – Shyla Stylez , kanadar aktore pornografikoa (j. 1982 ).2022 – Gal Costa , brasildar abeslaria (j. 1945 ).
Azaroaren 8 | Urteko egutegi | Azaroaren 10