24 czerwca

Święta

Wydarzenia w Polsce

Wydarzenia na świecie

•     79 – Tytus Flawiusz został cesarzem rzymskim.
•   474 – Juliusz Nepos, po obaleniu Gliceriusza, został cesarzem zachodniorzymskim.
•   637 – Król Dalriady Domnall Brecc i jego sojusznik Congal Cáech z Dál nAraidi zostali pokonani w bitwie pod Mag Rath (obecnie Irlandia Północna) przez Domnalla mac Áedo z klanu Cenél Conaill, ówczesnego Wielkiego Króla Irlandii.
•   843 – Wikingowie splądrowali Nantes. W katedrze, podczas odprawiania mszy, został zamordowany biskup Gunthar.
• 1128 – Przyszły pierwszy król Portugalii Alfons I zwyciężył w bitwie pod São Mamede nad swoją matką Teresą de León i jej kochankiem Fernandem Pérezem de Trabą.
• 1144 – Król Nawarry Garcia IV Odnowiciel ożenił się z Urraką Kastylijską.
• 1258 – Zwycięstwo floty weneckiej nad genueńską w bitwie przy twierdzy Akka.
• 1282 – Król Portugalii Dionizy I ożenił się z Elżbietą Aragońską.
• 1314 – I wojna o niepodległość Szkocji: decydujące zwycięstwo wojsk szkockich w bitwie pod Bannockburn.
• 1340 – Wojna stuletnia: zwycięstwo floty angielskiej nad francuską w bitwie pod Sluys.
• 1398 – Jianwen został cesarzem Chin.
• 1497 – Włoski żeglarz i odkrywca w służbie angielskiej Giovanni Caboto (John Cabot) wylądował na Nowej Fundlandii.
• 1509 – Odbyła się koronacja króla Anglii Henryka VIII Tudora i jego pierwszej żony Katarzyny Aragońskiej.
• 1520 – Na tzw. „Polu Złotogłowia”, specjalnie wybudowanym obozie reprezentacyjnym pod Balinghem na skraju angielskich posiadłości wokół Calais, dobiegło końca trwające od 7 czerwca spotkanie króla Anglii Henryka VIII Tudora z królem Francji Franciszkiem I Walezjuszem.
• 1523 – Nowy król Szwecji wjechał uroczyście do Sztokholmu.
• 1535 – Oddziały katolickiego biskupa niemieckiego Münster wdarły się do okupowanego przez anabaptystów miasta i dokonały ich rzezi (koniec komuny anabaptystów w Münster).
• 1537 – Ignacy Loyola i Franciszek Ksawery otrzymali święcenia kapłańskie z rąk biskupa Dalmacji Vincenzo Nagusantiego.
• 1547 – Wybuchł wielki pożar Moskwy.
• 1552 – Wojska tureckie rozpoczęły oblężenie Temeszwaru.
• 1571 – Konkwistador Miguel López de Legazpi założył Manilę na Filipinach.
• 1573 – Książę Wacław III Adam wydał tzw. ustawę krajową stanowiącą zbiór wszelkich unormowań prawnych dotyczących księstwa cieszyńskiego.
• 1605 – Na żądanie cara Dymitra I Samozwańca sobór biskupów ogłosił nowym patriarchą moskiewskim Ignacego, usuwając dotychczasowego Hioba.
• 1610 – II wojna polsko-rosyjska: zwycięstwo wojsk polskich w bitwie pod Carowym Zajmiszczem.
• 1619 – Prawosławny patriarcha Jerozolimy Teofan II zatwierdził w Moskwie odrodzenie miejscowego patriarchatu i kanonicznie konsekrował metropolitę Filareta na jego zwierzchnika.
• 1621 – Król Francji Ludwik XIII zdobył po oblężeniu bronione przez hugenotów miasto Saint-Jean-d’Angély.
• 1622 – Holendersko-portugalska wojna kolonialna: zwycięstwo Portugalczyków w bitwie pod Makau.
• 1645 – Armia osmańska rozpoczęła inwazję na Kretę – początek VI wojny wenecko-tureckiej.
• 1648 – Angielska wojna domowa: zwycięstwo wojsk Parlamentu w bitwie pod Maidstone.
• 1713 – Zawarto pokój adrianopolski kończący III wojnę turecko-rosyjską.
• 1717 – Wolnomularstwo: powstała Wielka Loża Londynu.
• 1762 – Wojna siedmioletnia: zwycięstwo wojsk brytyjsko-hanowersko-hesko-brunszwicko-pruskich nad francuskimi w bitwie pod Wilhelmstahl.
• 1793 – Konwent Narodowy uchwalił konstytucję Francji.
• 1796 – Gen. Pierre Augereau zniósł trybunał inkwizycyjny w zajętej kilka dni wcześniej przez francuskie wojska rewolucyjne włoskiej Bolonii.
• 1812 – Wielka Armia pod wodzą Napoleona Bonapartego rozpoczęła inwazję na Rosję.
• 1813 – Wojna brytyjsko-amerykańska: zwycięstwo Brytyjczyków w bitwie pod Beaver Dams.
• 1821 – Wojna o niepodległość Wenezueli: wojska Simóna Bolívara odniosły decydujące zwycięstwo nad Hiszpanami w bitwie pod Carabobo.
• 1833 – Polscy zesłańcy syberyjscy zawiązali tzw. spisek omski.
• 1839 – Zwycięstwo wojsk egipskich nad tureckimi w bitwie pod Nisibis.
• 1852 – Brytyjski astronom John Russell Hind odkrył planetoidę (18) Melpomene.
• 1854 – Wojna krymska: zakończyło się nieudane rosyjskie oblężenie bronionej przez garnizon turecki twierdzy Silistra nad Dunajem (5 kwietnia-24 czerwca).
• 1859 – Wojna francusko-austriacka: wojska francusko-sardyńskie pod dowództwem Napoleona III Bonapartego zwyciężyły armię austriacką w bitwie pod Solferino.
• 1866:
  • Polscy zesłańcy rozpoczęli powstanie zabajkalskie.
  • Wojna prusko-austriacka: zwycięstwo wojsk austriackich nad sprzymierzoną z Prusami armią włoską w bitwie pod Custozą.
• 1880 – Po raz pierwszy publicznie wykonano patriotyczną pieśń O Canada, będącą od 1980 roku hymnem Kanady.
• 1894 – Prezydent Francji Sadi Carnot został zraniony sztyletem przez włoskiego anarchistę Santo Caserio, w wyniku czego zmarł następnego dnia w szpitalu.
• 1898 – Wojna amerykańsko-hiszpańska: nierozstrzygnięta bitwa pod Las Guasimas na Kubie.
• 1900:
  • Powstanie bokserów: w nocy z 23 na 24 czerwca powstańcy dokonali w Pekinie masakry 222 wyznawców prawosławia.
  • Uruchomiono komunikację tramwajową w rosyjskim Astrachaniu.
• 1901 – W Paryżu otwarto pierwszą wystawę prac Pabla Picassa.
• 1902 – Król Wielkiej Brytanii Edward VII przeszedł pilną operację usunięcia wyrostka robaczkowego, co wymusiło przełożenie planowanej na 26 czerwca koronacji jego i jego żony Aleksandry.
• 1909 – Założono chilijski klub piłkarski Everton Viña del Mar.
• 1910:
  • Japonia dokonała inwazji na Koreę.
  • Założono włoską firmę motoryzacyjną Alfa Romeo.
• 1913 – Joseph Cook został premierem Australii.
• 1916 – I wojna światowa: rozpoczęła się ofensywa wojsk Ententy nad Sommą.
• 1918 – Noe Żordania został premierem Gruzji.
• 1919 – Antal Dovcsák został premierem Węgierskiej Republiki Rad.
• 1920:
  • Wojna grecko-turecka: wojska greckie zdobyły Alaşehir.
  • W Rosji Radzieckiej utworzono Czuwaski Obwód Autonomiczny.
• 1921 – Liga Narodów przyznała Finlandii Wyspy Alandzkie z zastrzeżeniem przyznania rozległej autonomii dla tamtejszej szwedzkojęzycznej ludności i utrzymania demilitaryzacji.
• 1922:
  • Gen. Juan Vicente Gómez został po raz drugi prezydentem Wenezueli.
  • W Berlinie skrajnie prawicowi oficerowie z organizacji „Consul“ zamordowali ministra spraw zagranicznych Waltera Rathenaua.
• 1925 – USA i Węgry podpisały w Waszyngtonie traktat o przyjaźni, handlu i stosunkach konsularnych.
• 1927 – W Rumunii została założona faszystowska Żelazna Gwardia (początkowo jako Legion Michała Archanioła).
• 1930:
  • 34 więźniów zginęło, a 60 zostało rannych w trakcie tłumienia buntu w więzieniu w Rangunie w Birmie.
  • Premiera amerykańskiego filmu więziennego Szary dom w reżyserii George’a W. Hilla.
• 1931 – W Moskwie podpisano protokół o przedłużeniu bez ograniczenia czasowego niemiecko-radzieckiego traktatu berlińskiego z 1926 roku, gwarantującego neutralność sygnatariuszy w przypadku agresji państwa trzeciego na jedną ze stron.
• 1932 – W Syjamie (dzisiejszej Tajlandii) grupa wojskowych i cywilów przeprowadziła bezkrwawy zamach stanu, żądając od króla Prajadhipoka zmiany systemu politycznego, na co ten się zgodził i 10 grudnia 1932 wprowadził pierwszą konstytucję, przekształcającą monarchię absolutną w monarchię konstytucyjną.
• 1935 – W katastrofie lotniczej w kolumbijskim Medellín zginęło 14 osób, w tym argentyński piosenkarz, kompozytor i aktor Carlos Gardel.
• 1937 – Do flagi Liechtensteinu dodano koronę książęcą, aby odróżnić ją od flagi Haiti.
• 1938 – W pobliżu miejscowości Chicora w amerykańskim stanie Pensylwania na wysokości 20 km eksplodował meteoryt o masie ok. 450 ton.
• 1940:
  • Front zachodni: w nocy z 24 na 25 czerwca brytyjscy komandosi dokonali rajdu na wybrzeże w okolicach Boulogne w okupowanej przez Niemców Francji.
  • Włoski okręt podwodny „Luigi Galvani” został zatopiony w Zatoce Omańskiej przez brytyjski slup HMS „Falmouth”. Zginęło 25 członków załogi, a 31 (w tym kapitan) zostało uratowanych przez Brytyjczyków.
  • W Rzymie zawarto rozejm francusko-włoski.
• 1941:
  • Zwodowano japoński lotniskowiec „Hiyō”.
  • Zwycięstwem wojsk brytyjskich nad siłami Francji Vichy zakończyła się bitwa pod Mardż Ujun we Francuskim Libanie (19-24 czerwca).
• 1942 – Czeska wieś Leżaki została zrównana z ziemią w odwecie za zamach na Reinharda Heydricha.
• 1944 – Japoński statek „Tamahoko Maru” został zatopiony w pobliżu Nagasaki przez amerykański okręt podwodny USS „Tang”, co spowodowało śmierć 560 alianckich jeńców wojennych.
• 1945:
  • Na Placu Czerwonym w Moskwie odbyła się Parada Zwycięstwa.
  • Willem Schermerhorn został premierem Holandii.
• 1948 – Radzieckie władze okupacyjne zawiesiły ruch na szlaku kolejowym łączącym Berlin z amerykańską strefą okupacyjną w Niemczech, co rozpoczęło blokadę miasta.
• 1951 – Maria Dominika Mazzarello i Emilia de Vialar zostały kanonizowane przez papieża Piusa XII.
• 1952 – Ukazało się pierwsze wydanie niemieckiego dziennika „Bild”.
• 1956 – 32 spośród 45 osób na pokładzie zginęły w katastrofie lecącego z Lagos do Londynu samolotu Canadair North Star należącego do British Overseas Airways Corporation, do której doszło krótko po starcie po międzylądowaniu w Porcie lotniczym Kano w północnej Nigerii.
• 1960:
  • 54 osoby zginęły w katastrofie samolotu Convair 340 w brazylijskim Rio de Janeiro.
  • Dokonano oblotu brytyjskiego samolotu pasażerskiego Hawker Siddeley HS 748.
  • Patrice Lumumba został pierwszym premierem Demokratycznej Republiki Konga.
  • W Caracas doszło do nieudanego zamachu na prezydenta Wenezueli Rómulo Betancourta.
• 1963 – Wielka Brytania przyznała autonomię Sułtanatowi Zanzibaru.
• 1965 – Premiera westernu Kasia Ballou w reżyserii Elliota Silversteina.
• 1974 – Trzech arabskich terrorystów zaatakowało dom mieszkalny i wzięło zakładników w izraelskim mieście Naharijja. Następnego dnia zostali zabici w czasie szturmu izraelskich komandosów, zabijając wcześniej 4 i raniąc 8 zakładników.
• 1975 – 113 osób zginęło, a 11 zostało rannych w katastrofie należącego do Eastern Air Lines Boeinga 727 w Nowym Jorku.
• 1976 – Manila została ponownie stolicą Filipin. Od 1948 roku było nią Quezon City.
• 1978 – W zamachu bombowym zginął prezydent Jemenu Północnego gen. Ahmad al-Ghaszmi.
• 1979 – Dokonano pierwszego wejścia na szczyt Thalay Sagar w Himalajach (6904 m).
• 1981:
  • Miało miejsce pierwsze, nieuznane przez Kościół katolicki, objawienie Najświętszej Maryi Panny w Međugorje w Bośni i Hercegowinie.
  • Premiera filmu sensacyjnego Tylko dla twoich oczu w reżyserii Johna Glena.
  • Wojna domowa w Ugandzie: żołnierze Ugandyjskiej Armii Wyzwolenia Narodowego dokonali masakry 86 osób (głównie kobiet i dzieci) chroniących się na terenie misji katolickiej koło miasta Arua na północnym wschodzie kraju.
• 1982:
  • Jean-Loup Chrétien został pierwszym Francuzem w przestrzeni kosmicznej jako członek załogi statku Sojuz T-6.
  • W odbywającym rejs z Londynu do Auckland na Nowej Zelandii Boeingu 747 linii British Airways doszło, po wleceniu w chmurę pyłu wulkanicznego, do awarii wszystkich 4 silników. Po jej opuszczeniu 3 silniki wznowiły pracę i samolot wylądował awaryjnie w stolicy Indonezji Dżakarcie.
• 1994:
  • Podpisano porozumienie o współpracy i partnerstwie między Rosją a Unią Europejską.
  • W katastrofie bombowca B-52 w amerykańskiej bazie wojskowej Fairchild w stanie Waszyngton zginęły 4 osoby.
• 1995 – W miejscowości Krouna w kraju pardubickim w Czechach trzy w pełni załadowane wagony ze złomem i drewnem oderwały się od składu i osiągając wysoką prędkość na długim zjeździe zderzyły się czołowo z nadjeżdżającym pojedynczym pasażerskim wagonem motorowym z serii 810, w wyniku czego 19 osób zginęło, a 4 zostały ciężko ranne.
• 1996 – Pomnik Jana Czeczota postawiono w Nowej Myszy na Białorusi.
• 2002 – 288 osób zginęło w katastrofie kolejowej w Tanzanii.
• 2003 – Matti Vanhanen został premierem Finlandii.
• 2005:
  • Mahmud Ahmadineżad zwyciężył w II turze wyborów prezydenckich w Iranie.
  • Otwarto odbudowany Cmentarz Obrońców Lwowa.
• 2006 – Prezydent Filipin Gloria Macapagal-Arroyo podpisała ustawę znoszącą karę śmierci.
• 2009 – W zamachu bombowym w bagdadzkiej dzielnicy Sadra zginęło 78 osób, a około 128 zostało rannych.
• 2010 – Julia Gillard została pierwszą kobietą-premierem Australii.
• 2014:
  • Alexander Stubb został premierem Finlandii.
  • Konflikt na wschodniej Ukrainie: 9 ukraińskich żołnierzy zginęło w wyniku zestrzelenia przez separatystów śmigłowca Mi-8 koło Słowiańska.
• 2018 – Urzędujący prezydent Recep Tayyip Erdoğan wygrał w I turze przedterminowe wybory prezydenckie, a rządząca Partia Sprawiedliwości i Rozwoju przedterminowe wybory do Wielkiego Zgromadzenia Narodowego Turcji.
• 2021:
  • 6 osób zginęło, a ok. 200 zostało rannych w wyniku przejścia tornada nad krajem południowomorawskim w Czechach.
  • UEFA poinformowała, że zasada przewagi bramek zdobytych w meczach wyjazdowych nie będzie już obowiązywała w rozgrywkach przez nią organizowanych.
• 2022:
  • Dickon Mitchell został premierem Grenady.
  • Inwazja Rosji na Ukrainę: wojska ukraińskie wycofały się ze Siewierodoniecka i innych miejscowości za Dońcem na pozycje obronne w Lisiczańsku.
• 2023 – W kościele ewangelicko-augsburskim Gustawa Adolfa w Wiedniu odbyła się konsekracja bp Marii Kubin, pierwszej kobiety biskupa w Kościele Starokatolickim Austrii. Konsekracji dokonał arcybiskup Utrechtu Bernd Wallet^[5].

Urodzili się

Zmarli

Przypisy