15 czerwca

Święta

Wydarzenia w Polsce

Wydarzenia na świecie

•   763 p.n.e. – Asyryjscy astrolodzy odnotowali zaćmienie Słońca.
•   923 – Podczas wojny domowej w królestwie Franków stoczono bitwę pod Soissons.
• 1094 – Hiszpański rycerz Cyd Waleczny wyzwolił Walencję spod panowania Almorawidów.
• 1184 – król Norwegii Magnus V zginął w bitwie morskiej w fiordzie Sogne z pretendentem do tronu Sverre Sigurdssonem.
• 1215 – Król Anglii Jan bez Ziemi nadał Wielką Kartę Swobód.
• 1219 – Według legendy podczas bitwy pod Lyndanisse, będącej częścią krucjaty króla Waldemara II Zwycięskiego do Estonii, z nieba spadła późniejsza flaga Danii (Dannebrog), najstarsza obecnie używana flaga w Europie.
• 1232 – Wojna lombardzka: miała miejsce bitwa pod Agridi.
• 1246 – Pyrrusowe zwycięstwo wojsk austriackich nad węgierskimi w bitwie nad Litawą, w czasie której poległ książę Austrii Fryderyk II Bitny.
• 1389 – Klęska wojsk serbskich w bitwie na Kosowym Polu, w trakcie której polegli król Serbii Łazarz I Hrebeljanović (lub stracony po bitwie, 28 czerwca) i sułtan Murad I.
• 1429 – Wojna stuletnia: zwycięstwo wojsk francuskich nad angielskimi w bitwie pod Meung-sur-Loire.
• 1467 – Karol Zuchwały został księciem Burgundii.
• 1502 – Krzysztof Kolumb odkrył Martynikę.
• 1520 – Papież Leon X ogłosił bullę Exsurge Domine potępiającą poglądy i działania Marcina Lutra.
• 1580 – Król Hiszpanii Filip II Habsburg skazał na banicję stadhoudera Niderlandów Wilhelma I Orańskiego i wyznaczył nagrodę za jego głowę.
• 1637 – Wojna trzydziestoletnia: mieszkańcy Saint-Tropez odparli ogniem z artylerii z miejscowej cytadeli atak 21 hiszpańskich galer.
• 1702 – Wojna o sukcesję hiszpańską: po dwumiesięcznym oblężeniu skapitulowała przed wojskami alianckimi francuska załoga twierdzy Kaiserswerth.
• 1752 – Benjamin Franklin udowodnił, że piorun jest zjawiskiem elektrycznym.
• 1775 – Wojska rosyjskie rozpoczęły likwidację Siczy Zaporoskiej.
• 1785 – Podczas próby przelotu nad kanałem La Manche w katastrofie balonu zginęli francuscy aeronauci Jean-François Pilâtre de Rozier i Pierre Romain.
• 1800 – Stolicą Stanów Zjednoczonych został Waszyngton.
• 1801 – Powstanie Taysonów w Wietnamie: opanowane przez powstańców miasto Huế zostało odbite przez wojska przyszłego cesarza Gia Longa.
• 1804 – Weszła w życie 12. poprawka do Konstytucji Stanów Zjednoczonych, precyzująca zasady wyboru prezydenta przez Kolegium Elektorów.
• 1808 – Wojna na Półwyspie Iberyjskim: rozpoczęło się francuskie oblężenie Saragossy.
• 1811 – Wojna angielsko-szwedzka: gen. Hampus Mörner na czele 140 ludzi zdławił bunt grupy chłopów z Klågerup w Skanii, którzy protestowali przeciwko poborowi rekrutów. Zginęło ok. 30 buntowników.
• 1825 – Położono kamień węgielny pod budowę Mostu Londyńskiego.
• 1834 – Rozpoczął się pogrom Żydów w Safedzie (Palestyna).
• 1836 – Arkansas jako 25. stan dołączyło do Unii.
• 1838 – Wojna domowa w Urugwaju: zwycięstwo rebeliantów w bitwie pod El Palmar.
• 1844 – Charles Goodyear opatentował metodę wulkanizacji kauczuku.
• 1859 – Rozpoczęła się amerykańsko-brytyjska tzw. świńska wojna o graniczną wyspę San Juan w stanie Waszyngton.
• 1863 – Wojna secesyjna: zwycięstwo Konfederatów w II bitwie pod Wichester.
• 1866 – Niemiecki astronom Christian Peters odkrył planetoidę (88) Thisbe.
• 1877 – Henry Ossian Flipper został pierwszym w historii czarnoskórym absolwentem Akademii Wojskowej Stanów Zjednoczonych.
• 1888 – Wilhelm II Hohenzollern został cesarzem Niemiec i królem Prus.
• 1896 – 27 tysięcy osób zginęło w trzęsieniu ziemi na japońskiej wyspie Honsiu.
• 1898 – W USA założono Ligę Antyimperialistyczną.
• 1903 – Założono chilijski klub piłkarski CD Fernández Vial.
• 1904:
  • Pożar na statku spacerowym „General Slocum” na East River w Nowym Jorku spowodował śmierć 1021 osób, głównie kobiet i dzieci.
  • Wojna rosyjsko-japońska: zwycięstwo Japończyków w bitwie pod Delisi.
• 1905 – Przyszły król Szwecji Gustaw VI Adolf poślubił księżniczkę brytyjską Małgorzatę Connaught.
• 1908 – Założono niemiecki klub piłkarski FC Homburg.
• 1909 – Na ulice Czeskich Budziejowic wyjechały pierwsze tramwaje elektryczne.
• 1910 – Założono szwedzki klub piłkarski Kalmar FF.
• 1915 – We Włoszech założono zgromadzenie zakonne paulistek.
• 1917 – Móric Esterházy został premierem Królestwa Węgier.
• 1918 – I wojna światowa: rozpoczęła się bitwa nad Piawą.
• 1919:
  • W Irlandii zakończył się pierwszy nieprzerwany przelot Johna Alcocka i Arthura Whittena Browna przez Ocean Atlantycki.
  • Wojna domowa w Rosji: w obliczu klęski w bitwie o Donbas przeciwko Armii Ochotniczej, Front Ukraiński Armii Czerwonej został zlikwidowany: z 1 i 3 Ukraińskiej Armii Radzieckiej utworzono 12 Armię, a 2 Ukraińska Armia Radziecka weszła w skład 14 Armii (obie w składzie Frontu Południowego).
• 1920:
  • Uchwalono konstytucję Estonii.
  • W Palestynie powstała żydowska organizacja paramilitarna Hagana.
• 1921:
  • Amerykanka Bessie Coleman została pierwszą czarnoskórą osobą, która otrzymała licencję pilota.
  • Ustanowiono flagę Łotwy.
• 1924 – Édouard Herriot został premierem Francji.
• 1925 – Uczestnicy kierowanej przez Roalda Amundsena nieudanej wyprawy dwoma wodnosamolotami Dornier Do J na biegun północny, powrócili (po utracie jednej z maszyn) na Svalbard.
• 1926 – Mykolas Sleževičius został po raz trzeci premierem Litwy.
• 1928 – Uruchomiono komunikację tramwajową w ukraińskim Doniecku.
• 1932 – Wybuchła paragwajsko-boliwijska wojna o Chaco.
• 1934 – Na pograniczu stanów Karolina Północna i Tennessee utworzono Park Narodowy Great Smoky Mountains.
• 1935 – 14 osób zginęło, a 29 zostało rannych w zderzeniu dwóch pociągów osobowych w angielskim Welwyn Garden City.
• 1936:
  • Dokonano oblotu brytyjskiego myśliwca Vickers Wellington.
  • W wyniku wybuchu składu amunicji w Männiku w Estonii zginęły 63 osoby.
• 1937 – W Paryżu odbyła się premiera baletu Szach-mat Arthura Blissa.
• 1939 – U wybrzeży Indochin Francuskich zatonął francuski okręt podwodny „Phénix” wraz z całą, 71-osobową załogą.
• 1940:
  • Armia Czerwona zajęła Litwę.
  • Kampania francuska: rozpoczęła się ewakuacja wojsk alianckich z zachodniej Francji (operacja „Ariel“).
• 1941 – II wojna światowa w Afryce: rozpoczęła się aliancka odsiecz dla oblężonego Tobruku (operacja „Battleaxe”).
• 1944:
  • Bitwa o Atlantyk: u wybrzeży Norwegii brytyjski okręt podwodny HMS „Satyr” zatopił niemiecki okręt podwodny U-987, w wyniku czego zginęła cała, 53-osobowa załoga.
  • Wojna na Pacyfiku: rozpoczęły się walki o archipelag Marianów.
• 1945 – Założono czeskie studio Bratři v triku produkujące filmy animowane.
• 1948 – Antonín Zápotocký został premierem Czechosłowacji.
• 1949 – W Mińsku rozpoczął się proces członków Związku Walki o Niezależność Białorusi.
• 1954 – W Bazylei założono Unię Europejskich Związków Piłkarskich (UEFA).
• 1955 – W Jakucji odkryto jedno z największych na świecie złóż diamentów Trubka Udacznaja.
• 1960:
  • Dokonano oblotu radzieckiego śmigłowca Mi-10.
  • Premiera komedii filmowej Garsoniera w reżyserii Billy’ego Wildera.
• 1961 – Izraelskie linie lotnicze El Al uruchomiły stałe połączenie z Nowym Jorkiem.
• 1964 – Powstała skupiająca kraje rozwijające się Grupa 77.
• 1966 – Po raz pierwszy zaobserwowano rój meteorów Czerwcowe Lirydy.
• 1967 – Premiera filmu wojennego Parszywa dwunastka w reżyserii Roberta Aldricha.
• 1968 – Zwodowano atomowy okręt podwodny USS „Seahorse”.
• 1969:
  • Georges Pompidou wygrał w II turze wybory prezydenckie we Francji.
  • Rozegrano mecz Honduras–Salwador, casus belli późniejszej wojny futbolowej między oboma krajami.
• 1972 – W Wietnamie Południowym rozbił się należący do linii Cathay Pacific Convair 880 lecący z Singapuru do Hongkongu z międzylądowaniem w Bangkoku, w wyniku czego zginęło 81 osób (71 pasażerów i 10 członków załogi).
• 1974:
  • Gaston Thorn został premierem Luksemburga.
  • W rozegranym na Neckarstadion w Stuttgarcie swym pierwszym meczu grupowym na piłkarskich Mistrzostwach Świata Polska pokonała Argentynę 3:2.
• 1977:
  • Premiera filmu wojennego O jeden most za daleko w reżyserii Richarda Attenborough.
  • W Hiszpanii odbyły się pierwsze od śmierci gen. Francisco Franco wybory parlamentarne.
• 1978 – Został wystrzelony Sojuz 29 z czwartą udaną misją załogową na stację kosmiczną Salut 6.
• 1979 – Premiera filmu Rocky II w reżyserii Sylvestra Stallone.
• 1981 – Ukazał się debiutancki album brytyjskiej grupy Duran Duran pt. Duran Duran.
• 1982 – Podczas piłkarskich Mistrzostw Świata w Hiszpanii padł najwyższy rezultat w historii turniejów finałowych (Węgry-Salwador 10:1).
• 1985:
  • W Argentynie weszła do obiegu nowa waluta narodowa – austral.
  • W leningradzkim Ermitażu obraz Rembrandta Danae został oblany kwasem i pocięty nożem przez szaleńca.
  • W Tokio założone animacyjne Studio Ghibli.
• 1987 – W Chile miała miejsce operacja „Albania” (znana też jako „masakra w Boże Ciało”) podczas której agenci pinochetowskiej tajnej policji politycznej CNI zamordowali 12 osób.
• 1989 – Ukazał się debiutancki album amerykańskiej grupy Nirvana Bleach.
• 1991 – Na Filipinach wybuchł wulkan Pinatubo wyrzucając słup popiołów na wysokość 7 kilometrów.
• 1994:
  • Izrael i Watykan nawiązały pełne stosunki dyplomatyczne.
  • Premiera filmu animowanego Król Lew.
• 1996 – 212 osób zostało rannych w wyniku dokonanego przez IRA zamachu bombowego w centrum Manchesteru.
• 1999:
  • Na Morzu Żółtym doszło do pierwszego od zawarcia rozejmu w wojnie koreańskiej w 1953 roku starcia morskiego z ofiarami śmiertelnymi, w wyniku którego okręty południowokoreańskie zatopiły północnokoreańską łódź patrolową.
  • Rudolf Schuster został prezydentem Słowacji.
• 2001:
  • Otwarto drogowy Tunel Folgefonn w Norwegii o długości 11 km 150 m.
  • Powstała Szanghajska Organizacja Współpracy.
• 2002 – Wystartowała MTV Rumunia.
• 2004 – Ivan Gašparovič został prezydentem Słowacji.
• 2006:
  • 64 osoby zginęły na Sri Lance w wyniku wybuchu miny pod autobusem.
  • Papież Benedykt XVI zwolnił 91-letniego kardynała Kazimierza Świątka ze stanowiska głowy Kościoła katolickiego na Białorusi.
• 2007:
  • Dokonano oblotu latającej cysterny i wojskowego samolotu transportowego Airbus A330 MRTT.
  • Salam Fajjad został premierem Autonomii Palestyńskiej.
• 2008 – Weszła w życie konstytucja Kosowa.
• 2009:
  • 7 osób zginęło w Teheranie w czasie zamieszek po sfałszowanych według opozycji wyborach prezydenckich z 12 czerwca.
  • Utworzono Park Narodowy „Rosyjska Arktyka”.
• 2010 – Wystrzelono załogowy statek kosmiczny Sojuz TMA-19.
• 2014:
  • 48 osób zginęło w wyniku ataku somalijskich islamistów na leżące nad Oceanem Indyjskim kenijskie miasto Mpeketoni.
  • Andrej Kiska został prezydentem Słowacji.
• 2019 – Zuzana Čaputová jako pierwsza kobieta objęła urząd prezydenta Słowacji.
• 2021 – Henri-Marie Dondra został premierem Republiki Środkowoafrykańskiej.

Urodzili się

Zmarli

Przypisy