Teknezio

43 zenbaki atomikoa duen elementu kimikoa

Teknezioa elementu kimiko bat da, Tc ikurraz adierazten da eta 43 zenbaki atomikoa dituena. Taula periodikoan 5. periodoa eta 7. taldean kokatzen da. Trantsiziozko metal bat da. Isotopo egonkorrik ez daukan elementurik arinena da.Taula periodikoan aurkitzen den lehenengo elementu sintetikoa da.

Teknezioa
43MolibdenoaTeknezioaRutenioa
  
 
43
Tc
 
        
        
                  
                  
                                
                                
Ezaugarri orokorrak
Izena, ikurra, zenbakiaTeknezioa, Tc, 43
Serie kimikoatrantsizio-metalak
Taldea, periodoa, orbitala7, 5, d
Masa atomikoa[98](0) g/mol
Konfigurazio elektronikoa[Kr] 4d5 5s2
Elektroiak orbitaleko2, 8, 18, 13, 2
Propietate fisikoak
Egoeraustez solidoa
Dentsitatea(0 °C, 101,325 kPa) 11 g/L
Urtze-puntua2.430 K
(2.157 °C, 3.915 °F)
Irakite-puntua4.538 K
(4.265 °C, 7.709 °F)
Urtze-entalpia33,29 kJ·mol−1
Irakite-entalpia585,2 kJ·mol−1
Bero espezifikoa(25 °C) 24,27 J·mol−1·K−1
Lurrun-presioa
P/Pa1101001 k10 k100 k
T/K2.7272.9983.3243.7264.2344.894
Propietate atomikoak
Kristal-egiturahexagonala
Oxidazio-zenbakia(k)7, 6, 5,[1] 4,[2] 3,[3] 1
(oxido azido sendoa)
Elektronegatibotasuna1,9 (Paulingen eskala)
Ionizazio-potentziala1.a: 702 kJ/mol
2.a: 1.470 kJ/mol
3.a: 2.850 kJ/mol
Erradio atomikoa (batezbestekoa)135 pm
Erradio atomikoa (kalkulatua)183 pm
Erradio kobalentea156 pm
Datu gehiago
Eroankortasun termikoa(300 K) 50,6
Isotopo egonkorrenak
Teknezioaren isotopoak
isoUNSd-PDDE (MeV)DP
95mTcSintetikoa61 eε-95Mo
γ0,203, 0582, 0,835-
IT0,0389, e95Tc
96TcSintetikoa4,3 eε-96Mo
γ0,778, 0,849, 0,812-
97TcSintetikoa2,6x106 uε-97Mo
97mTcSintetikoa90 eIT0,965, e97Tc
98TcSintetikoa4,2x106 uβ-0,498Ru
γ0,745, 0,652-
99Tcaztarnak2,111x105 uβ-0,29499Ru
99mTcaztarnak6,01 oIT0,142, 0,00299Tc
γ0,140-

Ezaugarri nagusiak

Trantsizio-metal kristalino eta gris zilarkara honen propietate kimikoak renioaren eta manganesoaren artekoak dira. Teknezio-99m (99mTc) isomero nuklearra medikuntza nuklearrean erabiltzen da mota askotako test diagnostikoak egiteko. 99Tc isotopoa gamma izpirik gabeko beta partikulen iturri gisa erabiltzen da.

Elementua aurkitua izan baino lehen, Dmitri Mendeleievek 43. elementuaren propietateak aurresan zituen. Mendeleievek bere taula periodikoan hutsune bat zegoela konturatu zen eta falta zen elementuari eka-manganeso deitu zion. 1937an 97Tc isotopoa artifizialki sortutako lehen elementua bihurtu zen. Hortik datorkio, hain zuzen, izena (grezieraz τεχνητός, alegia "artifiziala"). Lurrean existitzen den tekneziorik gehiena fisio nuklearraren ondorio da, uranio-235 isotopoa erreaktore nuklearretan erretzean sortzen baita. Ez da existitzen 4,2 milioi urte baino gehiago irauten duten teknezio-isotoporik eta, beraz, 1952an izar gorri erraldoietan aurkitu zenean, ikusi zen izarrek elementu astunak ekoitz ditzaketela. Teknezioa modu naturalean ere agertzen da, aztarna-elementu gisa bada ere, uranio-meen fisio espontaneoaren ondorioz edo molibdeno-oreen neutroi-harrapaketaren ondorioz.

Kanpo estekak