Wikipedia, Entziklopedia askea
Ekainaren 1 a gregoriotar egutegiaren urteko ehun eta berrogeita hamabigarren eguna da, 153garrena bisurteetan . 213 egun falta dira urtea amaitzeko.
Jaiotzak Artikulurik ez duten Ekainaren 1ko jaiotzak
Sarah Wayne Callies •Javier Hernández •Pat Boone •Brigham Young •Sylvia Hoeks •
Heriotzak Artikulurik ez duten Ekainaren 1ko heriotzak
Andrei Voznesensky •Reinhold Niebuhr •Martin Andersen Nexø •David Wilkie •
Gertaerak [[Irudi:|center|90px|Viatxeslav Molotov]]
Egutegia Aurreko eta hurrengo urteetan
Izendegia Santutegia: Justino, Eneko Oñakoa , Kaprasio Lérinskoa, Anibal Maria Di Francia
Seaska egutegia: Eneko/Iñigo eta Enekoitz/Eneka/Nekoitza.
Daturen bat falta bada, urtearen lotura jarraitu han sartzeko. 1513 – Zangozan herri matxinada piztu zen Gaztelako inbasoreen aurka, soldadu batzuek herritar bat jipoitu ostean. Istiluetan bi zangozar eta bi soldadu hil ziren.1882 – Durango eta Bilbo arteko trenbidea ireki zen.2008 –1866 – Fernando Amarika , arabar margolari inpresionista (h. 1956 ).1867 – Juan Jose Sarasola Lexo , gipuzkoar bertsolaria (h. 1952 ).1884 – Francisco Cotarelo , arabar pianista eta musikagilea (h. 1943 ).1903 – Tomás Aragüés Bayarte , Euskal Herrian bizi izandako aragoitar musika irakasle, zuzendari eta konpositorea, Deustian (h. 1956 ).1904 – Teófila Adrada , Bilbon bizitako jostun, irakasle eta enpresaburu toledoarra (h. )1911 – Antonio Odriozola , arabar bibliografoa (h. 1987 ).1914 – Luz Zalduegi , bizkaitar albaitaria, albaitaritza ikasketak amaitu zituen Euskal Herriko lehen emakumea eta estatuko hirugarrena (h. 2003 ).1922 – Vidal de Nicolás , bizkaitar poeta (h. 2016 ).1924 – Balendin Lasuen , euskal idazle, politikari eta ikertzailea (h. 2019 ).1940 – Bernard Housset , baxenafar apaiza, Montaubango eta Arroxelako apezpikua.1947 – Izaskun Madariaga Iragorri , gipuzkoar irakaslea eta euskaltzalea, ezkertiar eta feminista.1948 – Lourdes Munitxa , bizkaitar abertzale eta euskaltzalea, mitin askotako hizlaria eta euskara bultzatzailea (h. 2010 ).1957 – Mikel Taberna , euskal idazle eta itzultzailea.1964 –1965 – José Luis Ribera , gipuzkoar futbolari ohi eta entrenatzailea.1966 – Jokin Errasti , gipuzkoar esku pilotari ohia.1981 – Iñaki Gurrutxaga , gipuzkoar idazlea eta bertsolaria.1982 – Mikaël Etcheverria , lapurtar errugbilari ohia.1985 – David Lázaro , nafar futbolaria.1986 – Antxon Muneta , bizkaitar futbolaria.1988 – Patxi Peula , arabar patinatzilea.1990 – Carlota Ziganda , nafar golfaria.1996 – Maialen Husillos , gipuzkoar eskubaloi jokalaria.1180 – Berengaria Gaztelakoa , Gaztelako erregina eta Leongo Erresumaren erregina ezkontidea (h. 1246 ).1498 – Maarten van Heemskerck , herbeheretar margolaria (h. 1574 ).1796 – Nicolas Léonard Sadi Carnot , frantziar zientzialari eta ingeniaria (h. 1832 ).1804 – Mikhail Glinka , errusiar musikagilea (h. 1857 ).1807 – Emily Tennessee Donelson , Ameriketako Estatu Batuetako lehen dama (h. 1836 ).1815 – Oto Greziakoa , Greziako erregea (h. 1867 ).1837 – Hilary R. W. Johnson , Liberiako presidentea (h. 1901 ).1851 – Isaac Peral , espainiar zientzalari eta militarra (h. 1895 ).1855 – Karl von Pflanzer-Baltin , Austria-Hungariako jenerala, Lehen Mundu Gerran parte hartu zuena (h. 1925 ).1870 – Célestin Bouglé , frantziar filosofo eta soziologoa (h. 1940 ).1876 – Vidyagauri Nilkanth , indiar gizarte-erreformatzailea, hezitzailea eta idazlea, Gujarateko lehen bi emakume lizentziadunetako bat (h. 1958 ).1877 – Hermann Hesse , alemaniar poeta, idazle eta margolaria (h. 1962 ).1878 – John Masefield , ingeles olerkari eta idazlea (h. 1967 ).1882 – John Drinkwater , ingeles olerkari eta dramagilea (h. 1937 ).1890 – Frank Morgan , estatubatuar aktorea (h. 1949 ).1891 – Roger Marie Bricoux , frantziar biolontxelo jotzailea RMS Titanic en bere hasierako bidaian (h. 1912 ).1892 – Amanullah Khan , Afganistango erregea (h. 1960 ).1895 –1902 – Lauriston Taylor , estatubatuar ikertzailea (h. 2004 ).1903 – Niní Marshall , argentinar aktore, gidoilari eta komediantea (h. 1996 ).1907 –1910 – Luis Seoane , galiziar pintorea, poeta eta saiakera-idazlea (h. 1979 ).1912 – Herbert Tichy , austriar autore, geologo, kazetari eta eskalatzailea (h. 1987 ).1917 – William Standish Knowles , estatubatuar kimikaria, 2001eko Kimikako Nobel Saria (h. 2012 ).1918 – Gunnel Ahlin , suediar idazle eta maistra (h. 2007 ).1926 – Marilyn Monroe , estatubatuar aktorea, XX. mendeko film-izarra, sexu eta pop ikonoa (h. 1962 ).1928 –1929 –Jahanara Arzu , bangladeshtar poeta elebiduna, bengaleraz eta ingelesez idazten duena.Nargis Dutt , indiar zinema aktore eta abeslaria (h. 1981 ).1933 – Ruth Arnon , israeldar biokimikaria, Copaxone esklerosi anizkoitzaren aurkako drogaren sortzaileetako bat.1934 – Peter Masterson , estatubatuar aktore, zinema zuzendari eta idazlea (h. 2018 ).1935 –1937 –1940 –1941 – Toyo Ito , japoniar arkitektoa.1942 –1945 – Frederica von Stade , estatubatuar mezzosopranoa.1946 – Brian Cox , eskoziar aktorea.1947 –1948 – Powers Boothe , estatubatuar aktorea (h. 2017 ).1954 – Isabel González Turmo , espainiar antropologoa, irakaslea eta idazlea.1955 – Chiyonofuji Mitsugu , japoniar sumolari handia (h. 2016 ).1956 – Mircea Cărtărescu , errumaniar idazlea, poeta, eleberrigilea eta saiakeragilea.1959 – Thierry Rey , frantziar judoka ohia.1961 – Jevgeni Prigozhin , Putinen chef , errusiar oligarka, mertzenario-burua, Vladimir Putinen konfidantzazko laguna eta Wagner Taldeko sortzailea (h. 2023 ).1965 – Nigel Short , ingeles xakelaria.1968 – Mathias Rust , alemaniar hegazkin pilotua, Gerra Hotzaren amaieraldera Moskuko Plaza Gorrian lurrartzeagatik ospetsua.1969 – Teri Polo , estatubatuar aktorea.1971 – Ghil'ad Zuckermann , israeldar hizkuntzalaria.1973 – Heidi Klum , alemaniar top-model ohia, telebista aurkezlea eta aktorea.1974 –1975 – Nikol Pashinyan , Armeniako lehen ministroa.1977 – Vicki Richter , estatubatuar emakumezko aktore pornografiko transexuala.1978 –1979 – Dani Mateo , kataluniar umorista, aktore, irrati esatari eta telebista aurkezlea.1981 – Amy Schumer , estatubatuar komediagile, idazle, aktore eta ekoizlea.1982 –1984 – Uisenma Borchu , mongolo-alemaniar zinemagilea eta aktorea.1985 –1986 – Dayana Mendoza , venezuelar modeloa.1992 –1994 – Tilly Mandelbrot , frantziar aktore eta dantzaria.1998 – Alexandra Soldatova , errusiar gimnasta erritmikoa.1844 – Jose Manuel Urtasun Lakidain , nafar apaiza eta euskarazko predikuen idazlea (j. 1773 ).1897 – Fermin Matxinbarrena , gipuzkoar politikari eta enpresaburua (j. 1835 ).1908 – Jean-Paul Habans , Paulus , lapurtar abeslaria, Saint-Mandén (j. 1845 ).1936 – Francisco Grandmontagne , Luis de Jaizquibel , gipuzkoar kazetaria eta idazlea (j. 1866 ).1951 –1969 – Jean-Baptiste Bédère , lapurtar errugbilaria (j. 1902 ).1980 – Gerardo Caballero , arabar militarra, Madrilen (j. 1890 ).1983 – Jaime Lazkano , nafar futbolaria, Madrilen (j. 1909 ).1987 – Emiliano Álvarez , euskal txirrindularia (j. 1912 ).1993 – Jesús María Zubiarraín Argiñano , gipuzkoar futbol atezaina (j. 1945 ).2012 –2015 – Mikel Garmendia Olaziregi , Belarra , eusko gudaria , Itxarkundia batailoian aritua (j. 1915 ).2017 – Rafael Eguskiza , bizkaitar belar hockey jokalaria (j. 1935 ).2019 – Jose Luis Longaron , gipuzkoar artista plastikoa (j. 1952 ).2021 – Raoul Sangla , lapurtar zinema zuzendari, gidoigile eta kazetaria (j. 1930 ).2022 – Fidencio Berrade , nafar apaiza, Sestaoko abadea (j. 1936 ).193 – Didio Juliano erromatar enperadorea, Septimio Severok eraila.657 – Eugenio I.a , Aita santua .1057 – San Eneko Oñakoa , Oñako San Salvador abadiako beneditar abadea.1307 – Dultzino , italiar fraide eta buru erlijiotsua (j. c. 1250 ).1310 – Margarita Porete , Beginen korrontearen mistika frantziarra (j. c. 1250 ).1434 – Ladislao II.a Poloniakoa , Lituaniako duke handia eta Poloniako erregea (j. c. 1362 ).1608 – Maria Leonor Clevesekoa , alemaniar noblea (j. 1550 ).1616 – Tokugawa Ieyasu , Japoniako Tokugawa shogunerriaren sortzailea (j. 1543 ).1690 – Antonio Álvarez de Toledo Enríquez de Ribera , espainiar aristokrata, Leringo VII. kondea eta Nafarroako kondestablea izandakoa (j. 1615 ).1815 –1822 – René Just Haüy , frantziar apaiz katoliko eta mineralogoa (j. 1743 ).1823 – Louis Nicolas Davout , frantziar mariskala (j. 1770 ).1841 – Nicolas Appert , frantziar asmatzaile eta gozogilea (j. 1749 ).1846 – Gregorio XVI.a , Aita santua (j. 1765 ).1849 – Maria Elisabet Bavarian , Dukesa Bavarian (j. 1784 ).1868 – James Buchanan , Ameriketako Estatu Batuetako 15. Presidentea (j. 1791 ).1876 – Khristo Botev , bulgariar idazlea (j. 1848 ).1879 – Luis-Napoleon Bonaparte , Frantziako printze inperiala (j. 1856 ).1890 – Camilo Castelo Branco , potugaldar idazlea (j. 1825 ).1912 – Daniel Burnham , estatubatuar arkitekto eta hirigilea (j. 1846 ).1919 - Hedwig Dohm , alemaniar idazle eta feminista (j. 1831 ).1925 – Thomas R. Marshall , Ameriketako Estatu Batuetako 28. presidenteordea (j. 1854 ).1938 – Ödön von Horváth , alemanez idatzi zuen austriar-hungariar idazlea (j. 1901 ).1941 – Hugh Walpole , ingeles idazlea (j. 1884 ).1943 – Leslie Howard , ingeles aktore, zinema zuzendari eta ekoizlea (j. 1893 ).1945 – Walter Frederick Gale , australiar bankari astronomiazalea (j. 1865 ).1946 – Ion Antonescu , Errumaniako diktadorea (j. 1882 ).1952 – John Dewey , estatubatuar pedagogo eta filosofo pragmatikoa (j. 1859 ).1957 - Raymond Cazeaux , ingeles futbolaria, Athleticen aritutakoa (j. 1882 ).1959 – Sax Rohmer , ingeles eleberrigilea (j. 1883 ).1968 – Helen Keller , estatubatuar idazle eta ekintzailea (j. 1880 ).1970 –1974 – Ebba Amfeldt , daniar aktorea (j. 1906 ).1979 – Werner Forßmann , alemaniar kirurgialaria, 1956ko Medikuntzako Nobel Saria (j. 1904 ).1983 – Anna Seghers , alemaniar eleberrigilea (j. 1900 ).1987 – Errol Barrow , Barbadosko lehen ministroa (j. 1920 ).1994 – Joaquín Pérez Villanueva , espainiar historialaria (j. 1910 ).1997 – Nikolai Tikhonov , Sobietar Errepublika Sozialisten Batasuneko lehen ministroa (j. 1905 ).1999 –2001 – Birendra Nepalgoa , Nepalgo erregea (j. 1945 ).2006 – Rocío Jurado , espainiar abeslari eta aktorea, andaluziar koplan eta flamenkoan espezializatua (j. 1946 ).2008 – Yves Saint Laurent , frantziar moda-diseinatzailea eta enpresaburua, Yves Saint Laurent goi-joskintzako arropa markaren sortzailea (j. 1936 ).2015 –2018 –2019 –2021 – Violeta Vidaurre , txiletar aktore, akademiko, gidoilari eta antzerki zuzendaria (j. 1928 ).
Maiatzaren 31 | Urteko egutegi | Ekainaren 2