Wikipedia, Entziklopedia askea
Martxoaren 24 a gregoriotar egutegiaren urteko laurogeita hirugarren eguna da, 84.a bisurteetan . 282 egun falta dira urtea amaitzeko.
Jaiotzak Artikulurik ez duten Martxoaren 24ko jaiotzak
Sergei Ivanovitx Vavilov •
Heriotzak Artikulurik ez duten Martxoaren 24ko heriotzak
Nikolai Berdyaev •Philip Stanhope, 4th Earl of Chesterfield •Joseph Needham •Edwin Arnold •Antoine-Henri Jomini •François Mignet •
Gertaerak Mycobacterium tuberculosis Egutegia Aurreko eta hurrengo urteetan
Izendegia Santutegia: Katalina Suediakoa
Seaska egutegia: Aide, Katixa eta Xabadin/Xobadin.
Daturen bat falta bada, urtearen lotura jarraitu han sartzeko. 1923 – Grezia errepublika bihurtu zen.2015 – Germanwingsen 9525 hegaldiak 144 bidaiari, 2 pilotu eta 4 laguntzaile zeramatzala Alpeetan istripua izan eta eskifaia osoa hil zen. Gerora, ikerketen arabera, Andreas Lubitz alemaniar kopilotuak bere buruaz beste egiteko asmoz nahita eragindako istripua izan zela argitu zen.1699an bataiatua – Juan Francés de Iribarren , nafar musikagilea (h. 1767 ).1758 – Manuel Arostegi , arabar politikari liberala, Cadizko Gorteetan Arabako ordezkaria (h. 1813 ).1761 – Pierre Basterretxe , lapurtar armadore eta politikaria.1884 – Alejandro Bilbao, Erramun Maruri , bizkaitar idazlea (h. 1966 ).1886 – Gabriel Castagnet , lapurtar politikaria, Baionako alkatea (h. 1960 ).1889 – Ramon Usanditzaga , gipuzkoar musikagile eta musikaria (h. 1964 ).1896 – Segundo Olaeta , bizkaitar musikaria eta koreografoa (h. 1971 ).1909 – Santiago Onaindia , euskal idazlea, karmeldar fraidea, apaiza eta itzultzailea (h. 1996 ).1910 – Pierre Narbaitz , baxenafar idazlea (h. 1984 ).1911 – Enrique Jordá , gipuzkoar orkestra-zuzendaria (h. 1996 ).1929 – Jose Mari Gorrotxategi , gipuzkoar gozogile eta gozogintzan ikertzaile eta sortzailea (h. 2019 ).1940 – Luis Maria Etxeberria , euskal herritar futbolaria (h. 2016 ).1943 – Pedro Erquicia , gipuzkoar kazetaria (h. 2018 ).1948 – Joseba Zulaika , gipuzkoar antropologoa, euskal idazlea eta ikertzailea.1956 – Juan Kruz Igerabide , euskal idazlea.1957 – Mikel Morris , euskal herritar hiztegigilea, itzultzailea eta irakaslea, Coloradon .1968 –1975 – Lucia Lakarra , gipuzkoar ballet-dantzaria.1976 – Aitor Tornavaca , arabar futbolaria.1977 – Joseba Agirre Oliden , gipuzkoar futbolari ohia.1978 – Gorka Pintado , gipuzkoar futbolari ohia.1983 – Nerea Uriagereka , bizkaitar futbolari ohia.1993 –1995 – Alejandro Remiro , nafar futbolaria, atezaina.2003 – Luis Bilbao , bizkaitar futbolaria.2004 – Miguel Barandalla , nafar futbolaria.1494 – Georgius Agricola , alemaniar mineralogo eta metalurgista (h. 1555 ).1579 – Tirso de Molina , espainiar antzerki-idazlea (h. 1648 ).1607 – Michiel de Ruyter , herbeheretar almirantea (h. 1676 ).1628 – Sofia Amalia Brunswick-Lüneburgekoa , Brunswick-Lüneburgeko dukesa eta Danimarka eta Norvegiako erregina ezkontidea (h. 1685 ).1657 – Arai Hakuseki , japoniar idazle eta politikaria (h. 1725 ).1739 – Christian Friedrich Daniel Schubart , alemaniar musikagilea, organista eta poeta (h. 1791 ).1778 – Charles-Félix de Choiseul-Praslin , frantziar politikaria (h. 1841 ).1797 – Antonio Rosmini Serbati , italiar filosofoa eta apaiza (h. 1855 ).1808 – Maria Malibran , espainiar eta frantziar opera abeslaria, XIX. mendeko ezagunenetakoa {h. 1836 ).1809 –1820 – Edmond Becquerel , frantziar fisikaria (h. 1891 ).1826 – Matilda Joslyn Gage , estatubatuar emakumeen sufragioaren eta amerikar natiboen eskubide zibilen aldeko ekintzailea, abolizionista, librepentsalaria eta idazlea (h. 1898 ).1834 –1835 – Jozef Stefan , austriar fisikaria (h. 1893 ).1841 – José María Solano Eulate , espainiar naturalista eta geologoa (h. 1912 ).1855 – Olive Schreiner , hegoafrikar idazlea (h. 1920 ).1862 – Ida Törnström , suediar idazle, irakasle eta margolaria (h. 1949 ).1873 – Sidney Reilly , errusiar espioia, Erresuma Batuko Secret Inteligence Service -rentzat lan egin zuena (h. 1925 ).1874 –1884 –1886 –1887 – Roscoe Arbuckle , estatubatuar zinema mutuko aktore, umorista, zinema zuzendari eta gidoilaria (h. 1933 ).1893 – Walter Baade , alemaniar astronomoa (h. 1960 ).1897 – Wilhelm Reich , austriar psikiatra eta psikoanalista (h. 1957 ).1901 – Ub Iwerks , estatubatuar animatzaile, marrazkilari eta komikigilea (h. 1971 ).1902 – Perpetua Barjau Martín , espainiar jostun eta maistra (h. 1991 ).1903 – Adolf Butenandt , alemaniar biokimikoa, 1939ko Kimikako Nobel Saria (h. 1995 ).1907 – Lidia Txukovskaia , errusiar idazlea eta literatur kritikaria (h. 1996 ).1909 – Clyde Chestnut Barrow (Bonnie eta Clyde ), estatubatuar gaizkile eta lapurra (h. 1934 ).1911 – Joseph Barbera , estatubatuar animatzaile, zuzendari eta ekoizlea, Hanna-Barbera estudioaren sortzailea (h. 2006 ).1916 – Harry B. Whittington , "Trilobiteen aita" , britainiar paleontologoa (h. 2010 ).1917 – John Kendrew , ingeles biokimikaria, 1962ko Kimikako Nobel Saria (h. 1997 ).1919 – Lawrence Ferlinghetti , estatubatuar poeta eta argitaratzailea (h. 2021 ).1921 – Vasili Smyslov , errusiar xake-jokalaria (h. 2010 ).1922 – José Cabanis , frantziar idazlea (h. 2000 ).1924 – Norman Fell , estatubatuar umorista eta aktorea (h. 1998 ).1926 –1927 – Martin Walser , alemaniar idazlea (h. 2023 ).1928 – Christian Poncelet , frantziar politikaria (h. 2020 ).1930 –1933 – Shigeo Yaegashi , japoniar futbolaria (h. 2011 ).1935 –Peter Bichsel , alemanieraz idazten duen suitzar idazlea.Carol Kaye , estatubatuar musikaria, rock eta pop musikan grabazio gehienetarikoa duen baxu-jotzailea.Peret , kataluniar abeslari, gitarrajole eta konposatzaile ijitoa, kataluniar errunbaren ikur nagusienetakoa (h. 2014 ).1937 –1938 –1944 –1945 – Curtis Hanson , estatubatuar film zuzendaria (h. 2016 ).1947 –Meiko Kaji , japoniar aktore eta abeslaria.Alan Sugar , ingeles negozio-handikia, komunikabideetako pertsonaia eta aholkulari politikoa.1948 –1951 – Tommy Hilfiger , estatubatuar moda diseinatzailea, bere izena daraman enpresaren sortzailea.1952 –1953 – Sergei Starostin , errusiar akademikari eta hizkuntzalaria (h. 2005 ).1954 – Rafael Orozco Maestre , kolonbiar abeslari, aktore eta musikagilea (h. 1992 ).1956 –1957 – Sílvia Munt , kataluniar aktorea.1960 –Kelly LeBrock , estatubatuar jatorriko ingeles aktore eta modeloa.Larry Micheaux , estatubatuar saskibaloi jokalaria.Nena , alemaniar rock abeslari eta aktorea.1961 –1962 –1968 – Gyöngyi Szalay-Horváth , hungariar eskrimalaria, ezpata modalitatekoa (h. 2017 ).1969 –1970 –1972 – Tony Leondis , estatubatuar zinema zuzendari eta gidoigilea.1973 –1974 –1975 – Arturo Valls , espainiar umorista, aktore eta telebista aurkezlea.1977 – Jessica Chastain , estatubatuar aktorea.1978 – Khader Adnan , Israeleko kartzelean gose greban 87 egun egon eta gero bertan hil zen preso palestinarra (h. 2023 ).1979 – Nata Moreno , espainiar zuzendari, ekoizle, aktore eta dramaturgoa.1982 – Fourie du Preez , hegoafrikar errugbi jokalari ohia.1984 – Jungo Fujimoto , japoniar futbolaria.1986 – Nathalia Dill , brasildar aktorea.1987 – María Valverde , espainiar aktorea.1990 – Yuki Otsu , japoniar futbolaria.1994 – Leonardo Demétrio , brasildar saskibaloi jokalaria.1826 – Juan Antonio Iza-Zamakola , euskal idazle, kazetari eta historialaria, Madrilen (j. 1756 ).1863 – Joaquín Ezpeleta , nafar politikari eta militarra, Madrilen (j. 1788 ).1871 – Jules Balasque , lapurtar historialaria (j. 1815 ).1888 – Camilo Hurtado Ametzaga , Riscal de Alegreko markesa, bizkaitar enpresaburu eta saiakeragilea, Sevillan (j. 1827 ).1900 – Justo Egozkue , nafar geologo eta ingeniaria, Madrilen (j. 1833 ).1939 – Agustin Telleria , gipuzkoar politikari tradizionalista eta erreketea (j. 1884 ).1972 – Kristobal Balentziaga , getariar jostun eta diseinatzailea, Balenciaga moda-etxearen sortzailea (j. 1895 ).1980 – Pierre Etxebaster , euskal herritar tenislaria, jeu de paume kategorian historian izan den onena (j. 1893 ).1989 – Karmele Saint-Martin , euskal herritar idazlea (j. 1895 ).1992 – Isidoro Bastarrika , euskal idazlea (j. 1931 ).1993 – Txomin Jakakortajarena , euskal idazlea, itzultzailea, apaiza eta erlezaina (j. 1906 ).2004 – Andolin Eguzkitza , bizkaitar idazlea, irakaslea eta euskaltzaina (j. 1953 ).2005 – Pierre Duny Petre , baxenafar idazlea (j. 1914 ).2006 – Antonio Fernández de Trocóniz , euskal herritar matematikari, ingeniari, irakasle eta katedraduna (j. 1916 ).2011 – Miguel Ángel Álvarez Muro , gipuzkoar margolaria (j. 1927 ).2012 – José Ángel Zubiaur , nafar politikari eta abokatua (j. 1918 ).2022 –809 – Harun al-Rashid , Abbastar Kaliferriko bosgarren kalifa .1134 – Eztebe Harding , ingeles apaiz beneditarra .1284 – Hugo III.a Ziprekoa , Zipreko eta Jerusalemgo erregea (j. c. 1235 ).1455 – Nikolas V.a , Aita santua (j. 1397 ).1603 – Elisabet I.a Ingalaterrakoa , Ingalaterra eta Irlandako erregina (j. 1533 ).1654 – Samuel Scheidt , alemaniar musikagilea eta organista (j. 1587 ).1684 – Pieter de Hooch , herbeherear margolari barrokoa (j. 1629 ).1763 – Catalina Carlota De la Gardie , suediar noblea (j. 1723 ).1776 – John Harrison , ingeles erlojugilea, itsas kronometroaren asmatzailea (j. 1693 ).1794 – Jacques-Rene Hebert , frantziar politikari, iraultzaile eta kazetaria (j. 1757 ).1805 – Luis I.a Liechtensteingoa , Liechtensteingo printzea (j. 1759 ).1829 – Jean-Baptiste Cavaignac , frantziar politikaria (j. 1762 ).1844 – Bertel Thorvaldsen , daniar eskultorea.1866 – Maria Amalia Napolikoa eta Siziliakoa , Frantziako erregina ezkontidea (j. 1782 ).1877 –1882 – Henry Wadsworth Longfellow , estatubatuar olerkaria (j. 1807 ).1895 - Bertha Valerius , Suediako argazkilari eta pintorea (j.1824 )1905 – Jules Verne , frantziar idazlea (j. 1828 )1909 – John Millington Synge , irlandar idazle, olerkari, antzerkigile eta folklore biltzailea (j. 1871 ).1910 – Galen Clark , kanadar-estatubatuar kontserbazionista eta idazlea (j. 1814 ).1915 – Margaret Lindsay Huggins , britainiar-irlandar ikertzaile zientifiko eta astronomoa (j. 1848 ).1916 – Enrique Granados , kataluniar musikagilea (j. 1867 ).1918 – Chung Ling Soo , estatubatuar ilusionista (j. 1861 ).1921 – Maria Amália Vaz de Carvalho , portugaldar idazle poligrafoa, poeta eta emakume aktibista (j. 1847 ).1928 – Mindaugas II.a Lituaniakoa , Lituaniako errege izateko aukeratua (j. 1864 ).1946 – Alexander Alekhine , errusiar xake jokalaria (j. 1892 ).1949 – Adolphe Buhl , frantziar matematikari eta astronomoa (j. 1878 ).1950 – Harold Laski , ingeles politikaria (j. 1893 ).1951 – Jose Enrique Varela , espainiar militarra (j. 1891 ).1953 – Maria Teckekoa , Erresuma Batuko erregina ezkontidea eta Indiako Enperatriz ezkontidea (j. 1867 ).1958 – Seamus O'Sullivan , The Dublin Magazine aldizkariko editore eta poeta irlandarra (j. 1879 ).1959 – César Medina , gaztelar poeta, abokatu eta politikaria, Arabako gobernadore zibila (j. 1873 ).1962 – Auguste Piccard , suitzar asmatzaile, fisikari eta esploratzailea (j. 1884 ).1968 – Alice Guy-Blaché , lehenengo fikziozko filmaren zuzendaria (j. 1873 ).1969 – Joseph Kasa-Vubu , Kongoko Errepublika Demokratikoko lehenbiziko presidentea (j. c. 1915 ).1971 –Arne Jacobsen , danimarkar arkitektoa (j. 1902 ).Kono Yasui , japoniar biologo eta zitologoa, zientzian doktoretza lortu zuen lehen japoniar emakumea (j. 1880 ).1972 – Juan Baigorri Velar , argentinar ingeniaria, "euria egiteko makina"ren asmatzailea (j. 1891 ).1976 –1980 – Óscar Romero , Monseñor Romero , salvadortar apaiza, giza eskubideen alde predikatzeagatik ospetsua (j. 1917 ).1991 – John Kerr , Australiako 18. gobernadore orokorra (j. 1914 ).1993 – John Hersey , estatubatuar idazlea (j. 1914 ).1994 – María Guerrero López , espainiar aktorea (j. 1906 ).1996 –2002 – César Milstein , argentinar-britainiar biokimikaria, 1984ko Medikuntzako Nobel Saria (j. 1927 ).2005 – Gilles Aillaud , frantziar margolaria, eszenografoa, poeta eta antzerkigilea (j. 1928 ).2008 –2016 –2018 -2020 –Manu Dibango , kamerundar saxofoi-jotzaile, pianista, bibrafonista, orkestra zuzendari, musikagile, konpositore eta abeslaria (j. 1933 ).Stuart Gordon , estatubatuar zinema eta antzerki zuzendaria, gidoilaria eta antzerki egilea (j. 1947 ).Bill Rieflin , estatubatuar bateriajotzailea (j. 1960 ).Albert Uderzo , frantziar komikigilea, René Goscinnyrekin batera Asterix komiki sortaren sortzailea (j. 1927 ).2022 – Bert Ruiter , herbehereetar musikaria (j. 1946 ).2023 – Gordon Moore , estatubatuar ekintzaile, kimiko, filantropo, ingeniari eta fisikaria, Intelen sortzaileetako bat eta Mooreren legearen egilea (j. 1929 ).2024 –
Martxoaren 23 | Urteko egutegi | Martxoaren 25