सार्वभौम सम्पन्न राष्ट्रहरूको सूची

यो सार्वभौमसत्ता सम्पन्न राष्ट्रहरूको सूची ले सार्वभौमसत्ता सम्पन्न राष्ट्रहरूको विश्व मानचित्रमा स्थिति तथा तिनीहरूको अवस्थाको बारेमा जानकारी प्रदान गर्दछ ।तल दिइएको २०६ राष्ट्रहरूको सूची दुईभागमा विभाजित छ :-

  1. तलको श्रेणी संयुक्त राष्ट्र सङ्घको सदस्य प्रणाली अनुसार ३ भागमा बाँडिएको छ जसमा: १९३ संयुक्त राष्ट्र सदस्य,[१] २ पर्यवेक्षक राष्ट्र, तथा ११ अन्य सदस्य राष्ट्रहरू रहेका छन् ।
  2. सीमाक्षेत्र विवाद श्रेणीले जुन राष्ट्रको सीमा विवाद (१९० राष्ट्र) छैन र सीमा विवाद रहेको (१६ राष्ट्र)हरूलाई अंकित गर्दछ ।

यस किसिमको सूचीलाई निर्धारण गर्दा केही कठिनाई तथा विवादास्पद प्रक्रिया हुन सक्छ किन भने राष्ट्रको दर्जाको लागि कुनै मापदण्ड निर्धारण नगरिएको हुँदा समुदायमा रहेको सम्पूर्ण सदस्य राष्ट्र बाध्य छ । यस सूचीको सामग्रीलाई निर्धारण गर्ने मापदण्ड माथि विशेष जानकारीको लागि तल दिइएको समावेशीको लागि मापदण्ड हेर्नुहोला । सार्वभौमसत्ता सम्पन्न राष्ट्रको सूची वास्तविक स्थितिलाई दर्साउछ जसको पहिचान भइसकेको छ ।

राष्ट्रहरूको नाम

वास्तविक र औपचारिक नामसंयुक्त राष्ट्र सङ्घको सदस्यतासार्वभौमिकता विवादअवस्था र सार्वभौमिकताको सम्मान थप जानकारी
A AAAA AAAA AAA
ZZZ↓ संयुक्त राष्ट्र सदस्य तथा पर्यवेक्षक राष्ट्र ↓A AAAZZZ
ZZZअबखाजिया → अबखाजियाA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA None
 अफगानिस्तान – इस्लामिक गणतन्त्र अफगानिस्तानA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 अल्बानिया – गणतन्त्र अल्बानियाA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 अल्जेरिया – प्रजातान्त्रिक गणतन्त्र अल्जेरियाA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 एण्डोरा – एण्डोराको रियासतA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनएण्डोरा राज्यको प्रमुखको नियुक्ति संयुक्त रूपले फ्रान्सको राष्ट्रपति तथा रोमन क्याथोलिकको समुहले गर्दछ [२]
 अंगोला – गणतन्त्र अंगोलाA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 एन्टिगुआ र बर्बुडाA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनएन्टिगुआ र बर्बुडा राष्ट्रमण्डल सीमामा पर्दछ । [Note १] जसमा एउटा स्वयात्त क्षेत्र बर्बुडा रहेको छ ।
 अर्जेन्टिना – गणतन्त्र अर्जेन्टिनाA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनअर्जेन्टिना एउटा सङ्घ हो जसमा २३ प्रान्त तथा एउटा स्वयात्त शहर रहेको छ ।
 अर्मेनिया – गणतन्त्र अर्मेनियाA संयुक्त राष्ट्र सदस्यपाकिस्तानले मान्यता नदिएको [३][४][५]
 अस्ट्रेलिया – अस्ट्रेलिया राष्ट्रमण्डलA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनअस्ट्रेलिया राष्ट्रमण्डल सीमामा पर्दछ । [Note १] र एउटा सङ्घ हो जसमा ६ राज्य र १० इलाका रहेको छ । अस्ट्रेलियाका अन्य इलाकाहरू निम्न रहेका छन् :-
  •  एशमोर र कर्टियर टापु
  •  अस्ट्रेलियन अन्टार्कटिक क्षेत्र
  •  क्रिसमस टापु
  •  कोकोस टापु
  •  कोरल सी टापु क्षेत्र
  •  हेयर्ड द्वीप र म्याकडोनाल्ड टापु
  •  नोर्फोक टापु
 अस्ट्रिया – गणतन्त्र अस्ट्रियाA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनयुरोपियन युनियन सदस्य राष्ट्र[Note २] अस्ट्रिया एउटा सङ्घ हो जसमा ९ राज्य निहित रहेको छ ।
 अजरबैजान – गणतन्त्र अजरबैजानA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनअजरबैजानले दुई वटा स्वयत्त क्षेत्र ओगटेको छ जो हुन् नाकचिभाननोगोर्नो-काराबख[Note ३] नोगोर्नो-काराबखमा, डी फाक्टो राज्य स्थापना गरिएको छ ।
 बहामस – बहामस राष्ट्रमण्डलA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनबहामस राष्ट्रमण्डल सीमामा पर्दछ । [Note १]
 बहराइन – बहराइन राज्यA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 बङ्गलादेश – गणतन्त्र बङ्गलादेशA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 बार्बाडोसA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनबार्बाडोस राष्ट्रमण्डल सीमामा पर्दछ । [Note १]
 बेलारूस – गणतन्त्र बेलारूसA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 बेल्जियम – बेल्जियम राज्यA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनयुरोपेली सङ्घको सदस्य[Note २] बेल्जियम एउटा सङ्घ हो जुन विभाजित छ भाषिक समुदाय र क्षेत्रमा
 बेलिजA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनबेलिज राष्ट्रमण्डल सीमामा पर्दछ ।[Note १]
 बेनिन – गणतन्त्र बेनिन[Note ४]A संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 भुटान – भुटान राज्यA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 बोलिभिया – सामान्यराष्ट्र राज्य बोलिभियाA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 बोस्निया र हर्जगोभिनाA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनबोस्निया र हर्जगोभिना दुई घटक एकाइहरूको एउटा सङ्घ हो:
  • ढाँचा:Country data बोस्निया र हर्जगोभिना सङ्घ
  •  गणतन्त्र स्पर्स्का

बर्को जिल्ला, एउटा स्वशासित प्रशासनिक एकाई हो ।

 बोत्स्वाना – गणतन्त्र बोत्स्वानाA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 ब्राजिल – ब्राजिल सङ्घीय गणतन्त्रA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनब्राजिल एउटा सङ्घ हो जसमा २६ राज्य र १ सङ्घीय जिल्ला रहेको छ ।
 ब्रुनाई – ब्रुनेइ राष्ट्र,शान्तिस्थलA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 बुल्गेरिया – गणतन्त्र बुल्गेरियाA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनयुरोपियन युनियन सदस्य राष्ट्र[Note २]
 बुर्किना फासो[Note ५]A संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 बर्मा – गणतन्त्र सङ्घ म्यान्मार[Note ६][७]A संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 बुरुन्डी – गणतन्त्र बुरुन्डीA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 कम्बोडिया – कम्बोडिया राज्यA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 क्यामेरून – गणतन्त्र क्यामेरूनA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 क्यानडाA संयुक्त राष्ट्र सदस्यAछैनक्यानाडा राष्ट्रमण्डल सीमामा पर्दछ । [Note १] र यो एउटा सङ्घ हो जसमा १० प्रान्त र ३ इलाका रहेको छ ।
 केप भर्ड – गणतन्त्र केप भर्डA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 मध्य अफ्रिकी गणतन्त्रA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 चाड – गणतन्त्र चाडA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 चिली – गणतन्त्र चाडA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनचिलीको भलपराइसो क्षेत्रमा २ वटा इस्टर द्वीपजुआन फर्नानडेज द्वीप "विशेष इलाका" रहेको छ ।
 चीन – गणतन्त्र चीन[Note ७]A संयुक्त राष्ट्र सदस्य२२ वटा राज्यले मान्यता नदिएको B जर्जियाद्वारा दावा गरिएको उत्तर कोरियाद्वारा दावा गरिएको सर्बियाद्वारा दावा गरिएको सोमालियाद्वारा दावा गरिएको जनवादी गणतन्त्र चीनद्वारा दावा गरिएको गणतन्त्र चीनद्वारा दावा गरिएको दक्षिण कोरियाद्वारा दावा गरिएको अजरबैजानद्वारा दावा गरिएको गणतन्त्र साइप्रसद्वारा दावा गरिएको इजरायलद्वारा बिबाद मोरक्कोद्वारा दावा गरिएको मोल्डोभाद्वारा दावा गरिएको Claimed by Maliजनवादी गणतन्त्र चीनले ५ वटा स्वयात्त क्षेत्रमा आफ्नो अधिकार जमाएको छ । जुन हो गुआङसी, भित्री मङ्गोलिया, निङगसिया, सिनजिआङग र तिब्बत[Note ३]:

संयुक्त राष्ट्र सङ्घको २२ सदस्य तथा होली सीले चीनलाई यसको मान्यता दिएको छैन जबकी यसको सट्टा ताइवानलाई मान्यता दिएको छ ।[Note ८]

चीनले ताइवानमाथि दाबि गरेको छ तर अहिले उसको यसमाथि नियत्रण छैन ।[Note ९]

गणतन्त्र चीन → ताइवानA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA None
 कोलम्बिया – गणतन्त्र कोलम्बियाA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 कोमोरोस – कोमोरोस सङ्घA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनकोमोरोस एउटा सङ्घ हो जसमा द्वीप रहेको छ । [Note १०][८]
 गणतन्त्र कङ्गो[Note ११]A संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 प्रजातान्त्रिक गणतन्त्र कंगो[Note १२]A संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
ZZZकुक द्वीप → कुक द्वीपA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA None
 कोस्टारिका – गणतन्त्र कोस्टारिकाA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
कोटे डी आइभोरी → आइभोरी कोस्टA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA None
 क्रोएसिया – गणतन्त्र क्रोएसियाA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनयुरोपियन युनियन सदस्य राष्ट्र[Note २]
 क्युबा – गणतन्त्र क्युबाA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 साइप्रस – गणतन्त्र साइप्रसA संयुक्त राष्ट्र सदस्यटर्कीद्वारा मान्यता नदिएको[९]युरोपियन युनियन सदस्य राष्ट्र[Note २] यस द्विपको उत्तरपूर्वी क्षेत्र उत्तरी साइप्रसको राज्यमा रहेको छ । हेर्नुहोस साइप्रसको विदेश नितीसाइप्रस विवादटर्कीले गणतन्त्र साइप्रस सरकारलाई "दक्षिणी साइप्रसको ग्रीस साइप्रस प्रशासन" मान्दै आएको छ ।[१०]
 चेक गणतन्त्र[Note १३]A संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनयुरोपियन युनियन सदस्य राष्ट्र[Note २]
प्रजातान्त्रिक गणतन्त्र कोरिया → उत्तर कोरियाA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA None
प्रजातान्त्रिक गणतन्त्र कंगो → प्रजातान्त्रिक गणतन्त्र कंगोA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA None
 डेनमार्क – डेनमार्क अधिराज्यA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनयुरोपियन युनियन सदस्य राष्ट्र[Note २]

डेनमार्क अधिराज्यमा दुईवटा छुट्टा-छुट्टै स्वतन्त्र सरकारी क्षेत्र रहेका छन् :-

ढाँचा:Country data जिबुटी – जिबुटी गणतन्त्रA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 डोमिनिका – डोमिनिका राष्ट्रमण्डलA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 डोमिनिकन गणतन्त्रA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 पूर्वी टिमोर – प्रजातान्त्रिक गणतन्त्र टिमोर-लेस्टे [Note १४]A संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 इक्वेडर – गणतन्त्र इक्वेडरA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 मिश्र – अरबी गणतन्त्र इजिप्टA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 एल साल्भादोर – गणतन्त्र एल साल्भादोरA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 इक्वेटोरियल गिनी – गणतन्त्र इक्वेटोरियल गिनीA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 एरिट्रिया – एरिट्रिया राज्यA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 एस्टोनिया – गणतन्त्र एस्टोनियाA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनयुरोपियन युनियन सदस्य राष्ट्र[Note २]
 इथियोपिया – सङ्घीय प्रजातन्त्र इथियोपियाA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनइथियोपिया राज्य एउटा सङ्घ हो जसमा ९ क्षेत्रहरू र २ विशेषाधिकार शहरहरू रहेका छन् ।
 फिजी – गणतन्त्र फिजीA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनफिजीले एउटा स्वायत्त क्षेत्र रोटुमामा आफ्नो अधिकार जमाएको छ । [Note ३]
 फिनल्यान्ड – गणतन्त्र फिनल्यान्डA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनयुरोपियन युनियन सदस्य राष्ट्र[Note २]
  • ढाँचा:Country data अल्यान्ड द्वीप फिनल्यान्डको तटस्थ गैरसैनिक स्वायत्त क्षेत्र हो । [Note ३][Note १५]
 फ्रान्स – फ्रेन्च गणतन्त्रA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनयुरोपियन युनियन सदस्य राष्ट्र[Note २] फ्रान्समा ५ वटा बिदेशी क्षेत्र/बिभागहरू सामेल छन् : फ्रेन्च गुएना, गुआडेलौप, मार्टिनिक, मायोट्टे,र रियुनियन । फ्रान्समा केही बिदेशी क्षेत्रहरू पनि सामेल रहेका छन् :-
  •  क्लिप्परटन द्वीप
  •  फ्रेन्च पोलिनेसिया
  •  न्यु क्यालोडेनिया
  •  सेन्ट बार्थेलेमी
  •  सेन्ट मार्टिन
  •  सेन्ट पियेर्रे र मिकुएलन
  •  वाल्लिस र फुटुना
  •  फ्रेन्च दक्षिणी र अन्टार्कटिक द्वीप
 गाबोन – गाबोनिज गणतन्त्रA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
जाम्बिया  जाम्बिया – गणतन्त्र जाम्बियाA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 जर्जिया (देश)A संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनजर्जियामा २ वटा स्वायत्त क्षेत्र रहेका छन् ती हुन् :- अडजारा र अबखाजिया.[Note ३] अबखाजियादक्षिण ओसेटिया भित्र,वास्तविक राज्यको गठन गरिएको छ ।
 जर्मनी – सङ्घीय गणतन्त्र जर्मनीA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनयुरोपियन युनियन सदस्य राष्ट्र[Note २] जर्मनी एउटा सङ्घ हो जसमा १६ सङ्घीय राज्य रहेका छन् ।
 घाना – गणतन्त्र घानाA संयुक्त राष्ट्र सदस्यAछैन
 ग्रीस – हेलेनिक गणतन्त्रA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनयुरोपियन युनियन सदस्य राष्ट्र[Note २] माउन्ट एथोस ग्रीसको एउटा स्वयात्त क्षेत्र हो जसलाई संयुक्त रूपले बहुराष्ट्रिय "पवित्र समुदाय" द्वारा पहाड शासित छ जसमा एउटा नागरिक राज्यपाल ग्रीस सरकारद्वारा नियुक्त गरिन्छ ।[११]
 ग्रिनाडाA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनग्रिनाडा राष्ट्रमण्डल सीमामा पर्दछ ।[Note १]
 ग्वाटेमाला – गणतन्त्र ग्वाटेमालाA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 गिनी – गणतन्त्र गिनी [Note १६]A संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 गिनी-बिसाउ – गणतन्त्र गिनी-बिसाउA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 गुयना – गुयनाको सहकारी गणतन्त्रA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 हाइटी – गणतन्त्र हाइटीA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
होली सि → भ्याटिकन सिटीA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA None
 होन्डुरस – गणतन्त्र होन्डुरसA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 हङ्गेरीA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनयुरोपियन युनियन सदस्य राष्ट्र[Note २]
 आइसल्यान्ड – गणतन्त्र आइसल्यान्डA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 भारत – गणतन्त्र भारतA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनभारत एउटा सङ्घ हो जसमा २९ राज्य तथा ७ वटा केन्द्रशाषित प्रदेश रहेका छन्
 इन्डोनेसिया – गणतन्त्र इन्डोनेसियाA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनइन्डोनेसियामा ५ प्रान्त रहेका जुन आधिकारिक रूपले स्वयात्ता पाईसकेका छन्: एसेच, जकार्ता, योग्यकार्ता, पपुवा, र पश्चिम पपुवा.[Note ३]
 इरान – इस्लामिक गणतन्त्र इरानA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 इराक – इराक गणतन्त्रA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनइराक एउटा सङ्घ हो जसमा[Note १०][१२] १८ प्रशासनिक निकाय छन्, जसमध्ये ३ वटाले इराकी कुर्दिस्तान बनाउछ ।[Note ३]
 आयरल्यान्ड[Note १७]A संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनयुरोपियन युनियन सदस्य राष्ट्र[Note २]
 इजरायल – इजरायल राज्यA संयुक्त राष्ट्र सदस्य३२ राज्यले मान्यता दिएको छैनप्यालेस्टाइनको क्षेत्र माथि आफ्नो बलियो नियन्त्रण बनाएको छ । पूर्वी जेरुसेलमलाई इजरायलले कब्जा गरेको छ,[१३] जसलाई अन्तर्राष्ट्रिय सङ्गठनहरूले यस कब्जालाई अमान्य भन्दै आएको छ ।[१४] इजरायलले नियन्त्रणको बेग्लै स्तर, पश्चिम बैङ्कमा कायम गरेको छ, र इजरायलको स्थायी नागरिक तथा सैन्य उपस्थिति गाजा पट्टीमा छैन तै पनि एकहोरो मुक्ति योजनाको तहत अन्तर्राष्ट्रिय कानुनको आधरमा उसले आफ्नो कब्जामा राखेको छ । [१५][१६][१७][१८][१९] ३२ संयुक्त राष्ट्र सङ्घका सदस्य राष्ट्र (बढी अरब राष्ट्रहरू) र एसएडीआर ले मान्यता दिएको छैन ।
 इटाली – इटाली गणतन्त्रA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनयुरोपियन युनियन सदस्य राष्ट्र[Note २] इटालीको ५ वटा स्वायत्त क्षेत्र रहेको छ, एओस्टा उपत्यका, फ्रीउली, सरडिनिया, सिकिली तथा सुडीट्रोल.[Note ३]
 आइभोरी कोस्ट – गणतन्त्र आइभोरी कोस्टA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 जमैकाA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनजमैका राष्ट्रमण्डल सीमामा पर्दछ ।[Note १]
 जापानA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 जोर्डन – जोर्डन अधिराज्यA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 कजाख्स्तान – गणतन्त्र कजाख्स्तानA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 केन्या – गणतन्त्र केन्याA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 किरिबाटी – गणतन्त्र किरिबाटीA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 उत्तर कोरिया – जनवादी गणतन्त्र उत्तर कोरियाA संयुक्त राष्ट्र सदस्यB जर्जियाद्वारा दावा गरिएको उत्तर कोरियाद्वारा दावा गरिएको सर्बियाद्वारा दावा गरिएको सोमालियाद्वारा दावा गरिएको जनवादी गणतन्त्र चीनद्वारा दावा गरिएको गणतन्त्र चीनद्वारा दावा गरिएको दक्षिण कोरियाद्वारा दावा गरिएको अजरबैजानद्वारा दावा गरिएको गणतन्त्र साइप्रसद्वारा दावा गरिएको इजरायलद्वारा बिबाद मोरक्कोद्वारा दावा गरिएको मोल्डोभाद्वारा दावा गरिएको Claimed by Maliउत्तर कोरियालाई २ वटा संयुक्त राष्ट्र सँग सदस्य राष्ट्र: जापान र दक्षिण कोरियाले मान्यता दिएको छैन ।[Note १८][२०]
 दक्षिण कोरिया – गणतन्त्र कोरियाA संयुक्त राष्ट्र सदस्यB जर्जियाद्वारा दावा गरिएको उत्तर कोरियाद्वारा दावा गरिएको सर्बियाद्वारा दावा गरिएको सोमालियाद्वारा दावा गरिएको जनवादी गणतन्त्र चीनद्वारा दावा गरिएको गणतन्त्र चीनद्वारा दावा गरिएको दक्षिण कोरियाद्वारा दावा गरिएको अजरबैजानद्वारा दावा गरिएको गणतन्त्र साइप्रसद्वारा दावा गरिएको इजरायलद्वारा बिबाद मोरक्कोद्वारा दावा गरिएको मोल्डोभाद्वारा दावा गरिएको Claimed by Maliदक्षिण कोरियाको एउटा स्वायत्त क्षेत्र रहेको छ, जेजू-डो ।[Note ३][२१] संयुक्त राष्ट्र सङ्घको सदस्य राष्ट्र उत्तर कोरियाले दक्षिण कोरियालाई मान्यता दिएको छैन । [Note १८]
ZZZकोसोभो → कोसोभोA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA None
 कुवैत – कुवैत राज्यA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 किर्गिजस्तान – गणतन्त्र किर्गिजस्तानA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 लाओस – जनवादी गणतन्त्र लाओसA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 लात्भिया – गणतन्त्र लात्भियाA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनयुरोपियन युनियन सदस्य राष्ट्र[Note २]
 लेबनान – गणतन्त्र लेबनानA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 लेसोथो – लेसोथो गणराज्यA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 लाईबेरिया – गणतन्त्र लाईबेरियाA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 लिबिया – लिबिया राज्यA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनलिबियाको स्वयं घोषित एउटा स्वायत्त क्षेत्र रहेको छ :[२२]
 लिचटेन्स्टाइन – लिचटेन्स्टाइनरियासतA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 लिथुआनिया – गणतन्त्र लिथुआनियाA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनयुरोपियन युनियन सदस्य राष्ट्र[Note २]
 लक्जेम्बर्ग – महान डच लक्जेम्बर्गA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनयुरोपियन युनियन सदस्य राष्ट्र[Note २]
 म्यासेडोनिया – गणतन्त्र म्यासेडोनियाA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनम्यासेडोनियाको नाममा विवाद भएको हुनाले यो राष्ट्रलाई संयुक्त राष्ट्र तथा अन्य अन्तर्राष्ट्रिय सङ्गठनले यसलाई "पुर्व युगोस्लाभ गणतन्त्र म्यासेडोनिया "भनेर बोलाउछन् ।
 माडागास्कर – गणतन्त्र माडागास्करA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 मलावी – गणतन्त्र मलावीA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 मलेशियाA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनमलेशिया एउटा सङ्घ हो जसमा १३ राज्य तथा ३ सङ्घिय इलाका समाहित रहेका छन् ।
 माल्दिभ्स – गणतन्त्र माल्दिभ्सA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 माली – गणतन्त्र मालीA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 माल्टा – गणतन्त्र माल्टाA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनयुरोपियन युनियन सदस्य राष्ट्र[Note २]
ढाँचा:Country data मार्शल द्वीप – गणतन्त्र मार्शल द्वीपA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनसंयुक्त राज्य अमेरिकाको मातहतमा नि:शुल्क सङ्घको रूपमा संकुचित रहेको छ ।
 मौरिसनिया – इस्लामिक गणतन्त्र मौरिसनियाA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 मौरिसस – गणतन्त्र मौरिससA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनमौरिससको एउटा स्वायत्त द्वीप रहेको छ, रोड्रीगेज । [Note ३]
 मेक्सिको – संयुक्त मेक्सिको राज्यA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनमेक्सिको एउटा सङ्घ हो जसमा ३१ राज्य तथा १ सङ्घीय जिल्ला रहेको छ ।
 माइक्रोनेसियाको सङ्घीय राज्यA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनसंयुक्त राज्य अमेरिकाको मातहतमा नि:शुल्क सङ्घको रूपमा संकुचित रहेको छ । सङ्घीय राज्य माइक्रोनेसिया एउटा सङ्घ हो जसमा ४ वटा राज्य रहेका छन् ।
 मोल्डोभा – मोल्डोभा गणतन्त्रA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनमोल्डोभाको स्वयात्त क्षेत्रहरू गागौजिया र ट्रान्सनिसट्रिया रहेको छ,जसले पछिल्लो डी फ्याक्टो राज्यको रुप लिएको छ ।
 मोनाको – मोनाको रियासतA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 मङ्गोलियाA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 मोन्टेनेग्रोA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 मोरक्को – मोरक्को राज्यA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनपश्चिमी सहाराक्षेत्र माथि मोरक्कोले आफ्नो सार्वभौमिकता दावी गर्दै आएको छ । र उसको धेरै जसो क्षेत्रमा आफ्नो नियन्त्रण पनि राखेको छ । यस माथि साहरवी अरब लोकतान्त्रिक गणतन्त्रले विवाद उठाउदै आएको छ ।
 मोजाम्बिक – गणतन्त्र मोजाम्बिकA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
म्यानमार → बर्माA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA None
ZZZनागोर्नो-काराबाख → नागोर्नो-काराबाखA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA None
 नामिबिया – गणतन्त्र नामिबियाA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 नाउरु – गणतन्त्र नाउरुA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 नेपाल – सङ्घीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र नेपालA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैननेपालमा ५ विकास क्षेत्र तथा १४ अञ्चल रहेको छ ।
 नेदरल्यान्डA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनयुरोपियन युनियन सदस्य राष्ट्र[Note २] नेदरल्यान्ड राज्यले ४ वटा संबैधानिक राष्ट्रहरूलाई समेटेको छ जुन हुन्:

राजा र उसको मन्त्रीहरूले राज्यको सरकार संगै उसको घटक राष्ट्रको सरकार नेदरल्यान्डको रूपमा रहेको छ । सन् २०१० नेदरल्यान्डमा रहेको सामुहिक द्वीप बिघटन पश्चात कुराकाओ र सिन्ट मार्टिन छुट्टै संबैधानिक राष्ट्र बन्यो भने अरुबालाई स्वयतता प्रदान गरियो । अन्य तीन द्वीपहरू ( बोनाएर, साबा, सिन्ट इयुस्टाटियस) नेदरल्यान्डको विशेष नगरपालिकाको रूपमा राखिएको छ ।

पुरै नेदरल्यान्ड राज्य युरोपियन युनियन भित्र पर्छ ।

 न्युजिल्यान्डA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनन्युजिल्यान्ड एउटा राष्ट्रमण्डल सीमा भित्र पर्दछ,[Note १] र यसको निर्भर इलाकाहरू रहेका छन्:
  •  रोस डिपेन्डेन्सी
  •  टोकेलाउ

न्युजिल्यान्ड २ वटा सम्बन्धित राज्यप्रति जिम्मेवार छ (तर क्षेत्रमाथि कुनै अधिकार छैन):

कुक द्वीप तथा नियुले ३९ राष्ट्र तथा ९ संयुक्त राष्ट्र सदस्य राष्ट्रसँग कुटनीतिक सम्बन्ध रहेको छ ।[२३][२४][२५] यिनीहरू सँग सन्धी गर्ने अधिकार संयुक्त राष्ट्रबाट प्राप्त रहेको छ । [२६] तथा यिनीहरू केही संयुक्त राष्ट्र विशिष्टीकृत संस्थाको सदस्य समेत रहेका छन् ।

 निकाराग्वा – गणतन्त्र निकाराग्वाA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैननिकाराग्वाको २ वटा स्वयात्त क्षेत्र रहेको छ : अटलान्टिको सुर तथा अटलान्टिको नोर्टे[Note ३]
 नाइजर – गणतन्त्र नाइजरA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 नाइजेरिया – सङ्घीय गणतन्त्र नाइजेरियाA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैननाइजेरिया एउटा सङ्घ हो जसमा ३६ राज्य र १ सङ्घीय इलाका रहेको छ ।
ZZZनियु → नियुA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA None
ZZZउत्तरी साइप्रस → उत्तरी साइप्रसA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA None
उत्तर कोरिया → उत्तर कोरियाA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA None
 नर्वे – नर्वे राज्यA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
  • सालबर्ड नर्वेको अभिन्न भाग हो, तर सालबर्ड सन्धीले उसलाई विशेष दर्जा प्राप्त छ ।
  • जान मएनद्वीप नर्वेको अभिन्न भाग तथा अनिगमित क्षेत्र हो ।

नर्वेको निर्भर इलाकाहरू निम्न रहेका छन्:

  • बौभेट द्वीप
  • पिटर द्वीप
  • क्वीन माउड ल्यान्ड
 ओमान – ओमान सल्तनतA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 पाकिस्तान – इस्लामिक गणतन्त्र पाकिस्तानA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनपाकिस्तान एउटा सङ्घ हो जसमा ४ प्रान्त, १ राजधानी इलाका, र जनजातीय क्षेत्रहरू रहेका छन् । पाकिस्तान र भारतीय बीच कश्मीरमाथि विवाद रहेको छ । पाकिस्तानले केही भागमा आफ्नो नियन्त्रन राखेको छ तर स्पष्ट रूपमा कुनै अंश माथि दावी गरेको छैन,[२७][२८] किनकी यो एउटा विवादास्पद क्षेत्रको रूपमा रहेको छ ।[२९][३०] यो नियन्त्रण २ राजनीतिक भागमा बाँडिएको छ,पाकिस्तानको उचित क्षेत्र देखि बेग्लै प्रशासित:[Note १९]
 पलाउ – गणतन्त्र पलाउA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनसंयुक्त राज्य अमेरिकाको मातहतमा नि:शुल्क सङ्घको रूपमा संकुचित रहेको छ ।
 प्यालेस्टाइन – प्यालेस्टाइन राज्यA संयुक्त राष्ट्र पर्यवेक्षक राष्ट्र; एउटा संयुक्त राष्ट्र विशिष्टीकृत संस्थाको सदस्यता प्राप्तB जर्जियाद्वारा दावा गरिएको उत्तर कोरियाद्वारा दावा गरिएको सर्बियाद्वारा दावा गरिएको सोमालियाद्वारा दावा गरिएको जनवादी गणतन्त्र चीनद्वारा दावा गरिएको गणतन्त्र चीनद्वारा दावा गरिएको दक्षिण कोरियाद्वारा दावा गरिएको अजरबैजानद्वारा दावा गरिएको गणतन्त्र साइप्रसद्वारा दावा गरिएको इजरायलद्वारा बिबाद मोरक्कोद्वारा दावा गरिएको मोल्डोभाद्वारा दावा गरिएको Claimed by Maliप्यालेस्टाइन राज्यको घोषणा भएदेखि नै 134 राष्ट्रबाट आफ्नो कुटनैतिक मान्यता प्राप्त गरेको छ । [३१] घोषित राज्यको कुनै प्रादेशिक सिमाना रहेको छैन, वा घोषित राज्यको सिमानामा आफ्नो पूर्ण अधिकार पाउन सकेको छैन । [३२] प्यालेस्टिनी राष्ट्रिय प्राधिकरण प्यालेस्टिनी इलाका भित्र सीमित स्वायत्त क्षेत्राधिकार चलाउछ । जुन ओस्लो समझौताको परिणामको रूपमा गठन अन्तरिम प्रशासनिक निकाय हो । विदेशी निती सम्बन्धमा, प्यालेस्टाइनको प्यालेस्टाइन लिबरेशन सङ्गठन प्रतिनिधित्व गर्दछ । [३३] प्यालेस्टाइन युनेस्कोको सदस्यता प्राप्त गरेको छ साथै [३४] संयुक्त राष्ट्र सङ्घको पर्यवेक्षक राष्ट्रको रूपमा पनि रहेको छ ।
 पानामा – गणतन्त्र पानामाA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 पपुवा न्युगिनी – स्वतन्त्र राज्य पपुवा न्युगिनीA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनपपुवा न्युगिनी एउटा राष्ट्रमण्डल सीमा भित्र पर्दछ । [Note १] जसमा एउटा स्वयात्त क्षेत्र पर्दछ, बौगेनभिल्ले[Note ३]
 पाराग्वे – गणतन्त्र पाराग्वेA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 पेरु – गणतन्त्र पेरुA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 फिलिपिन्स – गणतन्त्र फिलिपिन्सA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनफिलिपिन्सको एउटा स्वायत्त क्षेत्र रहेको छ, मुस्लीम मिन्डानाओ[Note ३]
 पोल्यान्ड – गणतन्त्र पोल्यान्डA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनयुरोपियन युनियन सदस्य राष्ट्र[Note २]
 पोर्चुगल – गणतन्त्र पोर्चुगलA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनयुरोपियन युनियन सदस्य राष्ट्र[Note २] पोर्चुगलको २ वटा स्वयात्त क्षेत्र रहेको छ, अजोरेस र मडेइरा । [Note ३]
प्रिडेनेस्ट्रोभी → ट्रान्सनिसट्रियाA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA None
 कतार – कतार राज्यA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
गणतन्त्र कोरिया → दक्षिण कोरियाA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA None
गणतन्त्र कङ्गो → गणतन्त्र कङ्गोA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA None
 रोमानियाA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनयुरोपियन युनियन सदस्य राष्ट्र[Note २]
ढाँचा:Country data रसिया – रसिया सङ्घA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनरसिया आधिकारिक रूपमा ८५ सङ्घीय बिषयहरू  (गणतन्त्र, ओब्लास्टस, स्वयात्त कोर्गुस, सङ्घीय शहर,तथा स्वयात्त ओब्लास्टस)को एउटा सङ्घ हो । त्यस मध्ये थुप्रै सङ्घीय विषयहरू जातीय गणतन्त्रबाट छन् । [Note ३]
 रुवान्डा – गणतन्त्र रुवान्डाA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
ZZZसाहरवी अरब लोकतान्त्रिक गणतन्त्र → साहरवी अरब लोकतान्त्रिक गणतन्त्रA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA None
 सेन्ट किट्स र नेभिस – सेन्ट क्रिस्टोफर र नेभिसको सङ्घA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनसेन्ट किट्स र नेभिस राष्ट्रमण्डल सीमा भित्र पर्दछ । [Note १][Note १०] १४ आफ्नै पादरी भएको इलाकाको एउटा सङ्घ हो ।
 सेन्ट लुसियाA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनसेन्ट लुसिया राष्ट्रमण्डल सीमामा पर्दछ ।[Note १]
 सेन्ट भिन्सेन्ट र ग्रेनाडाइन्सA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनसेन्ट भिन्सेन्ट र ग्रेनाडाइन्स राष्ट्रमण्डल सीमामा पर्दछ ।[Note १]
 सामोआ – स्वतन्त्र सामोआ राज्यA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 सान मारिनो – गणतन्त्र सान मारिनोA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 साओ तोमे र प्रिन्सिपी – प्रजातान्त्रिक गणतन्त्र साओ तोमे र प्रिन्सिपीA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनसाओ तोमे र प्रिन्सिपीको एउटा स्वायत्त क्षेत्र रहेको छ, प्रिन्सिपे । [Note ३]
 साउदी अरब – साउदी अरब राज्यA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 सेनेगल – गणतन्त्र सेनेगलA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 सर्बिया – गणतन्त्र सर्बियाA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनसर्बियको २ वटा स्वायत्त क्षेत्र रहेको छ, भोजभोदिना र कोसोभो र मेतोहइजा । [Note ३] यसको अधिकांश भाग गणतन्त्र कोसोभोको वास्तविक नियन्त्रणमा रहेको छ ।
 सेसेल्स – गणतन्त्र सेसेल्सA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 सेरा लियोन – गणतन्त्र सेरा लियोनA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 सिंगापुर – गणतन्त्र सिंगापुरA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 स्लोभाकिया – गणतन्त्र स्लोभाकA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनयुरोपियन युनियन सदस्य राष्ट्र[Note २]
 स्लोभेनिया – गणतन्त्र स्लोभेनियाA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनयुरोपियन युनियन सदस्य राष्ट्र[Note २]
 सोलोमन द्वीपA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनसोलोमन द्वीप राष्ट्रमण्डल सीमामा पर्दछ ।[Note १]
 सोमालिया – सङ्घीय गणतन्त्र सोमालियाA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनसोमालिया हाल आधिकारिक रूपमा सङ्घीय सोमालिया सरकार (एफजीएस)को मातहतमा एउटा राष्ट्रमा विभाजित हुनुका साथै नियन्त्रण पनि त्यस भित्रमा गर्दछ । पुटल्यान्ड तथा गाल्मडग ले आफुलाई सोमालियाको स्वयात्त क्षेत्रको रूपमा घोषणा गरेको छ । (जसलाई एफजीएसले अमान्य भन्दै अस्विकार गर्दै आएको छ),[३५] जबकी सोमालील्यान्ड एउटा अपरिचित राज्यको रूपमा आफुलाई वास्तविक राज्य भन्दै आएको छ ।
ZZZसोमालील्यान्ड → सोमालील्यान्डA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA None
 दक्षिण अफ्रिका – गणतन्त्र दक्षिण अफ्रिकाA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
दक्षिण कोरिया → दक्षिण कोरियाA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA None
ZZZदक्षिण ओसेटिया → दक्षिण ओसेटियाA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA None
ढाँचा:Country data दक्षिणी सुडान – दक्षिणी सुडानA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनदक्षिणी सुडान १० राज्यको एउटा सङ्घ हो ।
 स्पेन – स्पेन राज्यA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनयुरोपियन युनियन सदस्य राष्ट्र[Note २] स्पेन १७ स्वायत्त सम्प्रदाय तथा २ विशेष स्वायत्त शहरमा विभाजित रहेको छ । [Note ३]
 श्रीलङ्का – लोकतान्त्रिक समाजवादी गणतन्त्र श्रीलङ्काA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनपहिले सलोनको रूपमा चिनिन्थ्यो ।
 सुडान – गणतन्त्र सुडानA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनसुडान १७ राज्यहरूको एउटा सङ्घ हो । जसमध्ये एबेई तथा काफिया किङ दक्षिणी सुडानसँग विवादित रहेको छ ।
ZZZदक्षिणी सुडान → दक्षिणी सुडानA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA None
 सुरिनेम – गणतन्त्र सुरिनेमA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 स्वाजिल्यान्ड – स्वाजिल्यान्ड राज्यA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 स्विडेन – स्विडेन राज्यA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनयुरोपियन युनियन सदस्य राष्ट्र[Note २]
ढाँचा:Country data स्विजरल्यान्ड – स्विस सङ्घA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनस्विजरल्यान्ड २६ क्यान्टनहरूको एउटा सङ्घ हो ।
 सीरिया – अरब गणतन्त्र सीरियाA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन२० संयुक्त राष्ट्र सदस्यहरूले सिरियाली जनताको वैध प्रतिनिधिको रूपमा मान्यता छ जो सिरियाली राष्ट्रिय गठबन्धन, सिरियाली गृहयुद्ध समयमा विद्रोही नियन्त्रित इलाका शासन गर्न अन्तरिम सरकार स्थापित छ ।

सिरियाको एउटा आत्म-घोषित स्वायत्त क्षेत्र छ:

  •  सीरियन कुर्दिस्तान
ZZZताइवान (गणतन्त्र चीन) → ताइवानA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA None
 ताजिकिस्तान – गणतन्त्र ताजिकिस्तानA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनताजिकिस्तानको एउटा स्वायत्त क्षेत्र रहेको छ, गोर्नो बदाखशान[Note ३]
 तन्जानिया – संयुक्त गणतन्त्र तन्जानियाA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनतन्जानियाको एउटा स्वायत्त क्षेत्र रहेको छ, जान्जीबार ।[Note ३]
 थाइल्यान्ड – थाइल्यान्ड राज्यA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
टिमोर-लेस्टो → पूर्वी टिमोरA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA None
 टोगो – गणतन्त्र टोगोA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 टोंगा – टोंगा राज्यA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
ZZZट्रान्सनिसट्रिया → ट्रान्सनिसट्रियाA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA None
 ट्रिनिडाड र टोबागो – गणतन्त्र ट्रिनिडाड र टोबागोA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनट्रिनिडाड र टोबागो को एउटा स्वयात्त क्षेत्र रहेको छ, टोबागो ।[Note ३]
 ट्युनिसिया – गणतन्त्र ट्युनिसियाA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 टर्की – गणतन्त्र टर्कीA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 तुर्कमेनिस्तानA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 टुभालुA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनटुभालु राष्ट्रमण्डल सीमामा पर्दछ ।[Note १]
 युगान्डा – गणतन्त्र युगान्डाA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 युक्रेनA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 संयुक्त अरब इमिरेट्सA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनसंयुक्त अरब इमिरेट्स ७ इमिरेट्सहरूको एउटा सङ्घ हो ।
 संयुक्त अधिराज्य – ग्रेट ब्रिटेन तथा उत्तरद्वीपको संयुक्त अधिराज्यA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनयुरोपियन युनियन सदस्य राष्ट्र[Note २] संयुक्त अधिराज्य राष्ट्रमण्डल सीमामा पर्दछ । [Note १] जसमा ४ संबैधानिक राष्ट्रहरू: इङ्ल्यान्ड, उत्तरी आयरल्यान्ड, स्कटल्यान्ड, तथा वेल्स रहेका छन् । संयुक्त अधिराज्यको निम्न बिदेशी इलाकाहरू रहेका छन्:
  •  अक्रोटिरी र धेकेलिया
  •  एङगुइला
  •  बर्मुडा
  •  ब्रिटिस भारतीय हिन्द महासागर क्षेत्र
  •  ब्रिटिस भर्जिन टापु
  •  केम्यान टापु
  • ढाँचा:Country data फकल्यान्ड टापु
  •  गिब्राल्टार
  •  मोन्टसेराट
  •  पिटकेर्न टापु
  •  सेन्ट हेलेना,एसेन्सन र ट्रिस्टन डा चुन्हा
  •  दक्षिण जर्जिया तथा दक्षिण स्याण्डवीच टापु
  •  टुर्क्स तथा काइकोस टापु
  •  ब्रिटिस अन्टार्कटिक क्षेत्र

व्रिटिस राजसत्ताले ३ आत्म-परिचालक पूर्ण राज्यको प्रत्यक्ष सार्वभौकिता आफुमा निहित राखेको छ:

 संयुक्त राज्य अमेरिका – संयुक्त राज्य अमेरिकाA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनसंयुक्त राज्य अमेरिका एउटा सङ्घ हो जसमा ५० राज्य, १ सङ्घीय जिल्ला, पल्मीरा एटोलको इलाका सामेल रहेको छ । संयुक्त राज्य अमेरिकाको निम्न अधिकृत क्षेत्र तथा राष्ट्रमण्डलमा आफ्नो सार्वभौमिकता रहेको छ:

यसको अन्य केही निर्जन क्षेत्रमा सार्वभौमिकता छ :

  • बाजो न्युभो बैङ्क
  • बेकर टापु
  • हाउल्यान्ड टापु
  • जार्भिस टापु
  • जोन्सन एटोल
  • किङम्यान रीफ
  • मिडवे एटोल
  • नाभासा टापु
  • सेर्रानिल्ला बैङ्क
  • वेक टापु

३ सार्वभौम सम्पन्न राज्य संयुक्त राज्य अमेरिकाको सङ्कुचित नि:शुल्क सङ्घकोरूपमा सम्बद्ध राज्य रहेका छन्:

 उरुग्वे – पूर्वी गणतन्त्र उरुग्वेA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 उज्बेकिस्तान – गणतन्त्र उज्बेकिस्तानA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनउज्बेकिस्तानको एउटा स्वयात्त क्षेत्र रहेको छ, कराकलपाक्स्तान । [Note ३]
 भानुअटु – गणतन्त्र भानुअटुA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 भ्याटिकन सिटी – भ्याटिकन सिटी राज्यA "होली सी"को पदनाम अन्तर्गत पर्यवेक्षक राष्ट्र; ३ संयुक्त राष्ट्र विशिष्टीकृत संस्थाको सदस्य तथा आइएइएको सदस्यA छैनहोली सीद्वारा प्रशासित, यो सार्वभौम संस्थाद्वारा १८० राष्ट्रसँग कुटनीतिक सम्बन्ध रहेको छ । [३६] होली सी आईएईए, आईटीयू, यूपीयू तथा डब्ल्युआईपीओको सदस्य हुनुका साथै संयुक्त राष्ट्रको थाइ पर्यवेक्षक ("गैह्र-सदस्य राज्य"को रूपमा) पनि रहेको छ । [३३] तथा अन्य संयुक्त राष्ट्र सङ्गठनको बहुमुखी सदस्यता रहेको छ । भ्याटिकन सिटीको सार्वभौम नियन्त्रण आधिकारिक रूपमा पदमा रहेको पोपद्वारा हुन्छ, जो रोमन सम्प्रदायको बिशोप तथा पुर्व अधिकारी हुन्छ जुन पोपद्वारा नियुक्त गरिएका हुन्छन ।
 भेनेजुएला – बोलिभारियन गणतन्त्र भेनेजुएलाA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैनभेनेजुएला २३ राज्य, १ राजधानी जिल्ला, र सङ्घीय स्वतन्त्र राज्यहरूको एउटा सङ्घ हो ।
 भियतनाम – समाजवादी गणतन्त्र भियतनामA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 यमन – गणतन्त्र यमनA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 जाम्बिया – गणतन्त्र जाम्बियाA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
 जिम्बाब्वे – गणतन्त्र जिम्बाब्वेA संयुक्त राष्ट्र सदस्यA छैन
ZZZ↑ संयुक्त राष्ट्र सदस्य र पर्यवेक्षक राष्ट्र ↑A ZZZZZZ
ZZZABB
ZZZ↓ अन्य राज्य ↓D AAAZZZ
 अबखाजिया – गणतन्त्र अबखाजियाD सदस्यता छैनB जर्जियाद्वारा दावा गरिएको उत्तर कोरियाद्वारा दावा गरिएको सर्बियाद्वारा दावा गरिएको सोमालियाद्वारा दावा गरिएको जनवादी गणतन्त्र चीनद्वारा दावा गरिएको गणतन्त्र चीनद्वारा दावा गरिएको दक्षिण कोरियाद्वारा दावा गरिएको अजरबैजानद्वारा दावा गरिएको गणतन्त्र साइप्रसद्वारा दावा गरिएको इजरायलद्वारा बिबाद मोरक्कोद्वारा दावा गरिएको मोल्डोभाद्वारा दावा गरिएको Claimed by Maliमान्यता दिइएको रसिया, नाउरु, निकाराग्वा, भेनेजुएला,[३७] नागोर्नो-काराबाख, दक्षिण ओसेटिया तथा ट्रान्सनिसट्रिया ।[३८] पुरै क्षेत्रमा दावा गरिएको जर्जिया ले स्वयात्त गणतन्त्र अबाखाजियाको पुरै क्षेत्रमा दावा गरेको
 कुक टापुD ७ संयुक्त राष्ट्र विशिष्टीकृत संस्थाको सदस्यA छैनन्युजिल्यान्ड सँग एउटा सङ्घ राज्यको रूपमा रहेको छ । नियुको ४१ अन्य राज्यसँग सम्बन्ध रहेको छ । नियु संयुक्त राष्ट्र विशिष्टीकृत संस्थाको सदस्य रहेको छ जसमा उसलाई सन्धी गर्ने विशेष अधिकार प्राप्त रहेको छ । [२६] यसले न्युजिल्यान्ड सँग राज्य प्रमुखसाझा राखेको छ भने आफ्नो नागरिकतापनि साटेको छ ।
 कोसोभो – गणतन्त्र कोसोभोD २ संयुक्त राष्ट्र विशिष्टीकृत संस्थाको सदस्यB जर्जियाद्वारा दावा गरिएको उत्तर कोरियाद्वारा दावा गरिएको सर्बियाद्वारा दावा गरिएको सोमालियाद्वारा दावा गरिएको जनवादी गणतन्त्र चीनद्वारा दावा गरिएको गणतन्त्र चीनद्वारा दावा गरिएको दक्षिण कोरियाद्वारा दावा गरिएको अजरबैजानद्वारा दावा गरिएको गणतन्त्र साइप्रसद्वारा दावा गरिएको इजरायलद्वारा बिबाद मोरक्कोद्वारा दावा गरिएको मोल्डोभाद्वारा दावा गरिएको Claimed by Maliकोसोभोले एकतर्फी रूपमा आफुलाई सन् २००८ मा स्वतन्त्रत भएको घोषणा गर्यो र यसले संयुक्त राष्ट्र सदस्य 107बाट कुटनैतिक मान्यता प्राप्त गरेको छ र ताइवान देखि विशेष मान्यता पनि प्राप्त गरेको छ । संयुक्त राष्ट्र सङ्घ सुरक्षा परिषदको प्रस्ताव १२४४ बमोजिम, कोसोभो कोसोभोमा संयुक्त राष्ट्रको अन्तरिम प्रशासन मिशनको प्रशासन अन्तर्गत औपचारिकता प्राप्त गरेको छ । सर्भियाले कोसोभोमा आफ्नो सार्वभौमिकता दावी कायमै राखेको छ । अन्य संयुक्त राष्ट्र सदस्यहरू र गैह्र संयुक्त राष्ट्र सदस्यहरूले सर्भियाले जारी राखेको दावीलाई समर्थन जनाउदै आएको छ । कोसोभो अन्तर्राष्ट्रिय मुद्रा कोष तथा विश्व बैङ्कको सदस्य रहेको छ । गणतन्त्र कोसोभोको लगभग सबै क्षेत्रमा वास्तविक अधिकार रहेको छ तर उत्तर कोसोभोमा उसको आधिपत्यता कम रहेको छ ।
 नागोर्नो-काराबाख – गणतन्त्र नागोर्नो-काराबाखD सदस्यता छैनB जर्जियाद्वारा दावा गरिएको उत्तर कोरियाद्वारा दावा गरिएको सर्बियाद्वारा दावा गरिएको सोमालियाद्वारा दावा गरिएको जनवादी गणतन्त्र चीनद्वारा दावा गरिएको गणतन्त्र चीनद्वारा दावा गरिएको दक्षिण कोरियाद्वारा दावा गरिएको अजरबैजानद्वारा दावा गरिएको गणतन्त्र साइप्रसद्वारा दावा गरिएको इजरायलद्वारा बिबाद मोरक्कोद्वारा दावा गरिएको मोल्डोभाद्वारा दावा गरिएको Claimed by Maliएउटा वास्तविक स्वतन्त्र राज्य,[३९][४०][४१] अबखाजिया,[४२] दक्षिण ओसेटिया[४२] तथा ट्रान्सनिसट्रियाबाट मान्यता प्राप्त गरेको छ ।[४२][४३] अजरबैजानद्वारा पुरै क्षेत्रमा दावा गरिएको छ ।[४४]
 नियुD ५ संयुक्त राष्ट्र विशिष्टीकृत संस्थाको सदस्यA छैनन्युजिल्यान्ड सँग एउटा सङ्घ राज्यको रूपमा रहेको छ । नियुको १० अन्य राज्यसँग सम्बन्ध रहेको छ । नियु संयुक्त राष्ट्र विशिष्टीकृत संस्थाको सदस्य रहेको छ जसमा उसलाई सन्धी गर्ने विशेष अधिकार प्राप्त रहेको छ । [२६] यसले न्युजिल्यान्ड सँग राज्य प्रमुखसाझा राखेको छ भने आफ्नो नागरिकतापनि साटेको छ ।
 उत्तरी साइप्रस – टुर्किस गणतन्त्र उत्तरी साइप्रसD सदस्यता छैनसाइप्रसद्वारा दावा गरिएकोटर्कीद्वारा "टर्कीश साइप्रस राज्य"को रूपमा मात्र मान्यता प्राप्त गरेको छ । यो राज्य इस्लामिक सङ्गठन तथा आर्थिक सङ्घको पर्यवेक्षकको रूपमा रहेको छ । गणतन्त्र साइप्रसले यसको पुरै इलाकामा आफ्नो दावा गरेको छ ।[४५]
 साहरवी अरब लोकतान्त्रिक गणतन्त्रD सदस्यता छैनB जर्जियाद्वारा दावा गरिएको उत्तर कोरियाद्वारा दावा गरिएको सर्बियाद्वारा दावा गरिएको सोमालियाद्वारा दावा गरिएको जनवादी गणतन्त्र चीनद्वारा दावा गरिएको गणतन्त्र चीनद्वारा दावा गरिएको दक्षिण कोरियाद्वारा दावा गरिएको अजरबैजानद्वारा दावा गरिएको गणतन्त्र साइप्रसद्वारा दावा गरिएको इजरायलद्वारा बिबाद मोरक्कोद्वारा दावा गरिएको मोल्डोभाद्वारा दावा गरिएको Claimed by Maliकेही चरणमा मान्यता पाएको 84 संयुक्त राष्ट्र सदस्य तथा 39 राष्ट्र जसले गर्दा उसको आधिकारिक मान्यता विचाराधीन अवस्थामा रहेको छ । यो राष्ट्र सन् २००५ को एसियाली-अफ्रिकी सम्मेलनमा अफ्रिकन युनियनको गठन र एसियाली-अफ्रिकी रणनीतिक साझेदारीको संस्थापक सदस्य हो । जुन क्षेत्रमा यसको अधिकार रहेको छ त्यसलाई खुल्ला क्षेत्र भन्ने गरिन्छ, जसलाई मोरक्कोले दक्षिणी प्रान्तको रूपमा दावा गरेको छ । यसको बदलामा, सहरावी अरब लोकतान्त्रिक गणतन्त्रले मोरक्कोको नियन्त्रित मोरक्कन पर्खालको पश्चिममा रहेको पश्चिमी सहाराको अंश माथि दाबी गर्दै आएको छ । यसको सरकार टिनडफ, अल्जेरियामा निर्वासित रहेको छ ।
ढाँचा:Country data सोमालील्यान्ड – गणतन्त्र सोमालील्यान्डD सदस्यता छैनB जर्जियाद्वारा दावा गरिएको उत्तर कोरियाद्वारा दावा गरिएको सर्बियाद्वारा दावा गरिएको सोमालियाद्वारा दावा गरिएको जनवादी गणतन्त्र चीनद्वारा दावा गरिएको गणतन्त्र चीनद्वारा दावा गरिएको दक्षिण कोरियाद्वारा दावा गरिएको अजरबैजानद्वारा दावा गरिएको गणतन्त्र साइप्रसद्वारा दावा गरिएको इजरायलद्वारा बिबाद मोरक्कोद्वारा दावा गरिएको मोल्डोभाद्वारा दावा गरिएको Claimed by Maliएउटा वास्तविक स्वतन्त्र राज्य,[३९][४६][४७][४८][४९] अन्य राज्यबाट कुतिनितिक रूपमामान्यता प्राप्त गरेको छैन । पुरै क्षेत्रमा सङ्घीय गणतन्त्र सोमालियाद्वारा दावा गरिएको छ ।[५०]
 दक्षिण ओसेटिया – गणतन्त्र दक्षिण ओसेटियाD सदस्यता छैनB जर्जियाद्वारा दावा गरिएको उत्तर कोरियाद्वारा दावा गरिएको सर्बियाद्वारा दावा गरिएको सोमालियाद्वारा दावा गरिएको जनवादी गणतन्त्र चीनद्वारा दावा गरिएको गणतन्त्र चीनद्वारा दावा गरिएको दक्षिण कोरियाद्वारा दावा गरिएको अजरबैजानद्वारा दावा गरिएको गणतन्त्र साइप्रसद्वारा दावा गरिएको इजरायलद्वारा बिबाद मोरक्कोद्वारा दावा गरिएको मोल्डोभाद्वारा दावा गरिएको Claimed by Maliएउटा वास्तविक स्वतन्त्र राज्य,[५१] मान्यता प्राप्त रसिया, निकाराग्वा, नाउरु, भेनेजुएला,[३७] अब्खाजिया, नागोर्नो-काराबाख, तथा ट्रान्सनिसट्रिया[३८] जर्जियाद्वारा दक्षिण ओसेटियाको रूपमा पुरै क्षेत्रमा दावा गरिएको छ ।[५२]
 ताइवान – गणतन्त्र चीन[Note ७]D पर्यवेक्षकको रूपमा १ संयुक्त राष्ट्र विशिष्टीकृत संस्थाको सदस्य "चाइनिज ताइपेइ"को नामलेB जर्जियाद्वारा दावा गरिएको उत्तर कोरियाद्वारा दावा गरिएको सर्बियाद्वारा दावा गरिएको सोमालियाद्वारा दावा गरिएको जनवादी गणतन्त्र चीनद्वारा दावा गरिएको गणतन्त्र चीनद्वारा दावा गरिएको दक्षिण कोरियाद्वारा दावा गरिएको अजरबैजानद्वारा दावा गरिएको गणतन्त्र साइप्रसद्वारा दावा गरिएको इजरायलद्वारा बिबाद मोरक्कोद्वारा दावा गरिएको मोल्डोभाद्वारा दावा गरिएको Claimed by Maliसन् १९४९ देखि जनवादी गणतन्त्र चीनसँग आफ्नो राज्यको मान्यताको लागि ताइवान लड्दै छ। चीनले ताइवान टापु तथा उ सँग आबद्ध रहेका टापु क्युमे,मात्सु.द प्रटास तथा स्पार्टली टापु माथि नियन्त्रण राख्दै आएको छ ।[Note २०] मुख्यभुमिमा चीनले आफ्नो दावा त्याग गरेको छैन । [५३] गणतन्त्र चीन 21 संयुक्त राष्ट्र सदस्य तथा होली सी 2013द्वारा मान्यता प्राप्त गरेको छ तर गणतन्त्र चीनको पुरै इलाकामा जनवादी गणतन्त्र चीनले आफ्नो दावा गरेको छ । [Note ९] गणतन्त्र चीनले विभिन्न छद्मनामलेअन्तर्राष्ट्रिय सङ्गठनमा भागेदारीगर्दै आएको छ । उपयुक्त रूपमा "चाइनिज ताइपेइ" तथा डब्लुटिओमा उसको पूर्ण सदस्यता रहेको छ । जनवादी गणतन्त्र चीनको संयुक्त राष्ट्रमा सन् १९४५ देखि १९७१ पूर्ण योग्यता भएकोले उसले भिटोको प्रयोग गरेर यस क्षेत्रमा आफ्नो आधिपत्य जमाउदै आएको छ । हेर्नुहोस चीन तथा संयुक्त राष्ट्र सङ्घ
 ट्रान्सनिसट्रिया – प्रिड्नेसट्रोभियन मोल्डोभियन गणतन्त्रD सदस्यता छैनB जर्जियाद्वारा दावा गरिएको उत्तर कोरियाद्वारा दावा गरिएको सर्बियाद्वारा दावा गरिएको सोमालियाद्वारा दावा गरिएको जनवादी गणतन्त्र चीनद्वारा दावा गरिएको गणतन्त्र चीनद्वारा दावा गरिएको दक्षिण कोरियाद्वारा दावा गरिएको अजरबैजानद्वारा दावा गरिएको गणतन्त्र साइप्रसद्वारा दावा गरिएको इजरायलद्वारा बिबाद मोरक्कोद्वारा दावा गरिएको मोल्डोभाद्वारा दावा गरिएको Claimed by Maliएउटा वास्तविक स्वतन्त्र राज्य,[३९] मान्यता प्रदान गरेको अबखाजिया, नागोर्नो-काराबाख, तथा दक्षिण ओसेटिया[३८] मोल्डोभाद्वारा ट्रान्सनिसट्रिया प्रादेशिक एकाइको रूपमा पुरै क्षेत्रमा दावा गरेको छ । [५४]
ZZZ↑ अन्य राज्य ↑D ZZZZZZ
ZZZZZZZZZZZZ
आदर्श "संयुक्त राष्ट्र प्राणाली भित्र सदस्यता" स्तम्भ
  संयुक्त राष्ट्र सदस्य
  संयुक्त राष्ट्र पर्यवेक्षक राष्ट्र
  संयुक्त राष्ट्र विशिष्टीकृत संस्थाको सदस्य
  संयुक्त राष्ट्र विशिष्टीकृत संस्थाको पर्यवेक्षक
  संयुक्त राष्ट्रमा सदस्यता नभएको
आदर्श "सार्वभौमिकता विवाद"स्तम्भ
  निर्विवाद सार्वभौमिकता
  सार्वभौमिकता विवाद

समावेशीको लागि मापदण्ड

राज्यको प्रमुख प्रथागत अन्तर्राष्ट्रिय कानुन मानक राज्यको दर्जाको कथात्मक सिद्धान्त हो । "एउटा राज्यलाई परिभाषित गर्न अन्तर्राष्ट्रिय कानुनको एक राज्यको रूपमा देहायका निम्न योग्यताको जरुरी हुन्छ : (क) स्थायी जनसङ्ख्या; (ख) परिभाषित इलाका; (ग) सरकार; र (घ) अन्य राज्यमा प्रवेश गर्न सक्ने सम्बन्ध क्षमता" राज्यको दर्जाको मान्यता मापदण्ड रूपमा समावेश गर्न सकिन्छ जुन डिग्रीमा समावेश रहेको छ त्यसमाथि ठुलो बहस चल्दै आएको छ । उदाहरणको रूपमा हामी मोन्टेभिडियो चौतारीमा पाउन सक्छौ कि राज्यको दर्जाको कथात्मक सिद्धान्त हो र राज्यको दर्जाको लागि बिशुद्ध उद्देश्य हो ।

  • (क) (स्वतन्त्रता वा कुनै अन्य साधनको घोषणाको माध्यमले) आफ्नो विचारमा सार्वभौम सम्पन्न र यसलाई प्राय: राज्यको दर्जालाई कथात्मक सिद्धान्तलाई सन्तुष्ट मानिन्छ ।

वा

  • (ख) हरू सार्वभौम सम्पन्न राष्ट्रको रूपमा थोरै भन्दा थोरै एउटा संयुक्त राष्ट्र सदस्यबाट मान्यता प्राप्त गरेको छ ।

याद राख्नुहोला केही अवस्थामा त्यहाँ पहिलो कुराको व्याख्यामा रायको बिचलन छ र एउटा एकाइ यसमै सन्तुष्ट छ कि यसमा विवाद छ ।

माथिका आधारहरूको आधारमा, यो सूची निम्नलिखित २०६ राष्ट्रहरूलाई समावेश गरेर बनाइएको छ, जसमा

  • २०३ राष्ट्रहरू थोरै भन्दा थोरै १ संयुक्त राष्ट्र सदस्यबाट मान्यता पाएको छ ।
  • २ राज्यहरूले राज्यत्वको कथात्मक सिद्धान्तलाई सन्तुष्ट गर्दछ र गैर-संयुक्त राष्ट्र सदस्य: नागोर्नो-काराबाख गणतन्त्र, ट्रान्सनिसट्रियाबाट मान्यता पाएको छ ।
  • १ राज्य सोमालील्यान्डले राज्यत्वको कथात्मक सिद्धान्तलाई सन्तुष्ट गर्दछ तर यसलाई कुनै पनि अन्य राज्यले मान्यता दिएको छैन ।

यी पनि हेर्नुहोस

  • आईएसओ ३१६६-१
  • सार्वभौम सम्पन्न राष्ट्र
    • महादेश अनुसार सार्वभौम राष्ट्र तथा निर्भर इलाकाहरूको सूची
    • सबैभन्दा थोरै समयका लागि सार्वभौम रहेका राष्ट्रहरूको सूची
    • गठन मिति अनुसार सार्वभौम राष्ट्रहरूको सूची
      • वर्ष अनुसार सार्वभौम राष्ट्रहरूको सूची
  • स्वदेशी भाषामा देशहरू र तीनका राजधानीको सूची
  • वर्णमाला अनुसार राष्ट्रिय राजधानीको सूची
  • राष्ट्रको राज्य-चिन्हको दीर्घा
  • सार्वभौम राष्ट्रहरूको झण्डा दीर्घा
  • अन्तर्राष्ट्रिय क्रम सूची
  • सिमित मान्यता प्राप्त राज्यहरूको सूची
  • सीमा विवाद सूची

टिप्पणी(हरू)

श्रोत सामग्री

ग्रन्थ सूची

🔥 Top keywords: मुख्य पृष्ठराम नवमीनेपाली राष्ट्रिय क्रिकेट टोलीविशेष:Searchराष्ट्रिय सभा (नेपाल)मारी अँतवानेतनेपालका स्थानीय तहहरूनेपालरामनेपाली भाषानेपालको संविधान २०७२Special:Searchनेपाल सम्वत्नेपालका बैङ्कहरूको सूचीनेपालका प्रदेशहरूनेपालको भूगोलनेपाली शब्दकोशगण्डकी प्रदेशलक्ष्मीप्रसाद देवकोटाबागमती प्रदेशनेपालको इतिहासपशुपतिनाथ मन्दिरइलाम २ (निर्वाचन क्षेत्र)कर्मचारी सञ्चय कोषविशेष:RecentChangesसयौँ थुङ्गा फूलका हामीनेपाल विद्यार्थी सङ्घदोस्रो विश्व युद्धलेखा प्रणालीनेपाल राष्ट्र बैङ्कमुक्तिनाथनेपालको अर्थतन्त्रलुम्बिनी प्रदेशमद्दत:सहायतास्वयम्भूनाथसेतो मच्छिन्द्रनाथको रथयात्राकाठमाडौँकोशी प्रदेशसेतो गरुड