10 stycznia

Święta

Wydarzenia w Polsce

Wydarzenia na świecie

•     49 p.n.e. – Juliusz Cezar przekroczył na czele swej armii Rubikon w północnych Włoszech, rzekomo wypowiadając podczas przeprawy słowa: Alea iacta est (z łac. dosł. kostka została rzucona). Przekroczenie rzeki było jednoznaczne z rozpoczęciem wojny domowej przeciwko Pompejuszowi i optymatom.
•       9 – Wang Mang ogłosił się cesarzem Chin – koniec pierwszego okresu rządów dynastii Han.
•   236 – Św. Fabian został wybrany na papieża.
•   976 – Bazyli II Bułgarobójca został cesarzem bizantyńskim.
• 1055 – Spitygniew II został księciem Czech.
• 1072 – Normanowie pod wodzą Roberta Guiscarda zdobyli znajdujące się pod panowaniem arabskim Palermo.
• 1278 – II wojna askańska: miała miejsce bitwa pod Frohse.
• 1289 – Książę bytomski Kazimierz złożył w Pradze hołd lenny królowi Czech Wacławowi II.
• 1356 – Została ogłoszona Złota Bulla Karola IV, dokument reformujący ustrój polityczny Świętego Cesarstwa Rzymskiego.
• 1422 – II krucjata antyhusycka: zwycięstwo husytów w bitwie pod Niemieckim Brodem.
• 1430 – Książę Burgundii Filip III Dobry założył w Brugii rycerski Zakon Złotego Runa.
• 1475 – Hospodar mołdawski Stefan III Wielki pokonał Turków w bitwie pod Vaslui.
• 1478 – Została założona szkoła Leonarda da Vinci.
• 1514 – W Wenecji spłonął doszczętnie kościół św. Jana Jałmużnika i wiele okolicznych budynków.
• 1520 – W czasie pierwszego w historii rejsu wokółziemskiego wyprawa dowodzona przez Ferdynanda Magellana dotarła do estuarium La Plata w Ameryce Południowej.
• 1525 – Protestanci zniszczyli katedrę w Tartu w Estonii.
• 1534 – Papież Klemens VII erygował diecezję Santa Marta w Kolumbii.
• 1592 – Rozpoczęło się konklawe, które wybrało Klemensa VIII na następcę Innocentego IX.
• 1645 – W Tower of London został ścięty arcybiskup Canterbury i prymas Anglii William Laud.
• 1662 – Ludwik I Grimaldi został księciem Monako.
• 1726 – Darkiejmy (obecnie Oziorsk w obwodzie królewieckim) uzyskały prawa miejskie.
• 1776 – Brytyjski pisarz Thomas Paine opublikował pamflet polityczny Zdrowy rozsądek, w którym opowiedział się za niepodległością USA.
• 1863 – W Londynie otwarto pierwszą na świecie linię metra.
• 1870:
  • John D. Rockefeller założył w Cleveland w stanie Ohio przedsiębiorstwo naftowe Standard Oil.
  • W Paryżu został zastrzelony podczas sprzeczki przez księcia Piotra Napoleona Bonapartego opozycyjny dziennikarz Victor Noir.
• 1871 – Założono Swierdłowskie Obwodowe Muzeum Krajoznawcze w Jekaterynburgu.
• 1889 – Francja ustanowiła protektorat nad Wybrzeżem Kości Słoniowej.
• 1901 – W Beaumont w Teksasie odkryto duże złoża ropy naftowej.
• 1904:
  • Amerykański astronom Raymond Smith Dugan odkrył planetoidę (521) Brixia.
  • Niemiecki astronom Max Wolf odkrył planetoidę (522) Helga.
• 1910 – Z Mauritiusa wypłynął w rejs na Cejlon brytyjski statek pasażerski „Loodiana” ze 175 osobami na pokładzie, po czym zaginął bez wieści.
• 1911 – Jimmy Erickson wykonał pierwsze w historii zdjęcia lotnicze (miasta San Diego w Kalifornii).
• 1914 – Rewolucja meksykańska: oddziały Pancho Villi zajęły miasto Ojinaga w stanie Chihuahua.
• 1920 – Wszedł w życie Traktat wersalski.
• 1921 – Wojna grecko-turecka: zwycięstwo wojsk tureckich w bitwie pod Inönü.
• 1922 – Arthur Griffith został prezydentem Wolnego Państwa Irlandzkiego.
• 1923 – Wojska litewskie wkroczyły do administrowanego przez Ligę Narodów Okręgu Kłajpedy.
• 1927 – Premiera niemieckiego filmu science fiction Metropolis w reżyserii Fritza Langa.
• 1929 – W czasopiśmie „Le Petit Vingtième” ukazał się pierwszy odcinek serii komiksowej Przygody Tintina belgijskiego rysownika Hergé’a.
• 1930 – Traper Joe Labelle odkrył zniknięcie mieszkańców eskimoskiej osady u brzegu jeziora Angikuni w Kanadzie. Sprawa ta po dziś dzień nie została rozwiązana.
• 1934 – W Lipsku został stracony skazany na śmierć za podpalenie Reichstagu holenderski komunista Marinus van der Lubbe.
• 1938:
  • Jan Kiepura wystąpił po raz pierwszy w nowojorskiej Metropolitan Opera.
  • W katastrofie samolotu Lockheed L-14 w okolicy Bozeman w stanie Montana zginęło 10 osób.
• 1941 – Kampania śródziemnomorska: 126 członków załogi lotniskowca HMS „Illustrious” zginęło u wybrzeży Sycylii w wyniku ataku niemieckiego lotnictwa na konwój, który ochraniał.
• 1943:
  • Front wschodni: pod Stalingradem Armia Czerwona rozpoczęła decydujące uderzenie na znajdujące się w okrążeniu wojska niemieckie.
  • Wojna na Pacyfiku: 105 członków załogi zginęło w zatopionym przez japońskie niszczyciele okręcie podwodnym USS „Argonaut”.
• 1945 – Abd al-Hamid Karami został premierem Libanu.
• 1946 – W Londynie otwarto pierwsze Zgromadzenie Ogólne ONZ z udziałem delegacji z 51 państw.
• 1947 – Grecki parowiec „Himara” wpadł na minę morską na południe od Aten, w wyniku czego zginęły 392 spośród 637 osób na pokładzie.
• 1952 – Premiera amerykańskiego filmu Największe widowisko świata w reżyserii Cecila B. DeMille’a.
• 1954 – 35 osób zginęło w katastrofie brytyjskiego samolotu de Havilland Comet u wybrzeży włoskiej wyspy Elba.
• 1957 – Harold Macmillan został premierem Wielkiej Brytanii.
• 1962 – Około 4 tys. osób zginęło po zejściu lawiny śnieżnej z andyjskiego szczytu Huascarán w Peru.
• 1964 – Po antyamerykańskich zamieszkach, które miały miejsce dzień wcześniej, Panama zerwała stosunki dyplomatyczne z USA.
• 1965 – 18 marynarzy zginęło w wyniku zatonięcia polskiego drobnicowca MS „Nysa” u wybrzeży Norwegii.
• 1966 – Indie i Pakistan podpisały w Taszkencie 10-punktową deklarację pokojową przewidującą m.in. wycofanie wojsk na pozycje sprzed wojny o Kaszmir we wrześniu 1965 roku.
• 1968:
  • John Gorton został premierem Australii.
  • USA utraciły podczas nalotów w Wietnamie 10-tysięczny samolot.
• 1969 – Szwecja jako pierwsze państwo zachodnioeuropejskie uznała Wietnam Północny.
• 1970 – Radziecki okręt podwodny K-8 prawdopodobnie rozmieścił zaporę z 20 min nuklearnych w Zatoce Neapolitańskiej.
• 1973 – W wyniku przejścia tornada nad San Justo w Argentynie zginęło 65 osób, a 350 zostało rannych.
• 1975 – W duńskim porcie Hanstholm zatonął polski trawler „Brda”, w wyniku czego zginęło 11 członków załogi.
• 1979 – Kambodża zmieniła nazwę na Ludowa Republika Kampuczy.
• 1981 – Wojna domowa w Salwadorze: rozpoczęła się generalna ofensywa lewicowych partyzantów z FMLN.
• 1982 – W szkockim Braemar zmierzono najniższą temperaturę w historii Wielkiej Brytanii (–27,2 °C).
• 1984:
  • Po 117 latach USA nawiązały ponownie stosunki dyplomatyczne ze Stolicą Apostolską.
  • W katastrofie bułgarskiego samolotu Tu-134A w Sofii zginęło 50 osób.
• 1985 – Daniel Ortega został prezydentem Nikaragui.
• 1989 – Rozpoczęła się ewakuacja interwencyjnych wojsk kubańskich z Angoli.
• 1990:
  • Chiński rząd zniósł stan wyjątkowy wprowadzony w maju 1989 roku.
  • Dokonano oblotu amerykańskiego samolotu pasażerskiego McDonnell Douglas MD-11.
• 1991 – Premier Litwy Kazimira Prunskienė podała się do dymisji.
• 1992 – W czasie sztormu na Pacyfiku z pokładu statku zostały zmyte 3 kontenery z 30 tysiącami gumowych kaczek, które następnie zostały rozniesione przez prądy morskie.
• 1994 – Podczas szczytu NATO w Brukseli został przyjęty program Partnerstwo dla Pokoju.
• 1995 – Rozpoczęły się Światowe Dni Młodzieży w Manili na Filipinach.
• 1997 – Arnoldo Alemán został prezydentem Nikaragui.
• 1998 – 35 osób zginęło w wyniku burzy lodowej (4–10 stycznia) na atlantyckim wybrzeżu USA i Kanady.
• 2000:
  • America Online kupiła Time Warner.
  • Kessai Note został prezydentem Wysp Marshalla.
• 2005 – Wystartował kanał telewizyjny Eurosport 2.
• 2006 – Airbus A380 w ramach wysokościowych testów silników wykonał pierwszy lot transatlantycki.
• 2007 – Kärym Mäsymow został premierem Kazachstanu.
• 2008:
  • 19 osób, w tym 16 policjantów zginęło w samobójczym zamachu w pakistańskim mieście Lahaur.
  • Premiera indyjskiego mikrosamochodu Tata Nano, będącego najtańszym, seryjnie produkowanym samochodem na świecie.
• 2009:
  • Lotniskowiec USS „George H.W. Bush” wszedł do służby w US Navy.
  • Wojna w Pakistanie: 600 bojowników zaatakowało oddziały rządowe w okręgu Mohmand w pobliżu granicy z Afganistanem. W walkach zginęło 46 rebeliantów i 6 żołnierzy.
• 2010:
  • Chińskie media poinformowały, że w 2009 roku Chiny wyprzedziły Niemcy i zostały największym eksporterem na świecie. Całkowita wartość chińskiego eksportu wyniosła 1,2 bln, a niemieckiego 1,17 bln dolarów.
  • W drugiej turze wyborów prezydenckich w Chorwacji Ivo Josipović pokonał Milana Bandicia.
• 2011 – Powodzie w Queensland (Australia): fala powodziowa określana jako „lądowe tsunami” zalała miasto Toowoomba.
• 2012 – Christopher Loeak został prezydentem Wysp Marshalla.
• 2013:
  • Utworzono Park Narodowy Pinnacles w Kalifornii.
  • Wojna domowa w Mali: rozpoczęła się bitwa o Konnę.
  • W serii zamachów bombowych w Pakistanie zginęło co najmniej 118 osób, a 220 zostało rannych. Do najtragiczniejszych zamachów doszło w stolicy Beludżystanu Kwecie i w Dolinie Swat.
• 2014 – Konflikt w Republice Środkowoafrykańskiej: podczas nadzwyczajnego regionalnego szczytu Wspólnoty Gospodarczej Państw Afryki Środkowej (ECCAS) w stolicy Czadu Ndżamenie prezydent, Michel Djotodia i premier Nicolasem Tiangayem podali się do dymisji. P. o. prezydenta został przewodniczący parlamentu Alexandre-Ferdinand Nguendet.
• 2015:
  • Agnieszka Radwańska i Jerzy Janowicz pokonali 2:1 reprezentujących USA Serenę Williams i Johna Isnera w finale Pucharu Hopmana, turnieju tenisowego uznawanego za nieoficjalne mistrzostwa świata w grze mieszanej.
  • W podwójnym samobójczym zamachu bombowym na kawiarnię w alawickiej dzielnicy Dżabal Mohsen w libańskim mieście Trypolis zginęło 9 osób, a ponad 20 zostało rannych^[3][4].
  • W przeprowadzonych przez dwie niepełnoletnie zamachowczynie samobójczych zamachach bombowych na targowisko w mieście Potiskum w północnej Nigerii zginęły 3 osoby, a 26 zostało rannych. Na targowisku w innym nigeryjskim mieście Maiduguri, w samobójczym zamachu bombowym przeprowadzonym przez niepełnoletnią zamachowczynię zginęło 20 osób, a 18 zostało rannych.
• 2017 – Amadou Gon Coulibaly został premierem Wybrzeża Kości Słoniowej.

Zdarzenia astronomiczne i eksploracja kosmosu

Urodzili się

Zmarli

Przypisy