Wikipedia, Entziklopedia askea
Urriaren 13a gregoriotar egutegiaren urteko berrehun eta laurogeita seigarren eguna da, 287.a bisurteetan. 79 egun falta dira urtea amaitzeko.
 Jaiotzak | Artikulurik ez duten Urriaren 13ko jaiotzak Ashanti •Allan Ramsay •Pierre Nicole •Gotthelf Fischer von Waldheim •Lenny Bruce •Ray Brown • |  Heriotzak | Artikulurik ez duten Urriaren 13ko heriotzak Hubert Reeves •Sidney Webb •Henry Irving •Stephen Ambrose •Hieronymus Cock •Erich Auerbach •Hans Freudenthal • |
|
|  Gertaerak |  Tenpluko zaldunen sigilua. |  Egutegia | | Aurreko eta hurrengo urteetan
|  Izendegia | Seaska egutegia:Aritz, Haritz eta Haritza. |
|
Daturen bat falta bada, urtearen lotura jarraitu han sartzeko.
- 1703 – Francisco Ximenez de Tejada, nafar aristokrata eta Jerusalemgo San Joanen Ordenako maistru handia (h. 1775).
- 1820 – Eduardo Alonso Colmenares, nafar abokatu eta politikaria (h. 1888).
- 1854 – Antonin Personnaz, lapurtar arte bildumagile eta argazkilaria (h. 1936).
- 1863 – Juan Migel Orkolaga, hernaniar metereologo eta jesuita, Igeldoko behatokiaren sortzailea (h. 1914).
- 1867 – Eduardo Justo Mokoroa, gipuzkoar organista, zuzendaria eta musikagilea (h. 1959).
- 1878 – Eduardo Gancedo, nafar elizgizona eta idazlea (h. 1950).
- 1884 – Madalena Jauregiberri, euskal idazlea eta euskaltzalea (h. 1977).
- 1911 – André Navarra, lapurtar txelo jole eta irakaslea, mundu mailako ospea lortu zuena (h. 1988).
- 1916 –
- 1944 – Luis Maria Zugazaga, bizkaitar futbolaria ohia.
- 1946 – Xabier Kintana, bizkaitar euskalaria, euskal idazlea eta euskaltzaina.
- 1947 – Antonio Espinós, bizkaitar karateka ohia.
- 1949 – María Teresa Rodríguez Barahona, arabar funtzionario eta politikaria.
- 1950 – Eduardo Moreno Bergaretxe, Pertur, gipuzkoar ETAkidea (h. 1976).
- 1951 – Pilar Zabala Agirre, gipuzkoar ikerlari, idazlea eta unibertsitateko irakaslea.
- 1955 – Francis Salagoiti, lapurtar enpresaburu eta idazkari judiziala, Aviron Bayonnais errugbi taldeko presidentea.
- 1957 – Pilar Ardanza, bizkaitar politikaria, Durangoko alkate ohia.
- 1967 –
- 1971 – Abarrots Altolagirre Inda, gipuzkoar komiki-marrazkilari eta gidoilaria.
- 1975 – Álvaro Pérez Florentino, gipuzkoar futbolari ohia.
- 1978 – Diego San José, gipuzkoar zinema gidoigile eta idazlea.
- 1980 – Zuriñe García, bizkaitar sukaldaria.
- 1981 –
- 1988 – Beñat Iguaran, gipuzkoar bertsolaria.
- 1993 – Bingen Elortza, gipuzkoar aktorea.
- 2001 – Ekai Lersundi, 16 urterekin bere buruaz beste egin zuen bizkaitar transexuala, LGTBI+ kolektiboaren aktibista eta erreferentea (h. 2018).
- 1499 – Klaudia Frantziakoa, Frantziako erregina ezkontidea eta Bretainiko dukesa (h. 1524).
- 1821 – Rudolf Virchow, alemaniar mediku, antropologo, biologialari eta politikaria (h. 1902).
- 1862 – Mary Kingsley, ingeles etnografo, idazle zientifiko eta esploratzailea (h. 1900).
- 1878 – Stepan Xaumian, Georgian jaiotako armeniar boltxebikea (h. 1918).
- 1887 – Jozef Tiso, Eslovakiako Lehen Errepublikako presidentea (h. 1947).
- 1890 – Conrad Richter, estatubatuar eleberrigilea (h. 1968).
- 1895 – Cemal Gürsel, Turkiako presidentea (h. 1966).
- 1902 – Shigeyoshi Suzuki, japoniar futbolaria (h. 1971).
- 1903 – Takiji Kobayashi, literatura proletarioaren japoniar idazlea (h. 1933).
- 1907 – Yves Allégret, frantziar zinemagilea (h. 1987).
- 1909 – Art Tatum, estatubatuar jazz-pianista eta musikagilea (h. 1956).
- 1912 – Cornel Wilde, hungariar estatubatuar aktore eta zinemagilea (h. 1989).
- 1918 – Jack MacGowran, irlandar zinema eta antzerkiko aktorea (h. 1973).
- 1919 –
- 1921 – Yves Montand, italian jaiotako frantziar aktore eta abeslaria (h. 1991).
- 1922 – Nat Clifton, estatubatuar kirolaria, NBAn jokatu zuen lehen afroamerikarra (h. 1990).
- 1923 – Inger Jacobsen, norvegiar abeslari eta aktorea (h. 1996).
- 1924 –
- 1925 – Margaret Thatcher, Erresuma Batuko lehen ministroa eta Thatcherismoaren sortzailea eta bultzatzaile nagusia (h. 2013).
- 1927 –
- 1929 – Richard Howard, estatubatuar poeta eta itzultzailea.
- 1931 – Raymond Kopa, frantziar futbolaria (h. 2017).
- 1932 –
- 1934 – Nana Mouskouri, greziar abeslaria, historian disko gehien saldu dituen artistetako bat.
- 1936 – Christine Nöstlinger, austriar idazlea, batez ere Haur eta Gazte Literaturan ezaguna (h. 2018).
- 1937 - Teté Caturla, kubatar maistra eta kantaria (h. 2023).
- 1938 – Christiane Hörbiger, austriar aktorea (h. 2022).
- 1941 –
- 1942 – Pamela Tiffin, estatubatuar aktorea (h. 2020).
- 1945 –
- 1946 – Diego Galán, espainiar zinema kritikari eta zuzendaria eta Donostiako Zinemaldiaren zuzendaria (h. 2019).
- 1948 – Nusrat Fateh Ali Khan, jatorri sufiko pakistandar kantaria (h. 1997).
- 1954 – Haitham bin Tarik Al Said, Omango sultana.
- 1955 – Joaquín Caparrós, espainiar futbolari ohi eta entrenatzailea.
- 1957 –
- 1958 – Jamal Khaxoggi, arabiar kazetaria eta The Washington Post egunkariko zutabegilea, Saudi Arabiaren Istanbulgo kontsul-etxean eraila (h. 2018).
- 1961 – Doc Rivers, NBAko estatubatuar saskibaloi jokalari ohia.
- 1962 – Kelly Preston, estatubatuar modelo eta aktorea (h. 2020).
- 1963 – Isabelle Gélinas, franko-kanadar aktorea.
- 1964 – Doug Emhoff, estatubatuar abokatua, Kamala Harrisen senarra.
- 1965 –
- 1967 –
- 1969 –
- 1971 –
- 1972 – Danny Lloyd, estatubatuar aktore ohia.
- 1973 – Pascal Campion, estatubatuar lustratzailea eta animatzailea.
- 1975 – Tadahiro Akiba, japoniar futbolari ohia.
- 1982 – Ian Thorpe, australiar igerilari ohia.
- 1983 – Yuka Miyazaki, japoniar futbolari ohia.
- 1985 – India Martínez, espainiar flamenko eta pop estiloko abeslaria.
- 1988 – Chanel Mokango, kongoar saskibaloi-jokalaria.
- 1989 – Alexandria Ocasio-Cortez, estatubatuar ekintzaile eta politikaria.
- 1993 - Tiffany Trump, estatubatuar socialite eta modeloa.
- 1995 –
- 1656 – Joan Juanitz, nafar apaiza, Calahorrako eta La Calzadako apezpikua.
- 1774 – Guillaume d'Arche, frantziar apaiz katolikoa, Baionako apezpikua izandakoa (j. 1702).
- 1826 – Jose Larrinaga edo Jose Larrañaga, bere baserrian aterpea eskaini zion familia oso bat hil zuen serie-hiltzailea (j. 1801).
- 1921 – Pedro Zubiria, bizkaitar enpresaburua, Yanduriko markes izendatua, Sevillan (j. 1862).
- 1929 – Domingo Elizondo, nafar ongile eta enpresaburua (j. 1848).
- 1935 - Julia Bea Soto, nafar ekintzailea (j. 1912).
- 1941 – Isabel Lete Landa, Ahizpa Mertzedariak ordenako euskal moja (j. 1913).
- 2004 – Antonio Zubiaurre, 21 urtez Alkizako alkatea (j. 1956).
- 2005 – Roberto Uranga, euskal abeslaria, Mocedades taldearen sortzaileetako bat, Valentzian (j. 1948).
- 2008 – Jean Marie Ihartza, Iratzeder, lapurtar elizgizon, idazle eta euskaltzaina (j. 1920).
- 2022 – Elisa Kaltzada, bizkaitar ekintzailea eta euskaltzalea (j. 1929).
- 54 – Klaudio, Erromako enperadorea (j. K. a. 10).
- 1282 – Nichiren, Nichiren Budismoaren japoniar sortzailea (j. 1222).
- 1382 – Petri II.a Ziprekoa, Zipreko errege eta Jerusalemgo errege tituluduna (j. c. 1357).
- 1562 – Claudin de Sermisy, Errenazimentuko frantziar konpositorea (j. c. 1490).
- 1578 – Jean Bullant, Frantziako Kondestable Handia.
- 1688 – Pedro de Mena, espainiar eskultorea (j. 1628).
- 1694 – Samuel von Pufendorf, alemaniar historialaria, legegilea eta filosofoa (j. 1632).
- 1715 – Nicolas Malebranche, frantziar filosofoa (j. 1638).
- 1815 – Joachim Murat, frantziar mariskala (j. 1767).
- 1822 – Antonio Canova, italiar eskultorea (j. 1757).
- 1825 – Maximiliano I.a Josef Bavariakoa, Bavariako lehenbiziko erregea (j. 1756).
- 1869 – Charles Augustin Sainte-Beuve, frantziar literatur kritikaria (j. 1804).
- 1871 – Jakub Kryštof Rad, suitzar fisikaria eta industria zuzendaria, azukre-koxkorren "asmatzailetzat" hartua (j. 1799).
- 1882 – Joseph Arthur Gobineau, frantziar diplomatiko eta idazlea (j. 1816).
- 1893 – John Atkinson Grimshaw, britainiar margolaria (j. 1836).
- 1899 –
- 1904 – Károly Lotz, alemaniar-hungariar margolaria (j. 1833).
- 1908 – Antonieta Saxonia-Altenburgekoa, Saxonia-Altenburgeko printzesa eta Anhalteko dukesa ezkontidea (j. 1838).
- 1909 – Francesc Ferrer, kataluniar politikari eta pedagogo iraultzailea (j. 1859).
- 1918 – Hjørdis Grøntoft Raknerud, norvegiar arkitektoa, Eskandinaviako lehen emakume arkitektoetako bat (j. 1878).
- 1919 – Karl Adolph Gjellerup, daniar idazlea, 1917ko Literaturako Nobel Saria (j. 1857).
- 1928 –
- 1932 – Ahmad Shawqi, egiptoar poeta (j. 1868).
- 1934 – Aida Lafuente, espainiar militante komunista (j. 1915).
- 1937 – Kazimierz Nowak, poloniar bidaiaria, korrespontsala, erreportaria eta argazkilaria (j. 1897).
- 1938 – Elzie Crisler Segar, estatubatuar marrazkilari eta komikilaria (j. 1894).
- 1945 – Lucien Simon, frantziar margolaria (j. 1861).
- 1949 – Francesca Bonnemaison i Farriols, kataluniar pedagogo, idazle eta emakumeen hezkuntza herrikoiaren sustatzailea (j. 1872).
- 1961 –
- 1965 – Paul Hermann Müller, suitzar kimikaria, 1948ko Medikuntzako Nobel Saria (j. 1899).
- 1966 – Clifton Webb, estatubatuar aktore, dantzari eta abeslaria (j. 1889).
- 1974 – Ed Sullivan, estatubatuar ikuskizun eta kirol kazetaria, telebista aurkeztea eta egunkarietako zutabegilea (j. 1901).
- 1984 – Alice Neel, estatubatuar artista bisuala (j. 1900).
- 1987 – Walter Houser Brattain, estatubatuar fisikaria, trantsistorearen asmatzaileetako bat eta 1956ko Fisikako Nobel Saria (j. 1902).
- 1989 – Cesare Zavattini, italiar gidoilaria (j. 1902).
- 1990 –
- 1991 – Agustín Rodríguez Sahagún, espainiar enpresaburu eta politikaria, Madrilgo Alkatea (j. 1932).
- 1995 – Henry Roth, estatubatuar eleberrigilea (j. 1906).
- 1997 – Adil Çarçani, albaniar politikaria (j. 1922).
- 2001 – Olga Oleinik, sobietar matematikaria (j. 1925).
- 2003 – Bertram Brockhouse, kanadar zientzialaria, 1994ko Fisikako Nobel Saria (j. 1918).
- 2007 –
- 2008 – Guillaume Depardieu, frantziar aktorea (j. 1971).
- 2010 – Marzieh, iraniar abeslaria (j. 1924)
- 2016
- 2017 – Albert Zafy, Madagaskarreko presidentea (j. 1927).
- 2019 – Charles Jencks, estatubatuar kultura-teorialari, paisaia-diseinatzaile eta arkitekturaren historialaria (j. 1939).
- 2022 –
- 2023 – Louise Glück, estatubatuar poeta eta saiakeragilea, 2020ko Literaturako Nobel Saria (j. 1943).
Urriaren 12 | Urteko egutegi | Urriaren 14
.jpg)
