Wikipedia, Entziklopedia askea
Urtarrilaren 14 a gregoriotar egutegiaren urteko hamalaugarren eguna da. 351 egun falta dira urtea amaitzeko, 352 egun bisurteetan .
Jaiotzak Artikulurik ez duten Urtarrilaren 14ko jaiotzak
Su Shi •LL Cool J •Piotr Semionov-Tian-Xanski •
Heriotzak Artikulurik ez duten Urtarrilaren 14ko heriotzak
Ernst Abbe •Conrad Bain •
Gertaerak Aconcagua mendia Egutegia Aurreko eta hurrengo urteetan
Izendegia Santutegia: Felix Nolakoa, Nino Georgiakoa
Seaska egutegia: Ilari/Illari eta Zugaitz/Zuhain/Zuhaitz.
Daturen bat falta bada, urtearen lotura jarraitu han sartzeko. 1273 – Joana I.a Nafarroakoa , Xanpaina eta Brieko kondesa, Nafarroako erregina eta Frantziako erregina ezkontidea (h. 1305 ).1799 – Augier Alexandre Leremboure , lapurtar politikaria (h. 1868 ).1818 – José Francisco Arroyo , gipuzkoar musikagilea (h. 1886 ).1843 – Adolfo Fernández Casanova , nafar arkitektoa (h. 1915 ).1850 – Pierre Loti , Euskal Herrian bizitako frantziar marinel eta idazlea, Rocheforten (h. 1923 ).1898 – Karle Garmendia Aldaz , nafar margolaria (h. 1983 ).1904 – Jesus Luisa Esnaola , gipuzkoar dantzaria, koreografoa eta Euzko Gudarosteko komandantea (h. 1972 ).1909 – Felix Likiniano , Espainiako Gerra Zibilean borrokatu zuen gipuzkoar buruzagi anarkista (h. 1982 ).1931 – Eduardo López Albizu , bizkaitar sindikalista eta politikaria, Patxi López lehendakariaren aita (h. 1992 ).1935 – Pio Berasategi , gipuzkoar idazlea (h. 2020 ).1946 – Jesús María Pajares , nafar politikaria.1961 – Juan Antonio Aznárez , gipuzkoar apaiza, Iruñeko eta Tuterako artxidiozesiko apezpiku laguntzailea.1966 – Patxi Huarte, Zaldieroa , euskal komikigilea.1968 – José Antonio Martiarena , gipuzkoar txirrindulari ohia.1969 – Ainhoa Alberdi , gipuzkoar aktorea.1983 – José Martínez Oya , nafar futbolaria.K. a. 83 - Marko Antonio , erromatar politikaria (h. K. a. 30 ).1507 – Katalina Austriakoa , Portugalgo erregina (h. 1578 ).1705 – Jean-Baptiste Charles Bouvet de Lozier , frantziar nabigatzaile eta esploratzailea, Bouvet uhartearen aurkitzailea (h. 1786 ).1741 – Benedict Arnold , Ameriketako Estatu Batuen Independentzia Gerrako estatubatuar militarra (h. 1801 ).1798 – Johan Rudolph Thorbecke , Herbehereetako lehen ministroa (h. 1872 ).1801 – Adolphe Brongniart , frantziar botanikoa, paleobotanikaren aitatzat hartua (h. 1876 ).1818 – Zachris Topelius , finlandiar idazle, kazetari, historialari eta irakaslea (h. 1898 ).1836 – Henri Fantin-Latour , frantziar margolaria (h. 1904 ).1841 – Berthe Morisot , frantziar margolaria (h. 1895 ).1857 – Alice Pike Barney , Washington Hiriko margolaria, hiria arteen erdigune bihurtzeko lan egin zuena (h. 1931 ).1859 – Francesc Ferrer , kataluniar politikari eta pedagogo iraultzailea (h. 1909 ).1861 – Mehmed VI.a , Otomandar Inperioko 36. eta azken sultana (h. 1926 ).1862 – Carrie Derick , kanadar zientzialaria (h. 1941 ).1863 – Manuel Gomes da Costa , Portugalgo presidentea (h. 1929 ).1866 – Claude C. Hopkins , publizitatearen historiako erredaktore garrantzitsuenetarikoa (h. 1932 ).1873 – Moisei Uritski , Ukrainan jaiotako boltxebike judua (h. 1918 ).1874 – Pedro María Vera y Zuria , mexikar elizgizona (h. 1945 ).1875 – Albert Schweitzer , alemaniar filosofoa, medikua eta idazlea, 1952ko Bakearen Nobel Saria (h. 1965 ).1878 – Victor Segalen , frantziar itsas armadako mediku, eleberrigile, olerkari, etnografo, sinologo, esploratzaile eta arkeologoa (h. 1919 ).1883 – Nina Ricci , italiar jatorriko frantziar jostuna (h. 1970 ).1886 – Hugh Lofting , ingeles idazlea (h. 1947 ).1891 – Osip Mandelstam , errusiar eta sobietar olerkaria (h. 1938 ).1892 – Martin Niemöller , alemaniar teologo eta ministro protestantea, nazien aurka nabarmendu zena (h. 1984 ).1896 – John Dos Passos , estatubatuar idazle eta margolaria (h. 1970 ).1901 – Alfred Tarski , poloniar matematikaria eta logikaria, semantika logikoaren sortzaileetako bat (h. 1983 ).1904 – Cecil Beaton , britainiar modako, erretratuetako eta gerrako argazkilari, egunkarien egile, margolari eta zinema eta antzerkirako barnealdeen eta jantzien diseinatzailea (h. 1980 ).1905 – Takeo Fukuda , Japoniako lehen ministroa (h. 1995 ).1909 – Joseph Losey , estatubatuar zinema-zuzendaria (h. 1984 ).1911 – Anatoli Ribakov , ukrainar eta sobietar idazlea (h. 1988 ).1913 –1914 – Harold Russell , kanadar-estatubatuar militar eta aktorea (h. 2002 ).1915 – André Frossard , frantziar kazetari eta idazlea (h. 1995 ).1919 – Giulio Andreotti , Italiako lehen ministroa (h. 2013 ).1920 – Jean Dutourd , frantziar idazlea (h. 2011 ).1921 – Murray Bookchin , estatubatuar historialaria, irakaslea, ikertzailea, ideologoa eta ekintzailea, ekoanarkismoaren fundatzailea eta mugimendu ekologistaren aitzindaria (h. 2006 ).1924 – Carole Cook , estatubatuar aktorea (h. 2023 ).1925 – Yukio Mishima , japoniar idazlea, poeta, aktorea eta zinema zuzendaria, XX. mendeko japoniar idazlerik garrantzitsuenetakoa (h. 1970 ).1926 – Mahasweta Devi , bengaliar-indiar idazle eta aktibista (h. 2016 ).1927 – M. Aram , indiar hezitzaile eta abokatua (h. 1997 ).1931 – Joseph Pérez , frantziar historialaria, Espainiako eta Hispanoamerikako historian aditua (h. 2020 ).1936 – Reiner Klimke , alemaniar zaldizkoa (h. 1999 ).1938 – Allen Toussaint , estatubatuar kantaria, pianojolea, abeslaria, ekoizle eta konpositorea (h. 2015 ).1940 –1941 –1942 – Gerben Karstens , herbeheretar txirrindularia (h. 2022 ).1943 –1944 – Peter Fechter , Berlingo harresia zeharkatzen saiatzen hil zen gaztea (h. 1962 ).1945 – Alice Nkom , Kamerungo lehen abokatu emakume beltza, pertsona homosexualen defentsan lan egiten duena.1948 –1950 – Alicia Pucheta , Paraguaiko presidenteordea, Paraguaiko historiako lehen emakume presidenteordea.1951 – Carme Elias , kataluniar aktorea.1957 – Dave "Squatch" Ward , eskoziar-kanadar ahots-aktore, abeslari eta musikaria.1963 – Steven Soderbergh , estatubatuar zinema zuzendari, ekoizle eta gidoigilea.1964 –1965 –1967 –1969 –1970 –1972 – Raimondas Rumšas , lituaniar txirrindulari ohia.1973 – Giancarlo Fisichella , 1 Formulako italiar pilotu ohia.1974 –1975 –1976 – Andrei Mordvitxev , errusiar teniente jenerala (h. 2022 ).1980 – Carolina Cerezuela , espainiar aktorea.1981 –1982 – Víctor Valdés , kataluniar futbol atezaina.1988 – Esther Borao , espainiar ingeniari industriala, automatizazioan eta robotikan espezializatua.1989 – Inna Afinogenova , errusiar kazetaria.1990 –2001 – Isabelle Axelsson , suediar ekologista.1668 – Arnaut Oihenart , zuberotar poeta (j. 1592 ).1920 – Txomin Agirre , bizkaitar idazle eta elizgizona (j. 1864 ).1975 – Javier Arana , euskal kirolaria (j. 1905 ).1977 – Javier Gortazar Manso de Belasko , bizkaitar politikari jeltzalea (j. 1878 ).1978 – Nestor Goikoetxea Araluze , bizkaitar idazlea (j. 1900 ).1981 – José Caeiro , gipuzkoar futbolaria, Ferrolen (j. 1925 ).1982 – Gonzalo Manso de Zúñiga , errioxar idazle eta argitaratzailea, euskal historiaz, etnografiaz eta folkloreaz arduratua (j. 1902 ).2002 – Manuel Sein , Xanpun , lapurtar bertsolaria (j. 1928 ).2012 –2013 – Félix Lavilla Munarritz , nafar piano-jotzaile eta musikagilea, Madrilen (j. 1928 ).2016 – Aitor Bugallo , euskal txirrindularia (j. 1973 ).2022 – Carmen de la Maza , gipuzkoar antzezlea, Madrilen (j. 1940 ).2024 – Iñaki Beobide , gipuzkoar kultura-sustatzaile, telebista-ekoizle eta Euskaltzain urgazlea (j. 1934 ).1301 – Andres III.a Hungariakoa , Hungariako eta Kroaziako erregea (j. c. 1265 ).1539 – Il Pordenone , italiar margolari manierista (j. c. 1484 ).1575 – Barbara Uthmann , Alemaniako Metal mendietako negozioandre arrakastatsua (j. c. 1514 ).1639 – Sofia Brunswick-Lüneburgekoa , Brunswick-Lüneburgeko dukesa (j. 1563 ).1676 – Francesco Cavalli , italiar musikagilea (j. 1602 ).1742 – Edmond Halley , ingeles astronomoa, geofisikaria, matematikaria, meteorologoa eta fisikaria (j. 1656 ).1753 – George Berkeley , irlandar filosofoa (j. 1685 ).1766 – Frederiko V.a Danimarkakoa , Danimarkako eta Norvegiako erregea (j. 1723 ).1867 –1887 – Friedrich von Amerling , austriar margolaria (j. 1803 ).1898 – Lewis Carroll , ingeles idazle, matematikari eta argazkilaria (j. 1832 ).1901 –1906 – Hermann Sprengel , alemaniar fisikari eta kimikaria (j. 1834 ).1908 – Holger Drachmann , daniar olerkari, antzerkigile eta margolaria (j. 1846 ).1924 – Arne Aadne Garborg , norvegiar idazlea eta hizkuntza-eraberritzailea (j. 1851 ).1929 – Fernand Isidore Widal , frantziar fisikaria eta bakteriologoa (j. 1862 ).1934 – Paul Vieille , frantziar fisikaria, kerik gabeko bolboraren asmatzailea (j. 1854 ).1944 - Aliya Moldagulova , sobietar frankotiratzailea, Sobietar Batasuneko heroia (j. 1925 ).1949 – Joaquín Turina , espainiar piano-jotzaile eta musikagilea (j. 1882 ).1957 – Humphrey Bogart , estatubatuar aktorea, American Film Institute ren arabera gizonezko zinema-izarrik handiena (j. 1899 ).1958 – José Miaja , espainiar militarra (j. 1878 ).1961 – Barry Fitzgerald , irlandar aktorea (j. 1888 ).1963 – Christian Jollie Smith , australiar abokatu sozialista, Australiako Alderdi Komunistaren sortzaileetako bat (j. 1885 ).1966 – Sergei Koroliov , Sobietar Batasuneko suzirien ingeniari eta espazio-ontzien diseinatzaile nagusia (j. 1907 ).1970 – William Feller , kroaziar-estatubatuar matematikaria, probabilitate-teorian ekarpen handiak egin zituena (j. 1906 ).1971 – Guillermo de Torre , 27ko Belaunaldiko espainiar idazlea, saiakeragilea, arte kritikaria eta literatura kritikaria (j. 1900 ).1972 – Frederiko IX.a Danimarkakoa , Danimarkako erregea (j. 1899 ).1973 – Andreas Stihl , suitzar jatorriko ingeniari eta asmatzailea, Stihl enpresaren sortzailea (j. 1896 ).1976 – Abdul Razak Hussein , Malaysiako lehen ministroa (j. 1922 ).1977 –1978 –Harold Abrahams , britainiar korrikalari judua (j. 1899 ).Kurt Gödel , austria-hungariar matematikari, logiko eta filosofoa, historiako logikari garrantzitsuenetakotzat joa (j. 1906 ).1980 – Rachel Fuller Brown , estatubatuar kimikaria, onddo gaixotasunaren kontrako lehen antibiotikoaren garatzailea (j. 1898 ).1986 –1987 – Douglas Sirk , alemaniar zinema zuzendaria (j. 1897 ).1988 – Georgi Malenkov , sobietar politikaria (j. 1902 ).1994 –1997 – Paul-Marie Duval , frantziar arkeologoa, Galiako historian eta arkeologian aditua (j. 1912 ).1999 –2000 – Alphonse Boudard , frantziar eleberrigilea (j. 1925 ).2004 – Joaquín Nin-Culmell , kubatar musikagilea eta pianista (j. 1908 ).2005 – Jesús Rafael Soto , venezuelar pintore eta eskultorea (j. 1923 ).2006 – Shelley Winters , estatubatuar aktorea (j. 1920 ).2012 – Pearse Hutchinson , eskoziar-irlandar poeta, itzultzaile eta esataria (j. 1927 ).2014 – Juan Gelman , argentinar olerkaria, itzultzailea eta kazetaria (j. 1930 ).2016 – Alan Rickman , britainiar aktore eta zinema zuzendaria (j. 1946 ).2017 – Zhou Youguang , txinatar bankari, hizkuntzalari, hizkuntzalari, sinologo eta argitaratzailea, mandarineraren transliterazioa egiteko sistemaren asmatzailea eta 111 urte bizi izandakoa (j. 1906 ).2018 – Pablo García Baena , espainiar olerkaria (j. 1921 ).2019 – Paweł Adamowicz , poloniar politikaria eta abokatua, Gdańskeko alkatea, eraila (j. 1965 ).2022 – Ricardo Bofill , kataluniar arkitektoa (j. 1939 ).2023 –
Urtarrilaren 13 | Urteko egutegi | Urtarrilaren 15